H1: Communicatie
1.1 Wat is communicatie
Communicati De uitwisseling van symbolische informatie tussen mensen die zich van
e elkaars onmiddellijke of gemedieerde aanwezigheid bewust zijn. Deze
informatie wordt deels bewust, deels onbewust gegeven, ontvangen en
geïnterpreteerd.
Symbolische informatie:
Informatie: alles wat de zintuigen bereikt
� Signalen verwijzen naar iets anders, hangt af van de interpretaties
Onmiddellijk of gemedieerde aanwezigheid:
Gebeurd face-to-face of via een medium (mail, telefoon, brief…)
- Interpersoonlijke communicatie: in elkaars nabijheid
- Intrapersoonlijke communicatie: in jezelf
- Massacommunicatie: heeft een groter publiek, gebruikt altijd een medium
Graffiti, tentoonstelling, krant, televisie…
- Gemedieerde interpersoonlijke communicatie: via een tussenweg of medium
Spreekangst: angst om te spreken voor publiek door innerlijke alleenspraak
Bedoeld – onbedoeld, bewust – onbewust:
Lichaamstaal: onbewust vaak ook ongecontroleerd
Gegeven, ontvangen en geïnterpreteerd:
- Zender
- Ontvanger
- Interpretatie
1.2 Procesmodel van interpersoonlijke communicatie
= Procesmodel van Oomkes
Zender Diegene die de boodschap codeert. De vorm, inhoud en het kanaal wordt
uitgekozen. Boodschap en manier van doorgeven wordt beïnvloedt door het
persoonlijk referentiekader.
Ontvanger Diegene aan wie de boodschap gericht is, deze persoon decodeert de
boodschap en kan beïnvloedt worden door zijn/haar referentiekader.
Referentie Het geheel van normen, waarden, overtuigingen en vanzelfsprekendheden
kader op grond waarvan leden van een groepering oordelen en handelen.
, De sociale bril waardoor iemand de werkelijkheid ziet.
- Men is niet altijd bewust van de verschillen tussen referentiekaders
- Sociologisch model van Ting-Toomey:
cultuuruitingen
(mode,
muziekkeuze,
trends...)
symbolen: taal en
verbaal/non-verbaal
culturele normen, waarden,
overtuigingen en tradities
universele menselijke behoeften:
basisbehoeften
- Bestaande kennis, ervaring, normen, zicht op de situatie en relatie met de ontvanger
Boodschap Het eigenlijke fysische product bestaande uit woorden, beelden of
lichaamstaal van de gevoelens en gedachten.
- Bewust of onbewust, bedoeld of onbedoeld verbaal of non-verbaal
- Altijd meer dan één boodschap
- Inhoudsaspect: de letterlijke boodschap dat grootte of richting aanduidt
- Betrekkingsaspect: hoe de inhoud opgevat moet worden, hoe de één de relatie met de
ander ziet en verwacht of wil dat e ander reageert
- Vier aspecten van communicatie: IERA
Inhoudelijk/referentieel: inhoudelijke aspect van de boodschap
Expressief: de gemoedstoestand van de zender
Relationeel: wat de boodschap zegt over de relatie tussen de zender en de ontvanger
Appellerend: wat de zender van de ontvanger wil
Coderen en Coderen: gedachten en gevoelens worden door de zender omgezet in
decoderen woorden, lichaamstaal of beelden.
Decoderen: de ontvanger ontcijferd deze woorden, lichaamstaal of beelden.
Beperkingen bij zender en/of ontvanger:
- Begripsvermogen
- Woordenschat
- Lichaamstaal
- Grammaticale vaardigheden
- Vermogen om beeldend weer te geven
Communicatie is zo sterk als de zwakste schakel:
- Op niveau van de ontvanger
Kanaal Gebeurd via onze zintuigen. Drie meest voorkomende kanalen: auditieve,
visuele en tactiele
- Belang van kanaalkeuze: goed of slecht nieuws?
Kanaalruis Een storing die op het kanaal ligt wanneer de boodschap wordt overgebracht.
Drie verschillende vormen van ruis:
1. Fysieke/Externe ruis: alle signalen van buitenaf die spreken, luisteren, kijken of voelen
bemoeilijken
, 2. Psychologische ruis: vooroordelen of stereotypen, een eerder mentale ruis
3. Semantische ruis: als de betrokkene verschillende codes hanteren (talen, vakjargon)
De bron van ruis uitschakelen kan een oplossing zijn
Communic
● Zender en ontvanger beïnvloeden elkaar voortdurend
atie is een
circulair ● Kringloop van actie en reactie
proces
● Op hetzelfde moment zender en ontvanger
Feedback: zender geeft informatie over hoe de patiënt zijn boodschap opvat
- Mondelinge interactie: lichaamstaal
- Gebeurd vaak onbewust: kan voor foute interpretatie zorgen
- Kan uitgelokt worden
Feedforwardfunctie: aankondigen over wat nog komt
- Ontkrachters/disclaimers
Situatie Waar:
- In welke ruimte
- De afstand tussen zender en ontvanger
Onder welke (sub)culturele spelregels
- Welke onderdelen zijn bespreekbaar
- Met welke onderdelen kan je lachen
- Eigen woordgebruik
- Gevolg van leefomstandigheden, taken, interesses en ervaringen
Wanneer:
- Hoe lang iemand spreekt
- Elkaar laten uitspreken of niet
- Welk moment van de dag
Met wie: De relatie met de gesprekspartner
Welke omstanders:
- Is het een gesprek dat eerder persoonlijk gevoerd wordt?
Factoren - Codering van de zender: niet duidelijk wat hij/zij wilt overbrengen, andere emotionele
die een betekenis hebben over een onderwerp
effectieve - Decodering van de ontvanger
communica - Verschillen in referentiekader: 7 selectieprocessen
tie storen 1. Selectief uitzenden: zender zendt een boodschap met een bepaalde bedoeling, dit is
te zien aan de boodschap en de het gekozen kanaal
2. Selectieve aandacht: selecteren waar de aandacht naartoe gaat, zowel zender als
ontvanger
3. Selectieve kennisname: men kiest welke informatie ze in zich opnemen (vaak
datgeen dat met hun eigen ideeën overeenkomt, tenzij de info onmiddellijk van
praktisch belang is)
4. Selectieve waarneming: signalen krijgen betekenis door individuele ervaringen en
(sub)culturele codering
5. Selectief onthouden: men onthoudt datgeen dat overeenkomt met hun eigen
ideeën
Informatie die bedreigend is, kan vaak niet opgenomen worden
!! Regelmatige herhaling en controlering bij de patiënt
6. Selectieve aanvaarding: nieuwe informatie leidt niet steeds tot nieuwe inzichten
7. Selectief met anderen over dingen praten: afstemmen op de gesprekspartner
- Optreden van ruis
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ann-marievantroys. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.