Adviesrapport/scriptie over de organisatie rondom de verpleegkundige overdracht van oncologische patiënten van de Spoedeisende Hulp naar de afdeling Oncologie.
Het advies is geschreven in opdracht van de afdeling Oncologie (DLZ-Hoorn). Voor het onderzoek is zowel literatuur- als praktijkonderz...
Adviesrapport
De organisatie rondom de verpleegkundige overdracht van oncologische patiënten
van de Spoedeisende Hulp naar de afdeling Oncologie
Instelling: Hogeschool Inholland (locatie Alkmaar)
Opleiding: Verpleegkunde
Naam student:
Studentnummer en e-mailadres:
Studiejaar en cohort: 4 | 2018
Naam eerste assessor:
Naam tweede assessor:
Praktijkbegeleiders:
Opdrachtgever: Afdeling Oncologie
Onderzoeksinstelling: Dijklander Ziekenhuis, locatie Hoorn
,Voorwoord
Beste lezer,
Voor u ligt het adviesrapport ‘De organisatie rondom de verpleegkundige overdracht van oncologische
patiënten van de Spoedeisende Hulp naar de afdeling Oncologie'. Dit adviesrapport is geschreven
door X, vierdejaars student aan de Hogeschool Inholland, locatie Alkmaar. Het adviesrapport is
geschreven in het kader van het afstudeerprogramma van de opleiding Verpleegkunde.
Het onderzoek is grotendeels uitgevoerd binnen het Dijklander Ziekenhuis in Hoorn in opdracht van de
afdeling Oncologie. Van eind augustus 2021 tot medio januari 2022 ben ik bezig geweest met het
onderzoek en het schrijven van dit adviesrapport.
Bij deze wil ik mijn stagebegeleiders X en X, mijn collega’s en medestudenten bedanken voor de fijne
begeleiding en ondersteuning gedurende dit traject. Zij hebben veel van mijn vragen beantwoord,
feedback gegeven en (kritisch) meegedacht waardoor ik verder kon met mijn onderzoek. Ook wil ik
alle respondenten bedanken die mee hebben gewerkt aan dit onderzoek, zonder hun medewerking
had ik dit adviesrapport niet kunnen schrijven. Tot slot wil ik mijn begeleidend docent X bedanken voor
de ondersteuning die zij mij geboden heeft gedurende het gehele traject.
Ik wens u veel leesplezier toe.
X
Stompetoren, januari 2022
2
,Samenvatting
Inleiding
Vrijwel dagelijks zijn verpleegkundigen uit ziekenhuizen betrokken bij de verpleegkundige overdracht
van patiënten van de Spoedeisende Hulp naar een (verpleeg)afdeling. Omdat bij de zorg voor een
patiënt en ook bij de verpleegkundige overdracht, meerdere zorgverleners betrokken zijn, kunnen
gemakkelijk fouten worden gemaakt. Om problemen in communicatie en informatieoverdracht te
beperken en daarmee zorg-gerelateerde schade voor patiënten te voorkomen, streven veel
ziekenhuizen ernaar om bij de verpleegkundige overdracht gebruik te maken van een gestructureerde
overdrachtsmethode zoals de SBARR. Zo ook in het Dijklander Ziekenhuis in Hoorn. Voor dit
onderzoek wordt de organisatie rondom de verpleegkundige overdracht van oncologische patiënten
van de Spoedeisende Hulp naar de afdeling Oncologie onder de loep genomen. Uit gesprekken met
oncologieverpleegkundigen en de teamleider van de Spoedeisende Hulp blijkt namelijk dat deze
verpleegkundige overdracht onvolledig en ongestructureerd verloopt doordat er weinig gebruik wordt
gemaakt van de SBARR-methodiek. Relevante en essentiële informatie kan hierdoor onopgemerkt
blijven en dit kan ertoe leiden dat de patiënt in risicovolle situaties terechtkomt en /of zorg-
gerelateerde schade oploopt. Gedurende het onderzoek stond onderstaande vraagstelling centraal:
Op welke manier(en) kan de organisatie rondom de verpleegkundige overdracht van oncologische
patiënten van de Spoedeisende Hulp naar de afdeling Oncologie van het Dijklander Ziekenhuis in
Hoorn verbeterd worden, zodat de overdracht volledig en gestructureerd volgens de SBARR-
methodiek verloopt en de continuïteit van zorg voor oncologische patiënten gewaarborgd wordt?
