, - voedselintoxicatie: foodborde ziekte = enterotoxine
opwarmen doodt bact maar toxine niet…
snel ziekteverloop:
binnen 4 uur braken / diarree / abdominale pijn
binnen 24 uur verdwijnen symptomen
- MRSA: nosocomiale S. aureus infectie (ZH) / community acquired MRSA (niet ZNH)
vooral bij zwak immuunsysteem / moeilijk te behandelen / hygiëne! / asymptomatisch
dragerschap door zusters
- bacteriëmie: hevige immuunrespons → sepsis/shock → dood
eventueel metastatische abcessen thv
hart: endocarditis / beenderen: osteomyelitis / gewrichten: artritis
clostridium - heterogene groep: veel species
- gram +
- staafvormig
- obligaat anaeroob
kan niet overleven in een milieu met O2: heeft niet de detoxificerende enzymen die nodig zijn
als O2 de e- acceptor is
- vorming endospore
- verspreid in bodem / rottend materiaal / afvalwater / GI stelsel mens en dier
- meestal saprofytisch
- industrieel interessante soorten
ABE fermentatie: aceton - butanol - ethanol
alcohol komt vrij
= eindproduct fermentatie
- humane pathogenen:
C. perfringens → koudvuur (gas gangrene)
C. tetani → tetanus (klem)
C. botulinum → botulisme
C. difficile → nosocomiale darminfecties
- AB → gewone bact zijn weg → c. difficile neemt de plaats over → diarree
clostridium - op basis van toxineproductie verdeeld over 7 toxines (A-G)
perfringens - type A stammen: sterk verspreid in omgeving. Verantwoordelijk voor de meeste clostridium
perfringens infecties
- behoort tot microbiota GI-stelsel mens en dier
- via huid binnenkomen
dikke darm = anaeroob dus moet diep gaan om te overleven
- VIRULENTIEFACTOREN
1. structurele component
➔ endospore (O2 resistente): bacterie pas ontkiemen in lichaam ipv huid
2. verspreiding enzymen
3. exotoxine
➔ α- toxine: fosfolipase C: afbreken van celwand en lysosomen + hemolyse.
medieert massieve hemolyse (RBC lyse), verhoogde vasculaire permeabiliteit
en bloedingen (bv afbreken), weefseldestructie, levertoxiciteit en hartspier
falen.
➔ ß- toxine: porie vormend → in darmslijmvlies → necrotische enteritis
➔ perifringolysine O / θ-toxine
cholestorolafhankleijke hemolysine: alleen eu
oligomerisatie
porievormend
➔ enterotoxine CPE: vrijgezet tijdens sporulatie Ftype
= hexameer van claudine → occludine erbij → porie
, - INFECTIES: zacht weefsel
(α toxine / Θ-toxine activiteit na wondinfectie via sporen of via endogene transfer. Microbiota).
Bact zelf kan niet overleven op de huid, dus toxines alleen via spore de huid in komen
➔ cellulitis: ontsteking bindweefsel MET GASVORMING
➔ suppuratieve myositis: ettervorming in spierweefsel door afsterven spiercellen door
gas
➔ myonecrose (koudvuur, gasgangreen): spiernecrose met/door gasvorming
amputatie / 40-100% mortaliteit
➔ necrotiserende enteritis: vee: darmperforatie → periodontitis/sepsis → 50% dood
- voedselintoxicatie: onvoldoende verhit → spore ontwikkeling → productie CPE!
buikkrampen, waterige diarree (geen koorts of braken)
zelflimiterende ziekte van korte duur (12-24 uur)
geen AS tegen infectie
- preventie- controle: wijdverspreid → toedienen AS niet effectief
- behandeling: wonde openen (O2 erbij→ bact dood) en zuiveren (debrideren) + AB
clostridium - obligaat anaëroob
tetani - terminale endospore zeer resistent
- sporen in natuur: bodem / uitwerpselen van dieren.
