Hoorcolleges Sociaal, kapitaal en netwerken
HC 1: Introductie SKN 03-09-2018
Kunnen uitleggen na dit college?
- Wat sociaal kapitaal is, inclusief voorbeelden
- Wat het verschil is tussen toegang tot en mobiliseren van SK
- Wat basisbegrippen t.a.v. sociale netwerken (o.a. graph, node, tie)
- Wat basisbegrippen t.a.v. social ties betekenen (homophily, foci, tie strength)
Sociaal Kapitaal
‘Social capital is defined as resources embedded in one’s social networks, resources that can
be accessed or mobilized through ties in the networks’ and ‘then generate a return for the
actor’ (Nan Lin) – Centraal in sociaal kapitaal proces zijn hulpbronnen, die hulpbronnen zitten
in de netwerken van mensen en mensen hebben toegang tot die hulpbronnen en kunnen
worden gemobiliseerd en die hulpbronnen kunnen worden gebruikt om een doel te bereiken.
- Netwerken → Hulpbronnen → Uitkomsten
(Voorbeeld: fiets van een vriend is sociaal kapitaal, maar ook advies, troost, praktische hulp,
invloed.)
John Field – Social Capital
‘The central idea of social capital is that social networks are a valuable asset. Initially, the idea
of relationship as a type of capital was simply a mataphor. Strictly speaking, the mataphot
implies that connections can be profitable; like any other form of capital, physical or financial,
you can invest in it, and you can expect a decent return on your investment.’ Sociaal kapitaal
zijn hulpbronnen waar je iets mee gedaan kunt krijgen, je kan investeren in je sociale relaties
en dan krijg je er iets voor terug. (Voorbeeld van de bon in het chinees, kon het niet lezen,
sociaal kapitaal hiervoor om dit op Facebook te zetten, iemand die het kan lezen (hulpbron)).
- Sense of sharing: als je een probleem hebt en ziet dat mensen zelfde probleem hebben
Belangrijke constateringen
- SK komt voort uit sociale netwerken
o Wie ken je en wat hebben zij te bieden
o Later in de cursus: netwerkkenmerken en posities
- SK is geen uitkomst
- Echter: SK kan worden gemobiliseerd om een uitkomst te bereiken
Toegang versus gemobiliseerde hulpbronnen
- Accessed versus mobilized (Lin)?
o Aanwezig hulpbronnen versus feitelijk ingezet
- Vergelijkbaar met perceived (social- ik heb goede
vrienden waar je terecht kan) support versus received
support (wat gebeurt er als je daadwerkelijk in de problemen zit en wat heb je dan aan
je vrienden)
Waarom ‘kapitaal’?
- Metafoor ‘sociaal kapitaal’ = benadrukt de waarde van sociale relaties
- Investeren
, o Doorlopende sociale interacties (doelbewust of ‘bijeffect’)
o Accumuleert
o Maar devalueert ook
- Ruilmiddel?
o Coleman: ‘credit slip’ – te goed bon (ik help jou met iets en daarna ook
wederzijds)
- Soms alternatief financieel kapitaal
o Bijv. Ik heb een kinderoppas nodig
▪ Huur een betaalde oppas in (ken je niet en kost geld)
▪ Vraag goede vrienden of mijn moeder (goede reputatie kenmerken)
Hoe kun je sociale netwerken en hulpbronnen in kaart brengen?
Ties = verbinding
Crossley – (Net)working out
- ‘Faciliterende functies’ zijn essentie van SK
- Welke functies dient SK en waarom
- Hoe kwam SK tot stand? Welke factoren droegen
daaraan bij?
- Wat zijn de voor-en nadelen van brokerage
- Brokerage zijn de tussen personen en closure bij veel
lijnen (die veel mensen kennen)
Hulpbronnen meten (wisdom of the crowd?)
- Collectief ‘weten’ we meer dan 99% van de individuen
- Bijv. Raden aantal snoepjes in een grote pot
, Bij het eerste scoren buren
hoog/tweede laag
Waarom een cursus over SK?
