Deze samenvatting bevat alle artikelen voor week 1 van het vak 4.3C 'Severe Mental Illness in Urban Context'. De artikelen zijn ingedeeld onder de leesvragen die bij de artikelen horen.
1. Leg het verschil uit tussen positieve en negatieve symptomen en
hun plaats in de diagnose ‘schizofrenie’ volgens de DSM-V.
(Nolen - Hoeksema, 2020)
Psychose = wanneer ervaringen en overtuigingen niet in lijn liggen met de realiteit.
Symptomen die normaal gesproken bij schizofrenie passen kunnen van mild tot matige
vorm voorkomen bij normale mensen die niet voldoen aan alle criteria voor een stoornis. De
DSM-V probeert dit weer te geven in een continuüm (= schizofrenie spectrum) waarbij
schizofrenie en andere psychotische stoornissen in termen van ernstigheid worden
weergegeven. Hoe verder in het continuüm, des te minder besef van realiteit.
- Schizotypal disorder: enigszins besef van realiteit.
- Delusional disorder: wanen tegengesteld aan realiteit, maar zijn in theorie nog mogelijk.
- Schizofreniforme stoornis: normale leven na schizofrene symptomen kan nog opgepakt
worden.
- Schizoa ectieve stoornis: schizofrenie in combinatie met depressieve/manische
symptomen.
Overige schizofrene stoornissen die veroorzaakt worden door middelengebruik of een
medische conditie worden niet weergegeven in het schema.
Schizofrenie = vormt de meest ernstige vorm van een psychose. Verloopt in cycli met een
soms beter en soms slechter beloop. Het ontwikkelt meestal in de late tienerjaren/vroege
jongvolwassenheid wanneer men begint met bijdragen aan de maatschappij. Het is
meestal chronisch en er is vaak levenslange hulp nodig. De meerderheid woont op zichzelf
of bij familie. Veel patiënten belanden in de gevangenis, worden dakloos of komen in een
ziekenhuis of verpleeghuis terecht. Slechte banden met de familie zorgt vaker voor contact
1
ff
, Severe Mental Illness
met het criminele circuit. Het kernsymptoom van schizofrenie is psychose. De stoornis
presenteert zich verschillend over verschillende individuen.
Er zijn vijf domeinen van psychotische symptomen die kenmerkend zijn voor
psychotische stoornissen. Het aantal, de ernst en de duur van symptomen onderscheiden
de stoornissen van elkaar. Er zijn vier soorten positieve symptomen (groen; openlijk
uitdrukken van ongewone gedachten, gedrag en percepties; zichtbaar voor publiek) en
twee soorten negatieve symptomen (rood; verlies van eigenschappen). Daarnaast tonen
mensen met schizofrenie vaak cognitieve afwijkingen die gelinkt zijn aan een afname in
functioneren (deze cognitieve afwijkingen maken geen deel uit van de diagnostische
criteria). Met name de negatieve symptomen verslechteren de uitkomsten, die zijn vaak
aanhoudend en moeilijker te behandelen. Negatieve symptomen komen minder voor in de
andere psychotische stoornissen.
Symptomen De nitie
Delusies (wanen) Ideeën waarvan een individu denkt dat ze waar zijn, maar heel
onwaarschijnlijk / onmogelijk zijn.
Hallucinaties Onechte perceptuele ervaringen.
Disorganized Wordt vaak formal thought disorder genoemd. Loose associations /
thought & speech derailment: van de hak op de tak.
Delusies (wanen)
Er zijn drie manieren om zelf-deceptie te onderscheiden van delusies:
1. Wanen zijn vaak onmogelijk, terwijl zelf-deceptie (bijv. loterij winnen) wel mogelijk is.
2. Mensen met zelf-deceptie denken af en toe aan hun deceptie, maar mensen met wanen
denken continue hieraan. Mensen met wanen zoeken naar bewijs voor hun
overtuigingen zodat ze anderen kunnen overtuigen, en nemen ook actie op basis van
hun wanen.
