Samenvatting
samenvatting cultuur 1.2
- Vak
- Instelling
Docent: Frank De Groeve Eerste zit: 17/20
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 45 pagina's
Voorbeeld 4 van de 45 pagina's
In winkelwagen
In winkelwagen
gesponsord bericht van onze partner
5 beoordelingen
Door: souhaila_2100 • 2 jaar geleden
Door: aya-elbadani2003 • 1 jaar geleden
Door: grietvermeesch • 2 jaar geleden
Door: r0879658 • 2 jaar geleden
Door: lildink • 2 jaar geleden
Verkoper
Volgen
kiarasaey1
Ontvangen beoordelingen
Voorbeeld van de inhoud
1. Hugo Häring (1882-1958)1.1 Inleiding
Häring
Niet veel gebouwd maar vormde een belangrijk tegenwicht voor de ‘International Style’
beweging aangevoerd door Le Corbusier
In 1933 met de verkiezing van Hitler al zijn opdrachten stopgezet wegens té avant-
gardistisch (ook die van hans Scharoun
Na de oorlog is hij in de vergetelheid beland
Pas opnieuw ontdekt na zijn dood in de jaren 1960 en 1970 als kritiek op
modernisme groeit
Hij schreef de taal neer waar architect hans Scharoun mee bouwde
Hij was geen leerling het was meer verbondenheid (vorm van broederschap die
heb samenbracht)
Ook Alvar Aalto en Frank Lloyd Wright (net zoals Häring) voorvechters van de ‘organische
bouw’
Frank Lloyd Wright
Stond net zoals Häring in zijn kritiek tegenover het te abstracte en afstandelijke modernisme
van Le Corbusier
Was ook huiverachtig tegenover de ‘witte architectuur’ die weinig interactie onderging met
de specificiteit van de plek niet in materiaal en in planopbouw
Hij gaf waarschijnlijk Hugo Häring een belangrijke impuls in zijn zoektocht naar organische
architectuur
Zijn kritische houding tegenover de ‘International Style’ van de jaren 1920 algemeen
gekend
Waar het ornament bij Wright uitvoerig gestileerd wordt en betekenis draagt
Zal Häring pleiten voor een functionalistische maar ornamentloze benadering
Architectuurgeschiedenis door de ogen van Hugo Häring
Maatschappijbeelden worden vertaald in een passend geometrisch vormconcept
Wisselende zoektochten naar het verenigen van binnen- en buitenruimtes
1.2 ‘Wegen zur Form’
Häring ontvouwt in onder andere ‘Wege zur Form’
Een unieke kijk op onze architectuurgeschiedenis
Die in zijn ogen bevrijd moet worden van de dominantie van de geometrie
Volgens hem kan die bevrijding nu voltooit worden de nieuwe – moderne – tijd
kan de ontplooiing betekenen van een geometrische vorm naar een organische vorm
De creatie van de vorm groeit volgens hem vanuit de functie
Zoals in de natuur zijn het de innerlijke krachten die de vorm en geometrie
bepalen
Ontwerpen voor Häring
Ontdekken in een zo vrij en open mogelijke geest niet zich laten dicteren door
geometrische wetmatigheid
Vrom is geen doel maar een resultaat
Zoeken naar schoonheid geen prioritaire aangelegenheid zoeken naar
werkelijkheid wel
Hij zocht betekenis, expressie eerder dan schoonheid of esthetica
, In ‘Wege zur Form’ zegt hij dat onze bekommernis rond functie niet in conflict mag komen
met onze nood aan emotie
Beide moeten zich zij aan zij ontwikkelen
We moeten niet proberen onze eigen individualiteit uit te drukken wel het
individuele aspect van elk element de uitdrukking is zoals de dingen zijn het
leven zelf
Architectuur van de 21ste eeuw bevrijd van dogma’s rond geometrie? Bevrijd van constructieve
limieten?
