o 3 hoorcolleges:
o HC 1 Eva Engelen: communicatietheorie en conflicthantering
o HC 2 Eva Engelen: schriftelijke communicatie
o HC 2 Atlas: mondelinge en schriftelijke communicatie met
anderstaligen
o 9 workshops:
o 6 WS mondelinge communicatie
o 2 WS schriftelijke communicatie
o 1 WS Atlas
o 1 coaching beroepsproduct (deel schriftelijke communicatie)
Examen:
o een spellingstest (10%)
o een theoretisch multiple choice examen (30%)
o een beroepsproduct om de vaardigheden te toetsen (mondeling en
schriftelijk) (60%)notn
Deel 2 en deel 3 lezen voor de workshops
, 2. Communicatietheorie
2.1. Communicatie volgens Watzlawick (axioma’s)
Communicatie is een gebeuren waarbij er altijd sprake is van een boodschap,
een zender, een ontvanger en een communicatiekanaal.
Communicatie:
o Woorden
o Zonder woorden
o Houding
o Intonatie
o Stemvolume
o Gebaren
o Blikken
Altijd verbonden met bepaalde omgeving en tijd en met andere mensen:
context
Communicatie is niet evident (zie filmpje dia 15)
Een gesprek voeren: er is hier steeds een samenwerking tussen de 3 kanalen;
woord, lichaam en omgeving.
Bv. Overleg doen op je stage: je moet de 3 kanalen kunnen overbrengen in het
verslag dat je maakt van het overleg. Het is heel moeilijk om de 3 kanalen in het
verslag over te brengen.
RUIS: via geschreven woorden, via lichaamstaal die in verschillende culturen
een andere betekenis heeft
Iemand zegt iets (woord) op een bepaalde manier (lichaamstaal) vanuit zijn
positie in die groep (context).
Watzlawick: complexe samenspel van de drie communicatiekanalen
de menselijke communicatie in 5 axioma’s
Belang: patronen leren zien en voorkomen
Veel mensen weten enigszins welk effect ze hebben op anderen, maar evenzeer
komen boodschappen niet of vervormd aan. We spreken dan van
communicatiestoringen of miscommunicatie.
, 2.1.1. Eerste axioma
“Communiceren doe je altijd”
o Communiceren is altijd (on)gewild
Als we niet willen communiceren, is er toch
sprake van communicatie want dan
proberen we over te brengen dat we niet
willen communiceren.
o Wederzijdse beïnvloeding:
‘Invloed’ en ‘beïnvloeden’ hebben
geen negatieve betekenis. Aangezien iedereen altijd een invloed
heeft op de gebeurtenissen, is het onmogelijk om te beweren dat
je niets te maken hebt met die gebeurtenissen.
o Reactie op communicatie:
o Erkennen: op een of andere manier laten zien dat hij/zij je
boodschap heeft opgemerkt en dat hij/zij erop ingaat.
o Verwerpen: Je kunt zien dat hij de boodschap heeft opgemerkt
maar hij gaat er tevens tegenin.
o Negeren: je weet niet of hij de boodschap wel heeft opgemerkt.
Wie een boodschap negeert, kan de communicatie bemoeilijken
en kan tevens een negatieve sfeer creëren.
o De buitenkant en de binnenkant
We communiceren met onze buitenkant. We kunnen niet bij elkaar
binnenkijken. Verwachtingen, angsten, gevoeligheden spelen zich in de
binnenkant af en als we daarover willen communiceren moeten we onze
buitenkant inzetten.
o Invloed
Elke mens heeft het gevoel nodig invloed te hebben. Extreem of vervelend
gedrag komt vaak voort uit onhandige pogingen om een positieve invloed uit
te oefenen. Lukken die pogingen tot invloed niet, dan leidt dat tot
machteloosheid en negatieve gevoelens en zelf tot wanhoop. (zie voorbeeld in
de cursus p. 16)
o Observeren en interpreteren
Onderscheid maken tussen observeren en interpreteren is van belang om
misverstanden te vermijden.
Observeren = buitenkant bekijken en geen uitspraken doen over de
binnenkant van die persoon
Interpreteren = veronderstellingen maken over de binnenkant en dus
betekenis van de buitenkant
Je lichaam is er altijd en daarmee vertoon je voortdurend gedrag. Bovendien
heeft gedrag, ook al is het niet zo bedoeld, een boodschap. Woorden zijn een
bijzondere vorm van gedrag. Met woorden brengen we boodschappen over en
zelfs wanneer we niets zeggen, communiceren we, maar dan door te zwijgen.
o Opzettelijkheid
o Bewustzijn Geen voorwaarden van communicatie
o Al dan niet goede ontvangst
, 2.1.2. Tweede axioma
“Elke boodschap heeft een inhouds- en een betrekkingsaspect”
o Inhoudsaspect = de letterlijke boodschap: woorden die de
communicatie overbrengen
topje van de berg
o Betrekking: relaties, hoe de inhoud moet opgevat worden;
= communicatie over communicatie = mediacommunicatie
(meestal non-verbaal): minder duidelijk
onderste van de berg
o ALS inhoudelijk aspect en betrekkingsaspect elkaar tegenspreken zijn
we geneigd de betrekkingsboodschap als de meest ‘ware’ te
beschouwen. De meeste mensen zijn zich namelijk minder bewust van
hun lichaamstaal en dus spontaner en waarachtiger in hun
betrekkingsboodschappen
o Betrekkingsniveau vatbaar voor uiteenlopende interpretaties
Communicatie = inhoud + betrekking
2.1.2.1. Kritiek
o Inhoudelijke en betrekkingsniveau zijn
van belang voor de manier waarop je
omgaat met kritiek.
2.1.2.2. Tips om een escalatie te voorkomen:
o Probeer ervanuit te gaan dat kritiek enkel gaat om het meningsverschil
o Probeer de mening van de ander te achterhalen en te begrijpen
o Probeer te achterhalen hoe de ander tot die mening is gekomen
2.1.2.3. Soorten conflicten
o Inhoudelijk conflict
o Inhoud centraal
o Ondanks onenigheid slaagt men erin elkaars zelfbeelden te
respecteren
o Relationeel: geen meningsverschil
o Relationeel conflict
o Bezig met de manier waarop zij zichzelf en de andere zien, of
met de manier waarop zij denken of vrezen dat anderen hen zien
o Pseudo-inhoudelijk conflict
o Praten over de inhoud terwijl men het eigenlijk oneens is over de
onderlinge relaties
o Vaag, onduidelijk
2.1.2.4. Wapens
= signalen om de andere te beïnvloeden
Bv. weglopen, andere kant opkijken, lachen, neuriën, roepen, huilen,…
terwijl de andere aan het woord is
Oplossen: kijken naar inhouds-en betrekkingsniveau
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper liensommen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.