Samenvatting
Complete uitwerking en samenvatting inhoud colleges Jeugdzorg in beweging
- Instelling
- Universiteit Leiden (UL)
Complete uitwerking en samenvatting inhoud colleges
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 49 pagina's
Voorbeeld 4 van de 49 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Jeugdzorg in bewegingCollege 1: 15-04-2021
Historie – weeshuizen
Ontstaan weeshuizen
- ‘kraamkamers van de jeugdzorg’
- Eerste weeshuis ter wereld: Florence (1455)
- Eerste weeshuis in Nederland in Utrecht: 1491: in 16 e eeuw in elke stad
- In de meeste steden ‘burgerweeshuizen’: alleen kinderen van erkende burgers werden
opgenomen in het weeshuis
- Niet centraal of landelijk georganiseerd, vaak initiatieven van maatschappelijk betrokken
individuen
Weeshuis Leiden
- Leiden: heilige geest weeshuis (1583) alle kinderen waren welkom; ook kinderen van
ouders met een ander geloof of van ouders die gevlucht waren
- Kinderen tot 12 jaar gingen in het weeshuis naar school; was een goede opleiding, zeker voor
de armere kinderen
- Jongens en meisjes waren in aparte delen in het weeshuis; jongens gingen na hun 12 e een
vak studeren, meisjes bleven vaak langer in het weeshuis en gingen leren naaien etc.
- Het was een soort maatschappij opzich, schoenmaker/kleermaker in het weeshuis, dus in
grote lijnen zelfstandig
- Nadeel: meisjes leefden redelijk geïsoleerd, niet fijn voor wanneer je weer terug de echte
maatschappij in gaat
Kritiek op weeshuizen
- Toename kritiek op weeshuizen in 19e eeuw
o Oliver Twist; boek die het leven in een weeshuis beschrijft (niet geheel realistisch
beeld)
o Gebrek persoonlijke aandacht (anders liefde en aandacht van eigen ouders, in een
weeshuis is dat niet)
o Harde discipline
- Alternatieven:
o Wezendorp Neerbosch Nijmegen (1873)
o Maatschappij tot opvoeding van wezen in het huisgezin
Wezendorp Neerbosch Nijmegen (1873)
- Nog steeds een museum op die plaats
- Meer een soort van gezinssetting, ontstond een hele maatschappij, kinderen die daar werden
opgenomen leerden een vak en onderhielden zichzelf
- Werd gezien als een veilige omgeving voor kinderen, maar achteraf was het niet helemaal
waar, want de hygiënische omstandigheden waren niet top, en soms werden kinderen
mishandeld en misbruikt
- Het idee van kinderen meer warmte geven, was zeker mooi en een alternatief idee voor
toentertijd
Afname weeshuizen
- Sinds 1880 steeds minder weeskinderen (door daling sterftekansen)
- Omvorming weeshuizen tot kinderbeschermingstehuizen
, - Algemene weduwen en wezenwet (1959) uitkering beschikbaar voor familie die dan voor
het kind konden zorgen wanneer de ouders er niet meer waren, zodat het kind in de familie
bleef en niet naar een weeshuis moest
Historie – pleegzorg
- <1850: vooral weeshuizen
- 1850-1950: belang van kind meer voorop
- > 1950: professionalisering pleegzorg
Historie – pleegzorg
- Begin georganiseerde pleegzorg in Nederland: 1874
- Scheltema (dominee): ‘maatschappij tot opvoeding van wezen in het huisgezin’
- Er waren niet superveel pleeggezinnen te vinden, dus moesten kinderen alsnog naar een
instelling
- Instelling van Scheltema was iets persoonlijker, kregen de kinderen meer aandacht
Ontstaan kinderbescherming
- 1905: kinderwetten
- 1922: eerste kinderrechter
- 1922: ondertoezichtstelling (OTS)
- Eerste helft 20e eeuw: pleegzorg heeft justitieel/permanent karakter
Professionalisering pleegzorg
- Vanaf tweede helft 20e eeuw
o Pleegzorg als hulpverleningsvorm
o 1953: pleegkinderenwet registratie van kinderen die in een pleeggezin woonden
o Jaren ’70: vrijwillige pleegzorg en centrales voor pleegzorg (werving en selectie van
pleegouders werd meer centraal gelegd)
Voorkeur voor pleegzorg
- Jaren ’80: voorkeur voor pleegzorg
o Thuis & tijdelijk, kinderen kregen meer persoonlijke aandacht
o Financieel: pleegouders kregen een toelage, daarna werd alles geregeld voor je, dit in
tegenstelling tot een instelling
- Professionalisering
o Halverwege ’90: pleeggezinbegeleider iemand die een aantal pleeggezinnen
onder zich heeft en dat monitort en begeleidt
o Eind jaren ’90: functiescheiding bureau jeugdzorg (BJZ) (besluiten of het kind moet
opgroeien in een pleeggezin of een andere mogelijkheid) & voorziening voor
