Constitutioneel recht = fundamentele rechtsregels over instellingen van openbare
machtsuitoefening over burgers.
Staatsrecht = het constitutionele recht van de staat
De staat is een territorium waarop een bevolking zich bevindt en daarover wordt effectief
gezag uitgeoefend er wordt eenzijdig macht uitgeoefend.
West-Faalse model van staten en macht
Rond 1700 klassieke manier van regeren enkel contact tussen de vorsten en macht
uitoefenen op de burgers
Het huidige model van staten en macht is anders omdat:
- Grenzen zijn vervaagd
- Burgers uit andere staten hebben contact
- Overheden (lager) hebben contact
= globalisering vragen die zich voorheen alleen binnen de staat afspeelden spelen zich nu
ook daarbuiten en andersom.
Soevereiniteit = is het recht van een bestuursorgaan om het hoogste gezag uit te oefenen
zonder dat verantwoording is verschuldigd aan een ander orgaan. binnenlands/intern
In Nederland is de grondwetgever soeverein. Hij beslist hoe gezag wordt uitgevoerd.
Homogeniteit = gelijksoortigheid
Moet een volk cultureel gebied homogeen zijn?
Nederland bestaat uit 4 landen: Bonaire, Saba, St. Eustatius, Nederland. Deze landen
hebben verschillende: talen, munten, feesten etc.
,Dus, Nederland is géén homogeen koninkrijk, kijk enkel naar de staatkundigheid.
Kenmerken van het begrip de staat;
1. Publieke gezagsuitoefening is in het beginsel eenzijdig.
Het publieke gezag = over de burgers maar zij hoeven het er niet per se mee eens te zijn.
2. Staat claimt geweldsmonopolie
Democratische rechtsstaat
Democratie Rechtsstaat
demos = volk, kratijn = regeren staat waarin de rechten van de burgers
Regering door het volk. door wetten worden beschermd tegen de
staatsmacht
Kenmerken van een democratie: Kenmerken rechtsstaat:
- Meerderheidsbesluitvorming - Grondrechten = fundamentele
- Vrije verkiezingen rechten die door elk
- Volksstemmingen overheidsorgaan moeten worden
- Verantwoording (uitvoerende macht gerespecteerd
ook democratisch gelegitimeerd) - Legaliteit = gezag kan enkel worden
- Volksvertegenwoordiging is uitgevoerd als het staat beschreven
(mede)wetgever in de wet
- Machtenscheiding (trias politica),
2 soorten democratie: checks and balances
- Rechtspraak (onafhankelijkheid)
1. Rechtstreekse democratie
= door het volk
2. Vertegenwoordigende democratie
= namens het volk
Referendum = volkstemming over bepaalde
politieke kwestie
Vereisten voor democratie:
1. Vrije verkiezingen
2. Parlement medewetgever
3. Wetgevend macht en uitvoerende
macht gelegitimeerd
- Politieke mandatering = bevoegdheid = politiekleiders krijgen de bevoegdheid
namens het volk politieke kwesties af te handen (volk kiest leiders).
- Verantwoording feedback
Presidentieel stelsel: president is rechtstreeks gekozen, net zoals het parlement. Dus de
president hoeft geen verantwoording af te leggen
Parlementair stelsel:
Legt verantwoording
af in.
Volksverkiezingen Tweede Kamer (volksvertegenwoordigers)
Kiezer Tweede + Eerste Kamer Kabinet Legt verantwoording
af in.
Kiest Kiest
, Trias politica
Wetgever
Verhouding rechter-wetgever:
- Rechter mag wet niet
toetsen aan de wet art.
120 GW
- Wél toetsen aan
rechtstreeks werkend
internationaal recht art.
94 GW
Bestuur Rechtspraak
Nederland heeft een rigid constitution = grondwet die boven andere wetten van dat land
staat.
Federale staat = een staat die opgebouwd is uit verschillende deelstaten. Al deze deelstaten
vormen samen één federatie (ES, BE, UK)
Eenheidsstaat = staat waarbij de macht uitsluitend bij de centrale overheid ligt.
Toetsingsverbod:
INTERNATIONAAL/EU-RECHT
De wet mag aan
sommige
Internationale GRONDWET
wetten worden
getoetst.
De wet mag NIET
worden getoetst
worden aan de
FORMELE WET Grondwet
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jordannstarink. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.