1.3 Gut Garkau – Lübeck
Boerderij die Häring ontworpen heeft in Lübeck gaf hem een plaats in de architectuurgeschiedenis
In 1924 gebouwd
Is progressief en traditioneel maar ook avontuurlijk en bescheiden tegelijk
Hij realiseerde maar 3 van de 7 gebouwen die hij voor de boerderij heeft ontworpen de
koestal, schuur en machine loods
De koestal heeft een complexe vorm, gedicteerd door het gebruik (voederen,
ventileren, melken,…) en relaties (boer / koeien, stier/koeien)
Door het peervormige plan blijven de hoofden van de koeien ver uit elkaar
(om ziektes te vermijden) en in de midden ontstaat er een zone voor het
voederen van hooi (vanuit hoger gelegen hooizolder)
De stier krijgt een specifieke plaats aan de spits van het plan om
verwondingen te vermijden zijn de muren grotendeels afgerond
Het gebouw vermengt op spontane wijze houten bekleding met betonconstructies en
timmerhoutwerk vanuit een grote gevoeligheid voor lokale bouwtechnieken
Häring de enige die zich nooit heeft laten verleiden tot de geijkte witbepleisterde
gevelarchitectuur
Ontegensprekelijk spreekt de koestal een ‘boerderijtaal’ Häring bouwt als boer
Gelijktijdig Dessau de Bauhausschool gebouwd
De tegenstelling tussen het Bauhaus en de boerderij kan niet groter zijn
Hoewel het Bauhaus ook start vanuit een meer ‘organische’ zelfs ‘middeleeuwse’
beeldtaal zal het snel evolueren naar opnieuw een zoektocht naar de primaire
vormen en ze snel te koppelen aan industrie en standaardisatie
Vergelijk de Bauhausschool van Walter Gropius met de koestal van Häring duidelijk dat
(ondanks de poging van Hugo) opnieuw de geometrie zal overheersen
Invloed van het Bauhaus niet te sluiten zeker na de 2de WO zal opnieuw geometrie
(onder de mom van standaardisatie) de boventoon voeren
Pas later in de jaren 1960, 1970 komt er langzaam een tegenbeweging op gang die
de afstandelijkheid en objectmatige van het modernisme in vraag zal stellen
1.4 ‘Neues Bauen’ versus ‘Architektur’
,De architect niet de alleswetende schepper maar de vertolker in de ogen van Häring
Hij voert uit wat de opdracht hem vraagt, is de helper bij de geboorte, de verzamelaar van de
innerlijke krachten die door de vraag opgeroepen worden
Heel bewust noemde Häring zijn visie ‘Neues Bauen’ in contrast met ‘Architektur’
Hij maakt een duidelijk onderscheid tussen de architectuur van de Renaissance en het
Classicisme enerzijds en het middeleeuwse bouwen of regionale architectuur anderzijds
Zijn fascinatie voor de middeleeuwen terg te vinden in de gotische spitsboog die hier en
daar in zijn werken opduiken (in plan van de koestal, in doorsnede bij het ontwerpen van de
loods)
Deze fascinatie vinden we niet alleen bij Häring terug ook in de heropleving van
de gotiek die zich gelijktijdig manifesteert met het modernisme, in de neogotiek
Gotiek (door Goethe’s toedoen) als een Germaanse en noordelijke
bouwkunst beschouwd in tegenstelling tot de Renaissance en
neoklassieke stijlbeweging wat uit het zuiden kwam als ‘indringen’ werd
beschouwd
De tegenstelling tussen de noordelijke traditie (waar Häring zichzelf
plaatste) en de zuidelijke rationelere benadering identiek aan de
voor Häring wezenlijke polemiek tussen ‘bouwen’ en ‘architectuur’
tussen het organische en geometrische hem en Le Corbusier
Frappant hoe Häring op scharnierpunten in de architectuurgeschiedenis prominent aanwezig was
met zijn ideeën over ‘organische architectuur) maar telkens het onderspit moest delven door de
overtuigingskracht van 2 personen die de verdere geschiedenis van de moderne architectuur zullen
bepalen Mies Van de Rohe en Le Corbusier
Mies en Hugo delen in Berlijn hetzelfde bureel toch zullen ze elk hun eigen weg uitgaan
De visie van Häring (organische architectuur) botste ook met wat Le Corbusier voor ogen had
een universele architectuur die welomschreven dogma’s volgde
Keuze voor het masterplan voor de Weissenhofsiedlung in Stuttgart is duidelijk
Er wordt geopteerd voor het rechtlijnige masterplan van Mies Van der Rohe boven het
organische plan van Häring
Le Corbusier liet in brief weten dat hij zo snel mogelijk van Häring verlost wordt worden
