Deze toets is goed te maken met een uitgebreide samenvatting. Er worden veel details gevraagd, die heb ik in de samenvatting verwerkt. Leerdoelen, bronnen en structuur is aangegeven. Ik had zelf een 8.7 voor dit tentamen.
Samenvatting blok 2.4
Probleem 1:
1. Wat zijn de drie stromingen? (Verlichting, Humanisme, Romantiek) +
Erasmus, Locke en Rousseau (en praktijk van Rousseau)
Renaissance en Humanisme: Renaissance is een brede culturele
vernieuwingsbeweging, waarvan het humanisme een deel is. Het is een
intellectuele stroming. Vooral Christelijke vroomheid staat centraal. De
klassieke wetenschap had een grote waarde. Er hoge waardering van de
mens en zijn mogelijkheden. De mens is redelijk en zedelijk te
vervolmaken. Ontwikkeling en opvoeding zijn centrale categorieën in het
humanistisch denken. De mens heeft een vrije wil.
Het humanisme heeft esthetische idealen. Klassieke culturele vorming was
de kern voor de echte opvoeding.
Homo Universales: De mens is intellectueel, kunstzinnig en heeft een
morele ontwikkeling. Een mens moest beschikken over meerdere
vaardigheden.
Desiderius Erasmus (1466-1536): Erasmus geloofde dat de mens van
nature tot het goede geneigd was, maar dat de mens zonder vorming
slechter was dan een dier. Mens heeft onderwijs nodig. Zonder de beste
kennis is de mens tomeloos en gevaarlijker dan welk dier dan ook.
Spelend en aanschouwelijk leren is belangrijk. Er moest zo vroeg mogelijk
met leren beginnen worden. Leren op een latere leeftijd is moeilijker.
Bovendien waren leraren streng, er moest met meer passie les worden
gegeven.
De mens is met de rede begiftigd, maar kan zonder goed onderwijs niet
gelukkig worden. Goede omgeving is van levensbelang. Slappe opvoeding
leidt tot onhandelbaarheid. Menselijke ziel is belast met erfzonde, maar
men is wel kneedbaar.
De moeder werd door Erasmus gezien als een verzorger en de vader als
een mentor.
Beperkingen waren dat Erasmus het alleen over jongens had en rijke
burgers, bovendien had hij onrealistische verwachtingen.
De verlichting en de achttiende eeuw: Criteria zijn zoeken naar waarheid,
zelfs godsdienstige waarheden hebben een redelijke kern. De verlichting
bouwt voort op het humanisme. Een voorbeeld van een voorloper is Locke.
Ook het rationalisme heeft sporen achtergelaten. Er was een
moraliserende toon.
Ze geloofden in het Deïsme: God heeft de wereld geschapen, maar grijpt
niet meer rechtstreeks in. Het ontstaan van de wereld kan niet door de
rede worden verklaard, de rest wel via natuurwetten.
Opvoedbaarheid van het individu was het sleutelbegrip van het verlichte
denken, evenals de maakbaarheid van de samenleving.
, Locke (1632 – 1704) natuurlijke pedagogiek hij beschouwde de
menselijke geest bij geboorte als een ‘tabula rasa’, een onbeschreven
blad, dat door de waarneming zou worden gevuld. De mens wordt door
ervaring en opvoeding gevormd. Opvoeden gaat volgens Locke via een
tamelijk ongedwongen stijl, sober, maar zonder hardheid, strenge straf.
Kinderen moeten gewend raden aan een natuurlijke levenswijze in de zin
dat ze veel in de buitenlucht vertoefden en niet te warme of knellende
kleding moeten dragen (Hoofse opvoeding). De voeding moet eenvoudig
zijn Bovendien moest het kind behandeld worden als een individu.
Opvoedingsdoelen: Deugd Verstand welgemanierdheid Kennis
- Het ‘gentleman’-idee: Praktisch alleen haalbaar bij elite, maar sprak
grotere groep aan.
- Eerlijkheid en betrouwbaarheid waren belangrijker dan kennis.
Romantiek: De nadruk lag op gevoel en intuïtie. Dit was een reactie op
Verlichting. De romantiek corrigeerde soms bepaalde eenzijdigheid van het
verlichte denken, maar werd vooral gekenmerkt door een specifieke
interesse in dimensies van het menselijk bestaan die in de Verlichting
minder aan bod kwamen. De romanticus vond dat het verlichte ideaal te
veel beperkt was tot alleen kennis. Het kennisideaal van de Verlichting was
sterk moreel getint omdat kennis zou leiden tot deugd. Voor de romanticus
was dit intellectueel determinisme te optimistisch en nogal oppervlakkig.
De Romantiek was vooral de bakermat van verbeelding en fantasie.
De romantici zag het volk, niet zozeer als een verzameling van individuen
maar als een organische eenheid waarvan het individu voor zijn
voortbestaan afhankelijk is. De romantische mensenvisie is gefixeerd op
de wijze waarop mensen van elkaar verschillen.
Ontwikkeling en groei zijn sleutelbegrippen in het romantisch idioom.
Romantische pedagogen hadden grote aandacht voor ontwikkelingsstadia
en voor de spontane groei die in haar ontwikkeling niet belemmerd mocht
worden door eisen van opvoeders. Het kennisideaal werd minder dominant
en er ontstond grotere waardering voor musische en lichamelijke
opvoeding. De opvoeding was ook bij uitstek sociaal en nationaal.
Jean-Jacques Rousseau (1712-1778): “De natuur is goed, terwijl de
maatschappij alleen kwaad kan aanrichten. Het kind ontwikkelt zich
dankzij een natuurlijke opvoeding aan de dingen. “ “De natuur is goed,
degeneratie vind plaats in de handen van de mens.”
Mensen worden zwak geboren en leren via 1) natuur; 2) mensen; 3)
dingen. De mens wordt met verstand geboren, later krijgt men de
bewustzijn en rede erbij. Men is het best onderwezen, als diegene het
verschil tussen goed en kwaad weet.
De rede alleen leert ons het goed en kwaad. Het bewustzijn leert lief te
hebben en te haten, zonder bewustzijn kan de rede niet ontwikkelt
worden. Voor de rede onderscheid men goed en kwaad onbewust. Er is
nog geen sprake van moraliteit.
- Toeschrijvingen:
o De ontdekking van de eigen aard van de kinderlijke leefwereld.
De taak van de opvoeder is beperkt.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kristelbeijer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
