In dit document zijn hoofdstuk 10 en 11 van Seneca Maatschappijwetenschappen gedetailleerd uitgewerkt. Dit is gedaan aan de hand van een aantal leerdoelen. Wanneer deze leerdoelen correct toegepast kunnen worden, is de toets goed te halen.
10.2; Sociale ongelijkheid
1. Ik kan de definitie van sociale ongelijkheid reproduceren en deze toepassen
evenals de verschillen in sociale ongelijkheid.
Sociale ongelijkheid = een situatie waarin verschillen tussen mensen in al dan niet
aangeboren kenmerken, consequenties hebben voor hun maatschappelijke positie en leiden
tot een ongelijke verdeling van schaarse en hooggewaardeerde zaken, van waardering en
behandeling.
- verschillen tussen mensen in niet-aangeboren kenmerken
- consequenties voor maatschappelijke posities
- ongelijke verdeling van:
● schaarse en hooggewaardeerde zaken
● waardering
● behandeling
Verschillen sociale ongelijkheid zien in:
1. ongelijke verdeling macht; schaarse en hooggewaardeerde zaken
2. ongelijke verdeling bezit; schaarse en hooggewaardeerde zaken
3. ongelijke verdeling status; waardering en behandeling
2. Ik kan de ontwikkeling van een standensamenleving naar een moderne
samenleving analyseren met behulp van het kernconcept sociale ongelijkheid.
Standensamenleving (standen met elk eigen rechten en plichten) is veranderd in een
klassensamenleving (levenskansen zelf bepalen, je kan ‘klimmen’).
Sociale ongelijkheid was vroeger dus erger dan nu (sociale mobiliteit)
Nu hebben we een netwerksamenleving (moderne samenleving)
- minder hiërarchie in netwerksamenleving → lastiger waar te nemen door horizontale
verhoudingen
- de verschillen zijn lastiger waar te nemen
- laatste periode toename ongelijkheid → vermogensongelijkheid stijgt
3. Ik kan de ontwikkeling van een standensamenleving naar een moderne
samenleving analyseren met behulp van de begrippen sociale stratificatie,
sociale mobiliteit, positieverwerving en positietoewijzing en gesloten en open
samenlevingen.
Sociale stratificatie = de verdeling van de maatschappij in groepen waartussen sociale
ongelijkheid bestaat
- die groepen worden sociale lagen genoemd → ontstaan maatschappelijke ladder
, ‘Beroepsprestigeladder’ is een indeling waarbij mensen met meer bezit, status of macht
hoger staan dan andere → worden vergeleken.
Sociale mobiliteit: de plek van iemand op de maatschappelijke ladder kan veranderen, staat
niet voor altijd vast.
- processen van positietoewijzing en positieverwerving
Positietoewijzing verwijst naar maatschappelijke oorzaken waardoor een persoon of groep
op bepaalde positie terechtkomt.
- buiten de betrokken mensen om, je kan er NIETS aan doen
- zelf nauwelijks invloed op, maatschappelijke oorzaken
- vrouwen vs mannen; ouderen vs jongeren; mensen met andere afkomst
Positieverwerving: mensen of groepen kunnen er WEL iets aan doen
- maatschappelijke positie door eigen bijdrage of bijdrage van groep
- promotie door prestaties, cursussen volgen, hoge examenresultaten
Gesloten samenleving: nauwelijks sociale mobiliteit
- standensamenleving
Open samenleving: meer kansen sociale mobiliteit
- klassensamenleving
Kortom: de sociale stratificatie neemt steeds meer af, maar bestaat nog steeds. De sociale
mobiliteit wordt groter, waarbij er een verandering plaatsvindt van positietoewijzing naar
positieverwerving. De samenleving is dus steeds opener geworden!
10.3; Paradigma’s over ongelijkheid
4. Ik kan vanuit de vier sociaal wetenschappelijke paradigma’s redeneringen
opzetten aan de hand van het kernconcept sociale ongelijkheid.
Functionalisme-paradigma
- sociale ongelijkheid kan nuttig zijn voor de samenleving
- verschillen van mensen zijn zinvol voor samenleving
- bekijken samenleving op technische en doelmatige manier
- ene taak wordt meer beloond dan de andere taak
- verschil tussen arm en rijk is niet perse een probleem
- vrije marktsysteem →mensen nodig die laagbetaalde arbeid verrichten
- arme mensen zorgen voor werkgelegenheid voor de helpende mensen
- arme mensen zorgen voor vraag goedkope producten en woningen
- arme mensen zijn soort ‘waarschuwing’
Alle actoren in de samenleving hebben een passende taak bij voortbestaan van
samenleving. Doordat de mate van beloning en aanzien voor de verschillende taken in
de samenleving varieert naar gelang ze meer of minder van belang zijn voor de
samenleving als geheel, ontstaat er sociale ongelijkheid. Sociale ongelijkheid wordt
gezien als noodzakelijk om de samenleving goed te kunnen laten functioneren. De
verschillen in beloning voor deze taken wordt in grote mate gesteund door de samenleving.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper demikisjes. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