Häring nochtans een zeer hoog aanzien rond 1925 als voorzitter va de
architectengroepering ‘Der Ring’ (daar zetelden alle belangrijke architecten van
Berlijn)
Le Corbusier trekt alle aandacht naar zich toe ook op de komende CIAM-
congressen zodat Häring en zijn organische architectuur naar de achtergrond
verdwijnt en meer plaats ruimt voor de opkomende ‘International Style’
Vanaf 1933 ontstaat er een kritiek op het modernisme
Moeten we wel over de hele wereld eenzelfde type architectuur naar voren breng
Ook Le Corbusier zelf stelt zichzelf al in vraag in 1930 zal in zijn latere werk zelfs neigen
naar de organische architectuur die Häring voor ogen had
Net als in de nooit gebouwde woning van Häring uit 1946 geen rechte lijn te bespeuren de
emotie op de rationaliteit overheerst
2. Le Corbusier (1887-1965) – 1 ‘Edouard’
, Hoe had de wereld er uit gezien als Charles-Edouard Jeanneret-Gris besloten had om als schilder of
schrijver of dichter door het leven te gaan
Hij besloot om zich ‘Le Corbusier’ te noemen maar gevaarlijk om zich architect te noemen
Het beeld dat we van hem hebben vrij éénduidig en rechtlijning staat quasi
gelijk aan modernisme aan ‘l’angle droit’ van Plan Voisin, een inhumaan aan ‘tabula
rasa’, aan ‘Corbusiaans’
Dit is vooral te wijten aan verdraaide interpretaties van zijn werk, aan dwaas
kopiergedrag en foute verwijzingen
Er zijn meerde Le Corbusier’s die zichzelf steeds verloochenen
De woningen in La Chaux-de-Fonds, de witte kubussen in Parijs en dan is er plots de
kapel van Ronchamp die heel dat rationele beeld van Le Plan Voisin in één ‘geste
architecturale’ neerhaalt, evenzeer ‘Corbusiaans’
Wat bezielt die man? Wat drijft die man van contradieties en tegenstrijdigheiden? de poëzie
De poëzie ‘la principale valeur de la vie’ zijn plastische zoektocht naar een nieuw geluk
voor een nieuwe mens hij vindt de poëzie tijdens zijn reizen, steelt ze van collega’s en
predikt ze in zijn publicaties
Vele hebben zijn dogmatisme en rationaliteit gekopieerd en misbruikt weinigen hebben
zijn poëtische verbeeldingskracht geëvenaard
2.1 ‘Edouard’
Charles-Eduoard Jeannert-Gris geboren in La-Chaux-de-Fonds (Zwitserland) in 1887
Een dorpje in het Jura-gebergte op de grens met Frankrijk vormt de achtergrond van
zijn eerst realisaties
Zonder architectuuropleiding maar volleerd met een gedegen artistieke bagage
onder leiding van schilder-beeldhouder Charles L’Eplattenier in ‘L’Ecole d’Art’ van La-
Chaux-de-Fonds ontwierp hij zijn eerste woning in 1905
2.2 Villa Fallet – 18
Edouard verkrijgt de opdracht via zijn leermeester en bouwt de villa Fallet in samenwerking met
architect René Chapellaz
Hij neemt de eerste reeks villa’s die hij bouwde in La-Chaux-de-Fond nooit op in zijn latere
publicaties toch zijn ze blangrijk om zijn architecturale evolutie te begrijpen
Bijna alle eigenaars van de villa’s gerelateerd aan de familie van Edouard
Zijn welgestelde horlogemakers met artistieke ambities ook zijn vander behoort
tot de hele generatie horlogemakers zijn moeder heeft een artistieke en muzikale
aanleg respectievelijk de techniek en kunst, het eal heel het leven van Eduoard
bepalen
De villa Fallet straalt een zeer regionaal karakter uit het type ‘chalet’
Zeer passend in zijn omgeveing
Hij neemt heel veel tijd voor de details van ramen, hekken, balkons en andere
bouwkundige aansluitingen
Hij tekent onder invloed van Charles L’Eplattenier een geel arselaar aan ornamenten
en decoraties geïnspireerd door een ‘folklore du sapin’
‘The Drammer of Ornament’ van Owen Jones waarin ornamenten verboden worden aan
cultuur en antropologie grote invloed op het eerste werk van Edouard
Art nouveau of Jugendstil niet ver weg van de villa verwijst naar de sterke invloed van
Arts an Crafts beweging in Engeland en in de Ecole de l’Art
Kleine donkere inkom, hoge ruime hal
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kiarasaey1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,89. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 76449 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen