Overzichtelijke samenvatting met de hoofdlijnen van de hoorcolleges van het vak Law & Governance met uitwerkingen, van de Bachelor Rechtsgeleerdheid aan de Vrije Universiteit van Amsterdam.
Overlast in de wijk
▪ Woonoverlast: vervuiling, kabaal, e.d.
▪ Straatoverlast: hangjongeren, voetbalvandalisme, drugsdealers/-gebruikers.
Wie doet er wat aan? (wie kunnen handelend optreden?):
▪ Wetgevers: opstellen verbodsnormen;
o Wetboek van Strafrecht (artikel 431 Sr: verbod burengerucht/verstoren nachtrust);
o Algemene Plaatselijke Verordeningen (veel bepalingen tegen hinder).
▪ Politie/Openbaar Ministerie;
▪ Bestuurders: College van B&W, burgemeester;
▪ Particulieren: woningbouwcorporaties;
▪ Rechters.
Bestuurlijke instrumenten voor overlast
1. Bestuursdwang/dwangsom bij overtreding Algemene Plaatselijke Verordening;
2. Sluiting woning/gedragsaanwijzing;
a. Artikel 174a Gemeentewet: burgemeester kan besluiten een woning te sluiten, indien door
gedragingen in de woning, de openbare orde rond de woning wordt verstoord.
b. Artikel 151d Gemeentewet: raad kan bij verordening bepalen dat degene die een woning
gebruikt er zorg voor draagt dat door gedragingen in of vanuit die woning geen ernstige en
herhaaldelijke hinder voor omwonenden wordt veroorzaakt. Burgemeester is bevoegd tot
opleggen last onder bestuursdwang wegens overtreding hiervan.
c. Artikel 13b Opiumwet: sluitingsbevoegdheid van burgemeester om pand te sluiten enkel al
vanwege feit dat er drugs wordt verkocht. De burgemeester hoeft niet te bewijzen dat er
sprake is van overlast. Slechts aangetoond hoeft te worden dat daar drugs zijn verhandeld.
d. Artikel 17 Woningwet: sluiting met betrekking tot de staat of het gebruik van een woning.
3. Stadsverbod/gebiedsverbod bij straatoverlast:
a. Algemene Plaatselijke Verordening;
b. Artikel 172 lid 3 Gemeentewet (lichte bevelsbevoegdheid)
c. Artikel 172a Gemeentewet (Voetbalwet).
Bestuurlijke aanpak overlast: handhaving van Algemene Plaatselijke Verordening
De hoofdregel in het gemeenterecht is dat college van B&W belast is met de uitvoering van gemeentelijke
verordeningen, zoals een APV. De burgemeester komt pas in beeld als het gaat om de openbare ruimte, dus
bijvoorbeeld overlast op straat of bij voor het publiek toegankelijke inrichtingen, zoals horecagelegenheden.
Drie sluitingsbevoegdheden woning (vergaand middel, forse inbreuk op huisrecht betrokkenen):
Burgemeester:
1. Artikel 174a Gemeentewet: burgemeester kan besluiten een woning te sluiten, indien door
gedragingen in de woning, de openbare orde rond de woning wordt verstoord.
d. Artikel 13b Opiumwet: sluitingsbevoegdheid burgemeester pand te sluiten enkel door feit
dat drugs wordt verkocht. Burgemeester hoeft niet te bewijzen dat sprake is van overlast.
2. Artikel 17 Woningwet: sluiting met betrekking tot de staat of het gebruik van een woning.
College van B&W:
3. Artikel 17 Woningnet: sluiting met betrekking tot de staat of het gebruik van een woning.
Toepassingsvoorwaarden artikel 174a Gemeentewet:
▪ De overlast moet vergelijkbaar zijn met drugsoverlast;
▪ Ernstige bedreiging van de gezondheid én veiligheid van omwonenden.
2
, Hoorcolleges Law & Governance
ABRvS 1 december 2010, ECLI:NL:RVS:2010:BO5718
▪ Verstoring openbare orde i.d.z.v. artikel 174a Gemeentewet alleen aanwezig bij overlast waardoor
veiligheid én gezondheid van mensen in omgeving woning in ernstige mate wordt bedreigd.
▪ Zodanige overlast kan slechts plaatsvinden bij gedragingen die op zichzelf ernstig zijn.
Kortom: artikel 174a Gemeentewet beperkt inzetbaar als middel tegen woonoverlast.
ABRvS 6 juni 2018, ECLI:RVS:2018:1836 (zeldzaam voorbeeld toepassing artikel 174a Gemeentewet).
Een verwarde man stichtte brand in zijn eigen woning. Naast hem woonde een alleenstaande moeder met
jonge kinderen, die sliepen in de slaapkamer direct naast de woning van de verwarde man. De moeder was
bang dat de brand in de woning van de verwarde man, ook tot brand in haar eigen woning zou leiden. Dit is
voor de burgemeester reden geweest om de woning van de verwarde man te sluiten.
Artikel 174a Gemeentewet (sluiting van de woning door de burgemeester) niet inzetbaar bij:
▪ Thuisprostitutie;
▪ Giftige slangen;
▪ Geluidshinder: muziek, blaffende honden;
▪ Stank: vervuilde tuin, troep/afval, poepende honden of ongedierte.
Wet aanpak woonoverlast: artikel 151d Gemeentewet
Gemeenteraad kan bij verordening bepalen dat degene die een woning gebruikt er zorg voor draagt dat door
gedragingen in of vanuit die woning geen ernstige en herhaaldelijke hinder voor omwonenden wordt
veroorzaakt. Bij overtreding is de burgemeester bevoegd tot bestuursdwang/dwangsom: gedragsaanwijzing.
Artikel 151d Gemeentewet
Lid 1. De raad kan bij verordening bepalen dat degene die een woning of een bij die woning behorend erf
gebruikt of tegen betaling in gebruik geeft aan een persoon die niet als ingezetene met een adres in de
gemeente in de basisregistratie personen is ingeschreven, er zorg voor draagt dat door gedragingen in of
vanuit die woning of dat erf of in de onmiddellijke nabijheid van die woning of dat erf geen ernstige en
herhaaldelijke hinder voor omwonenden wordt veroorzaakt.
Lid 2. De in artikel 125, eerste lid, bedoelde bevoegdheid tot oplegging van een last onder bestuursdwang
wegens overtreding van het in het eerste lid bedoelde voorschrift wordt uitgeoefend door de burgemeester.
Voorbeelden van gedragsaanwijzingen
▪ Maximeren van bezoekers in de woning;
▪ Aanbrengen van geluidswerende vloerbedekking;
▪ Beperkt gebruik van geluidsapparatuur;
▪ Maximeren van huisdieren;
▪ Zorgvuldig omgaan met vuilnis;
▪ Schoonmaakverplichting op regelmatige basis;
▪ Verbod van intimidatie/schreeuwen of schelden naar buren.
Artikel 13b Opiumwet
Sluitingsbevoegdheid van de burgemeester om een pand te sluiten enkel en alleen al vanwege het feit dat er
drugs worden verkocht. De burgemeester hoeft niet te bewijzen dat er daadwerkelijk sprake is van overlast.
Er hoeft slechts aangetoond te worden dat in het pand drugs zijn verhandeld.
ABRvS 21 maart 2012, ECLI:NL:RVS:2012:BV9512
Niet is vereist dat er daadwerkelijk harddrugs, dan wel softdrugs zijn verhandeld. Uit artikel 13b Opiumwet
volgt dat de enkele aanwezigheid van een handelshoeveelheid drugs bestemd voor verkoop, aflevering of
verstrekking de burgemeester de bevoegdheid verschaft tot sluiting van de woning.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Chloekarlas. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,99. Je zit daarna nergens aan vast.