Methode
Om antwoord te kunnen geven op de vraagstelling is literatuur- en praktijkonderzoek uitgevoerd. Voor
het literatuuronderzoek is gezocht naar wetenschappelijke en grijze literatuur in verschillende data- en
kennisbanken waaronder Pubmed. De dataverzameling van het praktijkonderzoek bestond uit het
afnemen van vijf semigestructureerde interviews onder Spoedeisende Hulp- en
oncologieverpleegkundigen uit het Dijklander Ziekenhuis en het OLVG, locatie West. De interviews
zijn in de eigen (werk)omgeving en aan de hand van drie afzonderlijke topiclijsten afgenomen. De
respondenten zijn aan de hand van vooraf opgestelde criteria selectief gekozen in samenspraak met
de teamleider van de desbetreffende afdeling. De resultaten van het voor-, literatuur-, en
praktijkonderzoek zijn met elkaar vergeleken om goed onderbouwde oplossingsrichtingen te schrijven
welke gezamenlijk de centrale vraag beantwoorden.
Oplossingsrichtingen
Uit het literatuur- en praktijkonderzoek zijn zeven oplossingsrichtingen naar voren gekomen waarvan
de eerste, de overdrachtsmethode, niet geheel nieuw was. De controle-overdracht, een applicatie
waarbij de SBARR-methodiek stap-voor-stap overzichtelijk wordt weergeven, was daarentegen wel
nieuw en voor de oncologieverpleegkundigen (nog) onbekend. Een andere oplossingsrichting heeft
betrekking op scholing/training en weer een andere benadrukt het belang van een rustige en
afgesloten ruimte tijdens de verpleegkundige overdracht. Twee oplossingsrichtingen gaan in op de rol
van de patiënt gedurende de verpleegkundige overdracht en één in het bijzonder op het overdragen
van eigen patiënten. Tevens wordt benadrukt om gedurende de verpleegkundige overdracht duidelijke
taal te gebruiken en (medische) termen te vermijden. De laatste oplossingsrichting is afkomstig uit het
OLVG en omvat een telefonische overdracht (werkafspraak) aan de hand van de SBARR-methodiek.
Bij iedere oplossingsrichting worden (beargumenteerde) voor- en nadelen beschreven en komen
citaten uit de interviews aan bod.
Advies
Het advies voor de praktijk omvat twee manieren om de organisatie rondom de verpleegkundige
overdracht te verbeteren, namelijk het optimaliseren en (vaker) gebruiken van de controle-overdracht
en het implementeren van een telefonische verpleegkundige overdracht. Dit advies is passend omdat
bij zowel de controle-overdracht als de telefonische overdracht gebruik wordt gemaakt van de
SBARR-methodiek. Het is van belang dat allereerst in kaart wordt gebracht hoe de controle-
overdracht geoptimaliseerd kan/moet worden voor functioneel gebruik in de praktijk. Gelijktijdig kan de
telefonische overdracht geïmplementeerd worden middels een pilot op een aantal afdelingen.
3
, Inhoudsopgave
1. Inleiding..............................................................................................................................................6
2. Vraagstelling.......................................................................................................................................9
2.1. Centrale vraag..............................................................................................................................9
2.2. Deelvragen...................................................................................................................................9
2.3. Doelstelling..................................................................................................................................9
3. Methode...........................................................................................................................................10
3.1. Dataverzameling en data-analyse..............................................................................................10
3.2. Betrouwbaarheid en validiteit...................................................................................................13
3.3. Ethische kwesties.......................................................................................................................13
4. Oplossingsrichtingen........................................................................................................................14
4.1. Overdrachtsmethode.................................................................................................................14
4.1.1. Controle-overdracht...........................................................................................................15
4.1.2. Scholing...............................................................................................................................16
4.2. De patiënt..................................................................................................................................16
4.2.1 Patiëntparticipatie...............................................................................................................17
4.2.2. Eigen patiënt.......................................................................................................................17
4.3. Ruimte en taalgebruik...............................................................................................................18
4.4. Telefonische overdracht............................................................................................................18
5. Advies en verantwoording................................................................................................................20
6. Kritische beschouwing......................................................................................................................22
Literatuurlijst........................................................................................................................................23
Bijlage A: Verantwoording uren en tijdsplanning.................................................................................26
Bijlage B: Protocol SBARR-methodiek...................................................................................................28
Bijlage C: Visie en missie DLZ en afdeling Oncologie............................................................................30
Bijlage D: Beoordelingsformulieren literatuuronderzoek.....................................................................31
CRAAP-test (Amin, 2015)..................................................................................................................31
CRAAP-test (Federatie Medisch Specialisten, 2019).........................................................................33
CRAAP-test (Schelvis et al., 2019).....................................................................................................35
SR (Alimenti et al., 2019)..................................................................................................................37
SR (Desmedt et al., 2020).................................................................................................................39
SR (Tobiano et al., 2018)...................................................................................................................41
Bijlage E: Geselecteerde literatuur.......................................................................................................43
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jamybrandsmaa. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.
