Hoofdstuk 3, “De tijd van monniken en ridders”.
3.1 “ De opkomst van de islam”.
Het onstaansgeschiedenis van de islam.
Over ontstaan islam weinig bekend. Vermoedelijk gesticht door Mohammed, zijn leven
kennen we alleen uit latere geschriften. Mohammed was een handelaar die door Allah
(Arabisch voor God) werd uitgekozen als profeet. Vanaf 610 zou engel Gabriël hem
boodschappen van God hebben doorgegeven, die werden na zijn dood opgeschreven in de
Koran. Dit nieuwe geloof had veel Joodse en christelijke wortels. Zoals het jodendom en
christendom hadden ze één almachtige God, geopenbaard in een heilig boek. Ook net zoals
het christendom had de islam een boodschap voor de gehele mensheid en probeerden ze
mensen te bekeren. De moslims kenden de jihad (heilige strijd), na de dood van
Mohammed kreeg de jihad ook betekenis van verplichting : moslims moesten hun godsdienst
verspreiden, zo nodig met geweld. Mohammed was naast geestelijk leider (kalief) ook
wereldrijk machthebber. In 622 (begin islamitische jaartelling) verdreven zijn van Mekka
naar Medina, hier kreeg hij politieke en godsdienstige gezag in handen. In 630 gaf ook
Mekka zich aan hem over.
Uitbreiding van het Arabische rijk.
Na de dood van Mohammed (632) kozen belangrijke Arabische leiders een nieuwe politiek
en geestelijke leider (kalief). De opvolgers breidde het in korte tijd uit tot een groot Arabisch
rijk. Tussen 632 en 650 onderwierpen en veroverden ze het Perzische rijk, Syrië, Palestina
en Egypte (volgelingen Ali). Sjiieten waren in een grote minderheid en onder de moslims zijn
de meerderheid de soennieten. In de 7e eeuw rukte de islamitische legers weer op. De
snelle veroveringen worden verklaard door, de verzwakking van het Perzische en
Byzantijnse rijk (630). Dit kwam door onderlinge oorlog en een pestepidemie. Ook waren de
Arabieren militair sterk. En door de islam overwonnen ze hun verdeeldheid, sommige
overwonnen volken bekeerde zich en hielpen met de veroveringen.
De Arabische samenleving en cultuur.
In 750 werd de Omajjadenfamilie vermoord door de Abbasidenfamilie die een
kaliefendynastie vestigde en de nieuwe hoofdstad Bagdad stichtte. Een Omajjade vluchtte
naar Córdoba, waar hij emir (vorst) werd van Portugal en delen van Spanje en Marokko.
Abd-al-Raham III, riep zich in 929 uit tot kalief. In de 10e eeuw riepen ook sjiieten een eigen
kalifaat uit in Egypte, waar ze hoofdstad Caïro stichtten. Ook de rest van het Arabische rijk
viel uiteen in kleinere staten, die werden bestuurd door een emir of sultan. Ze erkenden wel
de opperheerschappij van de kalief, maar hij had weinig te vertellen. Ondanks alles bleef de
Arabische wereld economisch en cultureel verbonden. Ze hadden een Arabisch schrift,
Arabisch als hoofdtaal en de islam als staatsgodsdienst. Ze maakten ook moskeeën. Ze
accepteerden het christendom en het jodendom, ze namen elementen over van de
Perzische en Grieks-Romeinse cultuur. Ze lieten ook veel wetenschappelijke en literaire
werken van hun vertalen.
Verdere verspreiding van de Islam.
Door de Abbasiden kwam er aan de politieke expansie een eind, maar de islam werd wel
nog verspreid, door bijvoorbeeld handel. Vanaf de 10e eeuw vielen islamitische krijgsheren
uit Azië, de hindoeïstische en boeddhistische koninkrijken in Noord-India aan. In de 13e
eeuw leidde dat tot blijvende aanwezigheid van de Islam. In die tijd kwam aan de bloei van
het Arabische Abbasidenrijk een eind. Mongolen verwoestten in 1258 Bagdad. Hierna bleven
Mongoolse heersers nog lang aan de macht, ze bekeerden zich ook tot de islam. Vanaf de
11e eeuw veroverden ze Anatolië waar een Turkse leider het Ottomaanse rijk stichtte, 1453
verovering op Constantinopel einde van Byzantijnse rijk.
, 3.2 “Hofstelsel en Horigheid”.
Weer een landbouwsamenleving.
De landbouwstedelijke samenleving was in de vroege middeleeuwen verdwenen. West-
Europa had in de jaren 500-1000, de tijd van monniken en ridders, een
landbouwsamenleving. De handel en de nijverheid namen af en daarom de bevolking in de
steden ook. Het gevolg hiervan was de instorting van het Romeinse bestuur en de
Germaanse invasies, de overheid kon geen veiligheid meer bieden. Al dat geweld zorgde
ervoor dat de productie daalde waardoor de overheid minder belasting kon heffen. Hierdoor
stortte de staat nog meer in en nam de meer toe. Het geld werd ook schaarser, met goud
werden goederen uit het Byzantijnse rijk gekocht zonder dat er in West-Europa genoeg
verkocht werd. Vanaf de 7e eeuw groeide de regionale handel in West-Europa met
landbouwproducten. Vanaf de 8e eeuw ontstond de handel met het Oostzee gebied, toch
waren ze nog grotendeels zelfvoorzienend.
De horigheid.
Er waren slaven, vrije boeren met eigen land en pachtboeren die hun land huurden. In de 4e
eeuw daalde de agrarische producties zo sterk dat de boeren niet meer hun land mochten
verlaten van de overheid. Hierdoor ontstonden horigen, ze hadden wel rechten maar
mochten niet hun land verlaten zonder toestemming van de landheer. Naast de horigheid
bleef de slavernij bestaan. Ze handelden nog steeds met slaven.
Het hofstelsel.
Vanaf de 7e eeuw ontstond er in West-Europa het hofstelsel, waarbij horige boeren aan een
domein van hun heer gebonden waren. Dat bestaat uit twee delen, het ene deel werd
gebruikt door de heer. Hier bijvoorbeeld wijngaarden. Ook stond hier het herenhuis met
schuren, een molen, weverij en andere gebouwen. Het andere deel werd gebruikt door
boeren. Ze kregen een stuk grond met een boerderij om hun gezin te voeren. Naast deze
hoeve mochten ze ook omliggende bossen gebruiken. Ze moesten wel een deel van hun
opbrengst afstaan aan de heer. Ze moesten ook herendiensten verrichten, bijvoorbeeld een
paar dagen per week het land van de heer bewerken. Soms lieten ze hun zaken beheren
door hofmeiers of rentmeesters.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Fiepmarnethx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,09. Je zit daarna nergens aan vast.