Hoofdstuk 2 – Leerlingen in beeld
De puberteit, de fase waarin de lichamelijke veranderingen zich
voltrekken, gaat langzamerhand over in de adolescentie, de fase waarin
de jongere voor de uitdaging staat om de lichamelijke veranderingen een
plaats te geven in zijn leven en deze te integreren in de omgang met
zichzelf in relatie tot de wereld om hem heen.
Er zijn verschillen tussen jongens en meisjes. Maar in wezen verschilt de
basis van de problemen van zowel meisjes als jongens niet zo:
eenzaamheid, het gevoel niet gezien en gehoord te worden, het contact
met jezelf en de ander kwijtgeraakt zijn, een slecht zelfbeeld en gebrek
aan zelfvertrouwen waardoor het lastig is uitdrukking te geven aan jezelf.
Problemen thuis en op school kunnen het gevoel van uitzichtloosheid
enorm versterken.
Eenzaamheid treft veel jongeren. Het besef dat je een eigen weg te gaan
hebt, eigen keuzes te maken hebt en een individualiteit bent, kan het
gevoel van eenzaamheid oproepen. Daarnaast is er vaak ook een gevoel
van rouw. Om de wereld zoals je die kende en die verloren ging, om de
vanzelfsprekende manier waarop je thuis leefde, om de verloren
geborgenheid.
Loskomen en je eigen keuzes maken, dat is wat je als adolescent te doen
staat. Bij een groep of subcultuur horen verleent de jongere tijdelijk een
gevoel van identiteit. Een jongerensubcultuur kenmerkt zich door min of
meer eigen waarden, normen, opvattingen, overtuigingen, rituelen,
gedragsvoorschriften, symbolen en tekens.
Er gelden enkele belangrijke, maar ongeschreven regels als je wilt slagen
in een subcultuur:
- Zorg altijd dat je eerst ergens bij past
- Je stijl veranderen kan altijd nog
- Probeer niet meer te lijken dan je bent, anders val je door de mand
- Wees consequent in je stijl, zonder nonchalance te verliezen
- Als je aan de top wilt staan, moet je in veel dingen de eerste zijn
- Verander nooit van de ene op de andere dag van stijl
- Noem jezelf nooit bij een stijlnaam
- Geef blijk van humor in je kleding
Jongeren en ouders gaan tegenwoordig anders met elkaar om dan vroeger.
Zo zijn ouders opener, zoeken zij meer het gelijkwaardige contact. Deze
sociocratische aanpak in veel gezinnen heeft als kenmerk dat opvoeders
en kinderen onderling en in gelijkwaardige afspraken maken over
gezinsregels. Dat kinderen de ruimte krijgen is goed. Als ouders deze
, keuze bewust maken niet en niet uit machteloosheid, tijdgebrek of gebrek
aan belangstelling. Vanwege de grote onzekerheid bij jongeren hebben zij
behoefte aan houvast, ondersteuning en begeleiding. Dit ook op school.
Wanneer ouders zich serieus genomen voelen en ervaren dat de school
oprecht betrokken is bij hun kind, zijn de meeste ouders graag bereid in
gesprek te gaan en hun ervaringen en de kijk op de zaak te overleggen.