Samenvatting tijdvak 6: de tijd van regenten en vorsten
Paragraaf 6.1 : een wereldeconomie
▫ 1594: kooplieden richten in Amsterdam een compagnie op → ontdekkings/handelsreis naar
Azië. Dat werd mogelijk gemaakt door geld, kanonnen, bemanningsleden op schepen.
1000-1500( tijd van steden en staten)
▫ Handelaren waren belangrijk
▫ Kapitalisme ontstond door handel in luxeproducten
▫ Productiemiddelen= privébezit
▫ Maken van handelswaar door aan het werk gezette arbeiders. Deze arbeiders waren bezig
met handel en nijverheid.
▫ Hoofdzaak →handel= handelskapitalisme
1500-1600(tijd van tijd van ontdekkers en hervormers)
▫ Handelskapitalisme groeit verder
▫ Reizen over zeeën → kapitaal nodig, dus gingen compagnieën samenwerken.
1600-1700(tijd van regenten en vorsten)
▫ Bloei van het handelskapitalisme
▫ 1600→ 8 Nederlandse compagnieën vormen 1 bedrijf: VOC (Verenigde Oost-Indische
Compagnie)
Rechten van de VOC:
1. Als enige recht(monopolie) om handel te drijven in Azië
2. Verdragen sluiten met vorsten
3. Oorlog voeren
4. Gebieden besturen
5. Zich samen vestigen in (onbekende) gebieden
▫ Met de verkoop van aandelen betaalde de VOC alles wat ze nodig hadden
▫ VOC → eerste bedrijf met aandeelhouders die geld in hun onderneming lieten zitten. Dit was
een vernieuwing van het handelskapitalisme.
▫ Vroeger: VOC betaalde voor 1 reis en de aandeelhouders hadden de leiding
▫ Later: het bedrijf werd geleid door aparte bestuurders. → gouverneur (Hoogste leider) in
Azië.
▫ Kruidnagel+ nootmuskaat (specerijen) op de Molukken
- Met geweld kreeg de VOC het monopolie op deze specerijen van de Molukken
- Molukken werden gedwongen om alleen aan hen te verkopen.
- Opstand op de Molukken (1621) → veel inwoners werden gedood/uitgehongerd/tot slaaf
gemaakt door de VOC
- Stichting nootmuskaat productie → plantages waar Indische slaven op moesten werken
, Jan Pietserszoon Coen:
1. Bevel uitroeiing Bandanezen
2. 1618→ nieuwe stad gevormd op Java: Batavia
- Batavia= nieuwe hoofdkwartier van de VOC
- Schepen van- en- naar Europa
▫ VOC was een multinational met een uitgebreid handelsnetwerk aan de kust van o.a. China,
Japan, India.
- Zilver en zijde → China
- Katoen → India
- Specerijen → Molukken
▫ VOC in de 17e eeuw: meest verdienen aan specerijen, zijde, katoen
▫ VOC in de 18e eeuw: meest verdienen aan thee (China), koffie (Java onder dwang)
▫ Wereldwijde handelscontacten vormden het begin van de wereldeconomie
- 17e eeuw: gebieden verbonden met elkaar
- 1621: oprichting WIC rondom de Atlantische Oceaan
- Handelskantoren aan de kust van West- Afrika, Amerika, Nieuw-Amsterdam
▫ Rondom de Atlantische oceaan: Spanjaarden, Portugezen, Engelsen, Fransen
Paragraaf 6.2: de Gouden Eeuw van Nederland
▫ 1648-1665 werd het grootste stadhuis van Europa gebouwd= symbool van de burgermacht
▫ Rijke burgers hadden de macht
- Door opstand tegen Spanje → zelfstandigheid van Nederland behouden
- Republiek had een bijzondere plaats in Europa. (De Republiek had geen staatshoofd en de 7
gewesten werkten samen in de Staten- Generaal)
Staten-Generaal (ging over de volgende zaken):
1. Oorlog/ vrede
2. Leger en vloot
3. Buitenlandse politiek
4. Generaliteitslanden
▫ Regenten= bestuurders in de Republiek
▫ Staten= het hoogste bestuur in elk gewest
- Adel + steden werden vertegenwoordigd
- Stad: burgers voor het zeggen
- Oligarchie: kleine groep burgers die het voor het zeggen hadden
- Regenten benoemde elkaar → in de handen van de elite (rijke families)
▫ Stadhouder (lijkt op een vorst) + machtigste man in de republiek
Stadhouder:
- Opperbevelhebber leger+ vloot
- Toezicht hebben op de rechtspraak
- Invloed op regenten benoemingen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Nihal052. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.