- Waarom zijn sommige bedrijven meer succesvol?
- Waarom zijn sommige individuen succesvoller?
- Waarom zijn sommige individuen gezonder?
- Waarom zijn sommige buurten veiliger?
Een paar basisbegrippen
Homophily: als je op elkaar lijkt eerder de neiging om contact te nemen.
- ‘A tendency for friendships to form between those who are alike in some designated
respect’ (Lazarsfeld & Merton, 1954)
- Opleiding, etniciteit, leeftijd, maar ook leefstijl
- Rol aangaan en onderhouden van sociale relaties
- Dus bijv. (uit eerdere plaatje) zware drinker → zware drinker
Waarom lijken vrienden en partners op elkaar?
Oftewel: waarom vindt er een clustering in sociale netwerken plaats?
- Homophily (selectie)
- Foci oftewel ontmoetingskansen (aanbod)
- Sociale beïnvloeding
Versus ontmoetingskansen: Foci
- Focus (meervoud Foci)
- ‘A focus is defined as a social, psychological, legal, or physical entity around which joint
activities are organized’ (Feld, 1981)
- Werkplekken, buurten, scholen, verenigingen
- Mensen die in dezelfde focus participeren grotere kans om relatie te vormen (Fels,
1981)
- Keuze voor contact is dus niet random
o Maar een gefocuste keuze
o Foci bieden/ beperken ontmoetingskansen
Versus sociale beïnvloeding
- Bovendien heb je na het tot stand komen van een relatie wederzijdse beïnvloeding
waardoor mensen nog meer op elkaar gaan lijken (gedrag en/ of normen, opvattingen)
, HC 2: Instrumentele versus gezondheidsgerelateerde uitkomsten 04-09-2018
Wat moet je kunnen na dit college?
Kunnen uitleggen..
- Het verschil tussen bridging en bonding SK
- Hoe SK leidt tot instrumentele uitkomsten en ongelijkheid
- Op welke manieren sociale contacten gezondheid & welzijn beïnvloeden
- Hoe eenzaamheid tot stand komt en hoe het zich verhoudt tot SK
3 Grondleggers;
Bourdieu en ongelijkheid
- Essentie van SK voor Bourdieu;
- Achtergrond van interesse in SK; wat wordt ermee verklaard?
- Verschillende soorten kapitaal
- Status verwerking & reproductie?
- Rol sociaal kapitaal?
- Voorbeeld: de familie Six (Jan Six, 1654) – hij was een handelaar en hij kreeg een zoon
en die weer kinderen enzovoort. Statusreproductie: hoe een hoge (of lage) status van
generatie op generatie wordt overgegeven.
Bourdieus verklaring:
- Status ouder → hulpbronnen kinderen → status kinderen
- Economisch- (inkomen,bezit,vermogen), cultureel- en sociaal-kapitaal
o Hulpbronnen voor individu bij uiteindelijke in goede banen uitkomen, met
hoge inkomens
o Verstrekt door onderwijssystemen
- Instrumenten elite om zich te onderscheiden en positie te behouden
- Cultureel kapitaal en status reproductie
o Filmpje; Manhatten (Woody Allen)
o Wat zijn de uitingen van cultureel kapitaal (kennis van kunst)?
▪ Cognitieve vaardigheden/kennis, taalvaardigheid, manieren, kennis
etiquette.
▪ Krijgen mensen vooral mee in goede opvoeding & opleiding, en
daardoor ongelijk verdeeld, is een hulpbron bij statusverwerving.
o Bij bourdieu gaat het om dat je een soort culturele kennis hebt en daardoor
hoger op kan komen. Wat bourdieu denkt wat goed is hoort bij hoge status.
Bourdieu sociaal kapitaal
- Potentieel of echt ingezet worden gelinkt aan de positie van een groot netwerk.
- SK is tool elite (bij carrières waar reputatie belangrijk is, bijv. Politiek/advocaat)
o Grote cirkels met veel hulpbronnen erin, maar moeilijk toegankelijk.