- besmetten met sporen via wond (niet besmetten via bact): bact groei in uitzonderlijke
omstandigheden
- accidentele pathogeen
- VIRULENTIEFACTOREN
➔ tetanospasmine
O2 resistent neurotoxine
AB-toxine
vrijgezet door cellyse
geknipt door bacteriële endopeptidasen in Light en Heavy subeenheden
- L = toxine (A) = activiteit/toxiciteit: Zn afh endopeptidase → blokkeren NT
GABA (inhibitor) → spieren blijven samentrekken = spastische paralyse
- H = ligand (B) binding aan motorisch neuron → endocytose → endosoom
naar inhiberend neuron CZS → aanzuren endosoom → L komt vrij
2 delen gebonden via disulfidebrug
- INFECTIES
1. veralgemeende tetanus (klem)
50% mortaliteit
spasme → kaakklem (lockjaw) / pijnlijke grimas (risus sardonicus)
samen in rugspieren: opisthotonus
aantasting autonoom ZS: hartritmestoornis / bloeddruk / zweten / dehydratatie
2. gelokaliseerde tetanus
enkel stijve spieren thv injectieplaats
3. neonatale tetanus
infectie dmv sporen via navelstreng vlak na geboorte
90% mortaliteit / ontwikkelingsstoornissen bij overleving
- BEHANDELING: wond openen / zuiveren + AB
passieve immunisatie met anti-tetanus igG: enkel binding vrije toxines
actieve vaccinatie DiTePer: toxine inspuiten dat niet meer toxisch is. AS tegen dat toxine
bacillus - gram+
, - staafvormig
- vorming endospore
- facultatief anaeroob
- >200 species waarvan de meeste omgeving saprofyten: bodem / rottend materiaal
- slechts 2 medisch relevant:
1. bacillus anthracis → miltvuur / antrax
2. bacillus cereus → gastroenteritis / ooginfecties / kathetergerelateerde sepsis
uitz = pneumonie
bacillus - centrale spore
anthracis - spore jaren lange overleving in vocht in bodem
- grazend vee: plotse fatale sepsis door spore opname uit bodem
- accidentele pathogeen bij de mens
- ontwikkeld tot biologisch wapen
- VIRULENTIEFACTOREN
➔ kapsel van poly-ү-D-glutaminezuur PGA: beschermd tegen fagocytose
➔ productie 3 niet toxische elementen: combinatie = toxisch
PA + EF → oedeem toxine
PA + LF → lethaal toxine
porie vorming door PA
- PA = B gedeelde: binden op receptor in endotheel van bv→ door gastheer
protease geknipt worden tot PA63: kan associëren tot hepta/octameer =
preporie
- PA63 preporie bindt met EF/LF A gedeelte → opgenomen in endosoom →
gaat verzuren → conformatieverandering PA63 → LF/EF vrijzetten cytosol
- EF: calmoduline afh adenylaat cyclase
ATP → cAMP (=eu cel)
cAMP ^ Cl efflux ^ Na/K influx omlaag → oedeem door water opvolging
- LF: zink afh protease
splitst MAPK→ signaal van mitogen niet doorgeven die normaal zorgt voor
celdeling → cel weet niet wanneer die moet splitsen→ celdood
- INFECTIES
➔ cutane antrax (1) - 95%
invasie spore via wond → locale infectie eventueel uitbreiden naar lymfeknoop
→ zweervorming omgeven door vesikels
blauwzwarte korst (celdood/LF) met oedemateuze (EF) rand (pijnloos)
80% spontane genezing
20% mortaliteit door uitbreiding naar andere organen
➔ inhalatie antrax (2) - 5%
inhalatie sporen → sporen gefagocyteerd door alveolaire MF→ tracheobronchiale
lymfeknopen → ontkieming sporen in lymfeknopen en snelle vermenigvuldiging bacilli
met massieve volumetoename van lymfeknopen
= MILTvuur: milt vergroot: sepsis → 100% mortaliteit
➔ gastrointestinale antrax (3)
sporen via besmet vlees → ontkieming in spijsverteringskanaal→ perforatie darm →
hemorragische (bloeding door darm) inflammatie → misselijkheid, overgeven en
koorts. Bloederige diarree/kots → sepsis → 100% mortaliteit
- PREVENTIE
vaccinatie vee
vaccinatie risicopatiënten
AB
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper 2022THK. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.