pleegzorg (VvP) (beslissing is gemaakt; zorgt voor werving van gezinnen, plaatsing
van kinderen, begeleiding en het gehele proces)
Jeugdzorg en justitie
- 1809-1811: 12-minners geen straf, 12-15 jaar: max 2 maanden gevangenisstraf
- 1811: code pénal
o Rechter bepaalt of er is gehandeld met ‘oordeel des onderscheids’ (de rechter
bepaalde of de jongere verantwoordelijk gehouden kon worden voor de daad die
hij/zij had gedaan), die opties:
Gevangenis, vrijuit of naar ‘verbeterhuis’ (in de praktijk was dit gewoon een
gevangenis)
Redenen waarom naar de gevangenis: diefstal, oplichterij zonder geweld
, - 1833: eerste jeugdgevangenis in Nederland
o Jongens t/m 16 jaar
o Initiatief van nederlandsch genootschat tot zedelijke verbetering der gevangenen
(overtuiging: alleen straffen is niet voldoende, moet ook iets bieden voor de
toekomst van de jongeren; opleiding in de gevangenis, zodat ze daarna een beroep
konden gaan uitvoeren)
- 1836: eerste meisjesgevangenis
- 1857: huis van verbetering en opvoeding (eerste keer dat de staat zich actief is gaan
bemoeien hiermee; kinderen werden niet alleen gestraft, maar ze leerden ook iets)
- Balans van straffen naar steeds meer heropvoeden
Heropvoeding
- Kinderwetten 1905 (iets meer opties voor de rechter om op te leggen)
o Gedwongen heropvoeding (jeugd-tbr) ter beschikking stelling van de regering; de
regering zegt jij wordt thuis niet goed opgevoed, waardoor je criminele activiteiten
ondergaat, jij moet gedwongen worden heropgevoed
o Berisping
o Tuchtschool
- 1965: 12 jaar minimumleeftijd voor strafvervolging
Commissie Samson (2012)
- Onderzoek naar seksueel misbruik uithuisgeplaatste kinderen sinds 1945
- Kinderen in een jeugdhulpinstelling liepen 2.5 keer zo veel kans om misbruikt te worden
- Veel misbruik onder leeftijdsgenoten
- Rapport heeft geleid tot een kwaliteitskader om seksueel misbruik in de toekomst te
voorkomen
Commissie de Winter (2019)
- Onderzoek naar geweld in o.a. residentiële instellingen, pleeggezinnen, justitiële
jeugdinrichtingen & jeugd-ggz
- 1945-heden
- Conclusie: 1 op 10 personen die ooit in jeugdzorg verbleven kreeg vaak te maken met geweld
(ofwel door de professionals in de jeugdzorg, ofwel door leeftijdsgenoten)
Na-oorlogse ontwikkeling jeugdzorg (in vogelvlucht)
- Jaren ’70: jeugdzorg niet eenduidig georganiseerd
o Verzuild/verkokerd
- 1989: wet op jeugdhulpverlening
o Provinciaal, zo-zo-zo beleid
o Provincies zijn verantwoordelijk
o Zo-zo-zo beleid: zo dichtbij huis mogelijk – zo kort mogelijke hulp – zorg zo licht
mogelijk
- 2005: wet op de jeugdzorg
o BJZ (bureau jeugdzorg; monitoring van alles), afstemming
o Kritiek; verschillende soorten hulp waren niet goed op elkaar afgestemd,
behandelplannen waren niet goed voor het kind
- 2015: jeugdwet
Oude jeugdstelsel
1. Basisvoorzieningen opgroeien en opvoeden jeugdigen
a. Je gaan naar school, recht op kinderopvang
, 2. Preventie-programma’s (algemeen en selectief)
a. Wat vanuit de gemeente/overheid wordt ingezet: ggd’s, vroege en voorschoolse
educatie
3. Monitoring, screening en signalering
4. Vroege/lichte hulp en steun
Vallen allemaal onder de gemeente
1. Indicatie voor specialistische hulp/maatregel
a. Jeugd ggz (zorgverzekeringen)
b. Jeugdbescherming & reclassering (BJZ)
c. Jeugd- & opvoedhulp
d. Zorg voor jeugd LVG
Worden geregeld door allerlei verschillende instanties: overig
Doelen jeugdwet (2015)
- Transitie gemeente is toegangspoort tot alle vormen van specialistische zorg
- Transformatie
o Preventie en eigen kracht (hopelijk voorkomen dat sommige gezinnen intensieve
zorg nodig hebben)
o Demedicaliseren, ontzorgen, normaliseren (kinderen zo lang mogelijk in de normale
klas houden)
o Zorg en hulp zo vroeg mogelijk
o Integrale hulp aan gezinnen (professionals werken meer met elkaar samen en
dichterbij de gezinnen)
o Meer ruimte voor professionals (professionals houden zich meer bezig met de zorg
ipv de administratie)
- Bezuiniging van 15% een van de redenen waarom het geen geslaagd experiment is
geweest
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jolandahaak1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,98. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 77254 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen