Inhoudsopgave
Week 1. Overlast in de wijk, de burgemeester als sheriff ......................................................................................... 2
Week 2. Neighbours from hell in het civiele recht en het strafrecht........................................................................10
Week 3. Nazorg bij medische fouten .......................................................................................................................16
Week 4. Medische zorg: overheidstoezicht en tuchtrecht .......................................................................................23
Week 5. De publiekrechtelijke aanpak van voetbalgeweld .....................................................................................31
Week 6. Zelfregulering en publiek-private samenwerking tegen voetbalgeweld ....................................................38
1
, Werkcolleges Law & Governance
Week 1. Overlast in de wijk, de burgemeester als sheriff
Vraag 1 – Casus Meijer-Berends (instrumenten tegen woonoverlast)
De heer en mevrouw Meijer wonen al veertig jaar in een hoekappartement in een appartementencomplex
in Tulpendam, dat zij huren van woningbouwvereniging Woonzorg. In het complex zijn zowel huurwoningen
als koopwoningen aanwezig. Tot voor kort woonden er in het appartementencomplex alleen rustige en over
het algemeen mensen op leeftijd. Een jaar geleden is dit veranderd. Nadat bovenburen hun appartement
hebben verruild voor een aanleunwoning, heeft familie Berends haar intrek genomen in het appartement
op de derde etage. Ook deze familie huurt haar appartement bij Woonzorg. De twee zonen draaien de hele
dag keiharde heavy metal muziek en blowen ook veelvuldig. Moeder Berends heeft de huurovereenkomst
getekend.
Meneer Meijer heeft ontelbare keren gevraagd of het niet wat zachter kan, vooral ’s avonds laat. In het
begin werkte dat, maar sinds paar maanden is de relatie tussen de Meijers en de familie Berends ernstig
verstoord; de jongens Berends trekken zich nergens meer wat van aan. Als Meijer ’s avonds thuiskomt van
de biljartclub, stoot hij nog wel eens met de achterkant van zijn keu tegen het betonnen plafond van zijn
hobbykamer om hen tot rust te manen. Meestal heeft dit averechts effect en volgen extra decibellen. Om
het echtpaar Meijer te pesten drukken de jongens elke keer bij het naar boven of beneden gaan op de bel
van het echtpaar. Ook de andere bewoners van het complex hebben last van het geluid, maar die zijn
zodanig geïntimideerd door de familie Berends dat zij er niets van durven te zeggen.
Op een dag ontdekt Meijer dat de jongens een gat in hun vloer en plafond hebben geboord en daar
smeulende sigarettenpeuken door gooien. Hij ruikt constant de wietlucht. Meijer heeft
woningbouwvereniging Woonzorg hiervan op de hoogte gesteld. De jongens weigeren een medewerker van
Woonzorg, die polshoogte komt nemen, toegang. Ze zeggen dat de gaten zijn ontstaan door het bonken
met de keu tegen plafond door Meijer.
De familie Meijer klaagt bij de burgemeester over de overlast, zoals de intimidatie en het gat dat in het
plafond is geboord. Welke juridische mogelijkheden heeft de gemeente om op te treden tegen het overlast
gevende gedrag van de familie Berends?
Bespreek ten minste drie mogelijk instrumenten en geef aan welke u in dit geval het meest geschikt vindt.
Betrek uitspraak van Afdeling van 6 juni 2018 (ECLI:NL:RVS:2018:1836) in uw antwoord en van Rb Midden-
Nederland, 26 juni 2020, ECLI:NL:RBMNE:2020:2376.
De bestuurlijke instrumenten tegen woonoverlast in Nederland zijn:
1. Bestuursdwang en/of dwangsom bij overtreding van de APV;
2. Sluiting van de woning en/of een gedragsaanwijzing;
3. Stads-/gebiedsverbod bij straatoverlast.
Sluiting van de woning krachtens artikel 174a lid 1 Gemeentewet:
De burgemeester kan besluiten een woning te sluiten, indien door gedragingen in de woning de openbare orde
rond de woning wordt verstoord.
ABRvS 6 juni 2018, ECLI:NL:RVS:2018:1836
Burgemeester heeft krachtens artikel 174a lid 1 Gemeentewet de portiekwoning van verwarde man gesloten
als middel tegen woonoverlast voor duur van drie maanden, omdat hij waarschijnlijkheid zijn woning al drie
keren in brand gezet. De overige bewoners van de portiekflat zijn beperkt in hun leefomgeving en hebben
angst voor verdere escalatie van hun buurman. Aannemelijk is dat door gedragingen in de woning van man
brand ontstaan is en daardoor openbare orde is verstoord, zodat burgemeester krachtens artikel 174a lid 1
Gemeentewet bevoegd was de woning te sluiten. Gelet op het grote gevaar dat de brand voor omwonenden
2
, Werkcolleges Law & Governance
heeft opgeleverd, is aannemelijk dat verstoring van openbare orde niet voldoende kon worden bestreden met
minder ingrijpende maatregelen dan onmiddellijke sluiting van woning. Burgemeester mocht deze openbare
ordeverstoring aanmerken als bijzonder ernstig en daarom afwijken van het in de Beleidsregel neergelegde
uitgangspunt dat een waarschuwing wordt gegeven alvorens tot sluiting wordt overgegaan (r.o. 2.4).
Sluitingsbevoegdheid artikel 174a Gemeentewet kan slechts gerechtvaardigd zijn bij overlast die wat betreft
de risico's voor omgeving te vergelijken is met drugsoverlast. Het moet gaan om overlast die maatschappelijk
onaanvaardbare vormen heeft aangenomen en die niet met andere, minder ingrijpende middelen kan worden
bestreden. Verstoring van de openbare orde in de zin van artikel 174a Gemeentewet vergt overlast waardoor
de veiligheid én gezondheid van mensen in de omgeving van de woning in ernstige mate worden bedreigd.
Aan de hand van concrete, objectieve en verifieerbare gegevens moet aannemelijk worden gemaakt dat zich
in de woning of op het daarbij behorende erf ernstige gedragingen voordoen en dat daardoor verschillende
soorten ernstige overlast zich met grote regelmaat en langdurig voordoen. Als de burgemeester aannemelijk
maakt dat vanuit de woning de openbare orde rond de woning wordt verstoord, is hij bevoegd om tot sluiting
van de woning over te gaan (r.o. 2.2).
Is dit een geschikt instrument? Ik meen van niet. De verstoring van de openbare orde krachtens artikel 174a
Gemeentewet vergt overlast waardoor zowel veiligheid en gezondheid omwonenden in ernstige mate wordt
bedreigd. Er is geen aantasting van veiligheid én gezondheid. Daarnaast zijn er ook andere, minder ingrijpende
middelen om de overlast te bestrijden.
Last onder dwangsom/gedragsaanwijziging krachtens artikel 151d Gemeentewet:
Raad kan bij verordening bepalen dat degene die woning gebruikt of in gebruik geeft er zorg voor draagt dat
door gedragingen in of vanuit die woning geen ernstige en herhaaldelijke hinder voor omwonenden wordt
veroorzaakt. Bevoegdheid tot oplegging van last onder bestuursdwang wegens een overtreding hiervan komt
toe aan de burgemeester.
Rb Midden-Nederland 26 juni 2020, ECLI:NL:RBMNE:2020:2376.
Verzoekers huren woonwagenstandplaats en veroorzaken onaanvaardbare en herhaaldelijke woonoverlast
voor omgeving. Burgemeester heeft last onder dwangsom opgelegd aan verzoekers en gedragsaanwijzingen
gegeven. Als de verzoekers zich daar niet aan houden, dan moeten zijn een dwangsom van 500 euro per
overtreding betalen, met een maximum van 3000 euro. De burgemeester heeft deze besluiten gebaseerd op
artikel 151d Gemeentewet, wat hem de mogelijkheid geeft om een last onder dwangsom op te leggen aan
een gebruiker van een erf of woning bij ernstige en herhaaldelijke hinder voor omwonenden.
Verzoekers zijn het er niet mee eens en hebben de voorzieningenrechter gevraagd de besluiten te schorsen.
Voorzieningenrechter wijst dit verzoek af. Meldingen van omwonenden, verklaringen gebiedsmakelaar en de
interventiespecialist, de bestuurlijke rapportage en videobeelden, schetsen beeld dat verzoekers ernstige en
herhaaldelijke hinder voor omwonenden veroorzaken. De hinder vindt vooral plaats in nachturen en heeft
veel invloed heeft op buurtbewoners, waaronder jonge kinderen. Voorzieningenrechter is met burgemeester
eens dat deze situatie moet worden doorbroken. Voorlopig oordeel is dat verweerder last onder dwangsom
mag opleggen en gedragsaanwijzingen mag geven. Gezien de ernst van de situatie, de lange duur van de hinder
en het feit dat op andere manieren is geprobeerd te situatie te verbeteren, hoeft verweerder op dit moment
niet voor een minder vergaand middel te kiezen.
Is dit een geschikt instrument? Mijns inziens is dit geschikt. De burgemeester zou een last onder dwangsom
kunnen opleggen in combinatie met gedragsaanwijzingen. Indien de jongens Berends de gedragsaanwijzing
overtreden, zullen zij daarvoor een dwangsom (boete) moeten betalen.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Chloekarlas. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,99. Je zit daarna nergens aan vast.