WIJKANALYSE
Rivierenwijk
,Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1: Voorbereidingsopdracht 1................................................................................................3
Hoofdstuk 2: Voorbereidingsopdracht 2................................................................................................6
Hoofdstuk 3: Stap 1 van de wijkanalyse.................................................................................................8
Hoofdstuk 4: Stap 2 van de wijkanalyse.................................................................................................9
Geschiedenis.......................................................................................................................................9
Bevolkingssamenstelling.....................................................................................................................9
Culturen en religie............................................................................................................................10
Fysieke omgeving.............................................................................................................................11
Gezondheidsvoorzieningen..............................................................................................................11
Economie..........................................................................................................................................12
Vervoer en veiligheid........................................................................................................................12
Politiek en bestuur............................................................................................................................13
Communicatie..................................................................................................................................13
Onderwijs/ Educatie.........................................................................................................................14
Ontspanning.....................................................................................................................................14
Met de inwoners in gesprek.............................................................................................................14
Hoofdstuk 5: Stap 3 van de wijkanalyse...............................................................................................15
Bevolkingssamenstelling...................................................................................................................15
Sociaaleconomische status...............................................................................................................16
Informele netwerken........................................................................................................................16
Gezondheidsproblemen...................................................................................................................19
Wijkteam..........................................................................................................................................20
Hoofdstuk 6: Stap 4 van de wijkanalyse...............................................................................................21
Sociale kaart in de wijk.....................................................................................................................21
Welzijnsvoorzieningen......................................................................................................................21
Zorgvoorzieningen............................................................................................................................22
Sport- en recreatievoorzieningen.....................................................................................................23
Zorg- en welzijnsvoorzieningen buiten de wijk.................................................................................25
Literatuurlijst stap 1 tot en met 4.........................................................................................................27
Hoofdstuk 7: stap 5 wijkanalyse...........................................................................................................32
Literatuurlijst stap 5.............................................................................................................................40
Bijlage 1: Samenwerkingsovereenkomst..............................................................................................43
Bijlage 2: Windshieldformulier.............................................................................................................45
1
,2
, Hoofdstuk 1: Voorbereidingsopdracht 1
20 termen Omschrijving en betekenis voor wijkanalyse (in eigen woorden, met
bronvermelding).
1. Expertisegebied De wijkverpleegkundige is HBO opgeleid (regieverpleegkundige), generalist en
wijkverpleegkundige handelt op basis van professionele autonomie. De wijkverpleegkundige stelt
vast welke zorg nodig is voor een optimale gezondheid, indiceert en
organiseert zorg binnen de Zorgverzekeringswet(aanspraakwijkverpleging). De
wijkverpleegkundige verantwoordelijk voor het totale verpleegkundig proces
ongeacht de organisatievorm, is goed in samenwerken met het eigen team en
met andere disciplines, zoals huisartsen, apothekers, paramedici, wijkagenten
en buurtcoaches (V&VN, 2019).
2. Zelfmanagement Het omgaan met de chronische aandoening (symptomen, behandeling,
lichamelijke, psychische en sociale consequenties en bijhorende aanpassingen
in leefstijl) dat de aandoening optimaal wordt ingepast in het leven. Het is
belangrijk voor wijkverpleegkundige om de zelfmanagement bij cliënten die
thuis wonen te bevorderen zodat cliënten hun regie zo lang mogelijk
behouden (Bakker, Habes, Quist, Van der Sande, & Van de Vrie, 2017).
3. Shared-decision making Shared decision making houdt in dat je gezamenlijk tot een besluit komt, dus
samen met de patiënt en eventueel de naasten van de patiënt, beslissingen
maken over het zorgtraject. De verpleegkundige informeert de patiënt en
biedt ondersteuning bij het kiezen van de interventie die het beste bij de
patiënt past. Zeker in de wijkverpleging is shared decision making belangrijk,
er moet goed in kaart worden gebracht waar de cliënt hulp bij nodig heeft en
wat zijn/haar verwachtingen zijn (Bakker, Habes, Quist, Van der Sande, & Van
de Vrie, 2019).
4. Sociale kaart In een Sociale kaart vinden burgers en hulpverleners informatie over
organisaties en hun aanbod van diensten, producten en activiteiten in het
sociale domein. Ook kan de Sociale kaart worden ingericht voor een specifieke
doelgroep. Een Sociale kaart is essentieel bij een wijkanalyse, hierdoor krijg je
een duidelijk overzicht van de wijk (Sociale kaart, 2020)
5. Wijk gezondheidsprofiel In een wijkgezondheidsprofiel maak je een inventarisatie van de
(gezondheid)situatie, wensen en behoeften en gezondheidsbeleving van
inwoners in de gemeente, dorp, buurt of wijk. Dit kan samen met inwoners en
partners uit verschillende domeinen zoals eerstelijnszorg, leefomgeving,
onderwijs, ruimtelijke ordening, wonen, welzijn en sport. Dit is van belang bij
een wijkanalyse zodat je een goed beeld krijgt van wat er nog moet gebeuren
in de wijk en wat de wensen zijn van de inwoners (Rijksinstituut voor
Volksgezondheid en Milieu, z.d.-a).