3. Mensen met zelf-decepties erkennen vaak dat hun overtuigingen niet waar kunnen zijn.
Mensen met wanen zijn ongevoelig voor mensen die hun overtuiging proberen te
ontkrachten over voor tegenstrijdige feiten. Ze zien die poging van anderen als een
conspiracy om hun het zwijgen op te leggen en als bewijs voor de waarheid van hun
overtuigingen.
Doorgaans zijn wanen complex en uitgebreid, er wordt lange tijd aan vastgehouden.
Wanen kunnen integreren met het belief systeem van die persoon. Wanen komen in een
depressie of bipolaire stoornis overeen met hun stemming. Verschillende soorten wanen
komen voor over alle culturen, maar de speci eke inhoud kan variëren per cultuur. Dit
re ecteert dan ook een verschil in belief system en de omgeving (religie kan ook een rol
spelen). Pas wanneer er extreme manifestaties zijn van het belief system van de cultuur,
wordt deze als waan beschouwd. De de nitie van de DSM-V is: een vaststaande
overtuiging die niet veranderbaar is wanneer er tegenstrijdig bewijs gepresenteerd wordt. In
2
flfi ff fi fi
, Severe Mental Illness
de DSM-IV was de de nitie: een niet-kloppende overtuiging (dit was moeilijk te
interpreteren).
Type De nitie VB
Persecutory Valse overtuiging dat jij of dierbare CIA, FBI, en politie proberen je te
delusion achtervolgd worden, of tegen pakken.
samengespannen wordt.
Delusion of Overtuiging dat dagelijkse Nieuwslezer rapporteert jouw
reference gebeurtenissen, objecten of andere bewegingen op tv.
mensen een ongewone persoonlijke
betekenis hebben.
Grandiose Valse overtuiging dat iemand veel Overtuiging dat jij de reïncarnatie van
delusion macht, kennis of talent heeft of dat MLK bent.
iemand beroemd en machtig is.
Delusion of Overtuiging dat gedachten, Overtuiging dat je gecontroleerd wordt
being gevoelens of gedrag opgedrongen door aliens.
controlled worden door een externe macht.
Thought Overtuiging dat gedachten Gedachten worden uitgezonden via het
broadcasting uitgezonden worden vanuit je mind internet tegen je wil.
naar anderen die dit kunnen horen.
Thought Overtuiging dat ander persoon of Overtuiging dat je partner schandelijke
insertion object gedachten in jou plant. gedachten in je hoofd plant.
Thought Overtuiging dat gedachten verwijderd Overtuiging dat je kamergenoot je
withdrawal worden uit jou weghaalt. gedachten steelt terwijl je slaapt.
Delusion of Valse overtuiging dat iemand een Overtuiging dat je iemand gedood hebt
guilt or sin slechte daad heeft begaan of of verantwoordelijk bent voor een
verantwoordelijk is voor een slechte overstroming.
gebeurtenis.
Somatic Valse overtuiging dat je verschijning Overtuiging dat je ingewanden
delusion of deel van je lichaam ziek gemaakt vervangen zijn door slangen.
wordt of veranderd worden.
Hallucinaties
Hallucinaties komen vrij veel voor onder ‘gewone’ mensen, onder speci eke
omstandigheden (moe/alcohol etc.) en beperken het dagelijks functioneren niet. Vaak
betreft het een meer arbitraire perceptuele ervaring zoals een fel licht zien of een hard
geluid horen. Bij schizofrenie komen hallucinaties meer frequent, aanhoudend, complex
voor en ze hangen vaak samen met waanbeelden. Ook ontstaan ze niet door
omstandigheden. Soms komen hallucinaties ook voor bij stemmingsstoornissen. Soorten
kunnen net als wanen gelijk zijn over culturen, maar de speci eke inhoud kan verschillen.
Een hallucinatie moet altijd binnen culturele context geïnterpreteerd worden.
3
fi
fi fi fi
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper femkepaats. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