6. Informele zorg Informele zorg wordt gedaan door vrijwilligers of mantelzorgers. Als
wijkverpleegkundige is het goed om op de hoogte te zijn van wat er eventueel
voor hulp wordt geboden bij een cliënt door mantelzorgers en/of vrijwilligers
(Movisie, z.d.).
7. Multimorbiditeit Mensen met meer dan één chronisch gezondheidsprobleem. Het is belangrijk
om inzichtelijk te hebben wat voor gezondheidsproblemen mensen hebben
en hoe dit elkaar beïnvloed (Sassen, 2018a). Wij gaan dit verder uitzoeken in
de wijkanalyse.
8. Selectieve preventie Er is sprake van selectieve preventie als preventie wordt gericht op mensen
met een verhoogd risico (hoog risicogroep of kwetsbare groep). Het is
belangrijk om te weten wat de risico’s zijn voor een cliënt (Van Haaren &
3
, Kerstens, 2020a).
9. Gezondheid Machteld Huber heeft het concept positieve gezondheid ontwikkeld. Positieve
(volgens Machteld Huber) gezondheid wordt omschreven als: gezondheid is het vermogen zich aan te
passen en eigen regie te voeren in het licht van fysieke, emotionele en sociale
uitdagingen van het leven. Het is goed om te weten hoe een cliënt omgaat
met uitdagingen en waar je indien nodig bij kan ondersteunen (Van Haaren &
Kerstens, 2020b).
10. Diversiteit In de zorg krijg je te maken met diversiteit, je moet leren omgaan met allerlei
verschillen. Bijvoorbeeld mensen met een andere achtergrond. Dat betekent
je bewust worden van je eigen achtergrond en die van de cliënt en eventueel
je houding en manier van communiceren aanpassen. Dit is belangrijk omdat
de cliënt altijd centraal staat (Zorg voor Beter, 2017).
11. Wmo Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). De gemeente is
verantwoordelijk dat mensen zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen. Dit
doet de gemeente door thuis ondersteuning te bieden, via de Wmo.
De verantwoordelijkheden die de gemeenten hebben voor mensen die op
eigen kracht zelfredzaam zijn is:
- begeleiding en dagbesteding;
- ondersteuning om de mantelzorger tijdelijk te ontlasten;
- een plaatst in een beschermde woonomgeving voor mensen met een
psychische stoornis;
- opvang in geval van huiselijk geweld en voor mensen die dakloos zijn.
(Rijksoverheid, z.d.-a).
In de wijk is er een diversiteit van inwoners. Hierdoor hebben sommige
inwoners ook thuiszorg nodig. De inwoners hebben dan te maken met de
Wmo om zo de zorg te kunnen financieren.
12. Zvw Zorgverzekeringswet (Zvw). Ieder persoon die in Nederland woont of werkt
heeft recht op zorg vanuit het basispakket. De zorg kan uit verschillende
dingen bestaan namelijk een behandeling, een dienst of een product. Onder
deze wet is een breed basispakket aan zorg verzekerd (Zorginstituut
Nederland, z.d.).
Alle inwoners van de wijk hebben te maken met de Zvw omdat ze in de wijk
wonen en/of werken. De inwoners van de Rivierenwijk hebben deze wet ook,
dit is voor ieder een recht en een verplichting.
13. Model van Lalonde Het Health Concept van Lalonde is een model waarin te zien is welke factoren
er invloed hebben op de gezondheid.
De kern van het Health Concept wordt gevormd door
gezondheidsdeterminanten, dit zijn bepalende factoren die invloed hebben
op ziekte en gezondheid. Lalonde kwam tot een indeling in de deelgebieden
van de gezondheidsdeterminanten. Dit zijn:
- intern milieu;
- extern milieu;
- gedrag en gezondheid.
(Sassen, 2018b).
Door middel van het model van Lalonde wordt er in de wijk in kaart gebracht
welke factoren er daar invloed hebben op de gezondheid van de bewoners.
Deze factoren staan in de wijkanalyse.
14. Buurtcoach Een buurtcoach is voor mensen die in die wijk wonen het aanspreekpunt als
ze ondersteuning nodig hebben. De buurtcoach bevordert de sociale binding
in de wijk en pakt samen met de inwoners hun vragen aan (Buurtplein
Doetinchem, z.d.).
4