Dit document bevat een uitgebreide samenvatting van de hoorcolleges gegeven in deel III van het vak Orgaansystemen in Jaar 2 van de Bachelor Biomedische Wetenschappen aan de UU. Het document bevat veel afbeeldingen, stappenplannen en handige informatie
Orgaansystemen: Nieren - Hoorcolleges
Biomedische Wetenschappen UU
Inhoud
OS Nieren – HC 1: Inleiding ..................................................................................................................... 2
OS Nieren – HC 2: Osmolariteit en bloed volume reguleren .................................................................. 9
Osmolariteit regulatie ......................................................................................................................... 9
Bloeddruk regulatie ........................................................................................................................... 12
OS Nieren – HC 3: Zuur-base balans ...................................................................................................... 15
OS Nieren – VC 1: Histologie nieren en urinewegen ............................................................................. 20
1
,OS Nieren – HC 1: Inleiding
Functies nieren:
1. Excretie van afvalproducten
a. Filtratie in glomeruli en secretie door tubulen
b. Metabole zuren, urine, creatinine, etc.
2. Reabsorptie van nutrienten, water en elektrolyteN
a. Bulk reabsorptie door proximale buis
Nieren anatomie
• Ureter = brengt urine naar je blaas toe
• Schors = buitenste gedeelte
• Merg = binnenste gedeelte
• Nierkelkjes = hier komt urine terecht
• Nierbekken = vanaf hier stroomt urine via
ureter naar urineblaas
• Proximale en distale tubulus zitten beide in
het merg en zijn gekronkeld
• Nierbuisjes beginnen allemaal met een
glomerulus (bloedvat) met endotheelcellen.
Hieromheen zit het kapsel van bouwman
o Nier lichaampje = glomerulus en het
kapsel van bouwman (filtratiegedeelte)
• Route van de urine:
1. Vanuit nierlichaampje komt urine in de
proximale tube in de schors (gekronkeld)
2. Urine stroomt naar het merg in de lus van Henle
3. Urine stroomt weer omhoog en komt in de distale tubulus van de schors (gekronkeld)
4. De nierbuisjes lozen de urine in de verzamelbuis die het overgiet naar het nierkelkje
5. Urine stroomt naar de bekken
• Er gaat een aftakking van de aorta naar de nieren toe. Eerst lopen deze
naar de buitenkant, naar de schors (1). De lopen dan tussen de lobben
door naar de schors, maakt een knik (2) en loopt op de grens van schors
naar merg. Vervolgens worden de bloedvaten steeds kleiner (3) waar
het kapsel van bouwman omheen ligt. Via vena cava inferior gaat het
bloed terug naar je lichaam
o Arteria interlobaris (1)
o Arteria arcualis (2)
o Glomerulus (3)
• Er is een soort poortadersysteem (twee capillairen in serie):
o Eerste capillair is een glomerulus, vanuit hier kan een tweede
capillair worden gevormd in het merg (1) of capillair in de schors
vormen om de proximale en distale tubulus (2)
o Vasa recta (1)
o Peritubulaire capilair (2)
o Dus of glomerulus → (1) of glomerulus → (2)
• In de aferente arteriole komt bloed de glomerulus instromen. Bloed
2
, stroomt dan de glomerulus in en verlaat het via de efferente arteriole (dus ook arteriole NA het
capillair). In glomerulus zit druk die plasma naar buitenduwt. Moet door de gefenesterde
endotheelcellen van bloedvatwand, basaal membraan en epitheelcellen om het bloedvat heen
(podocyten met filtratie speeltjes). Dan zit het in het kapsel van Bouwman.
Nieren fysiologie
• Excretie wordt bepaald door → filtratie, reabsorptie (-) en secretie (+)
• Sommige stoffen worden helemaal niet
gefiltreerd, sommige worden weer gelijk terug
gehaald en sommige worden allemaal
gefiltreerd
o 2000 L bloed per dag door de nieren om 1
liter urine te produceren
• FF = filtratie fractie
o Van al het bloed door de glomeruli, wordt
20% naar buiten geperst van het
bloedplasma
Berekeningen met de nieren
• Filtratie heeft te maken met Renal Bloed Plasma
(RPF) en Glomerulas Filtration Rate (GFR)
o Dit kan worden berekend met bepaalde
formules. Er kan dan worden berekend hoeveel mL bloed /min wordt gezuiverd
o VUrine = urine stroom in mL/min (flow)
o [z]Urine = concentratie stof z in urine in mmol/L
o Excretie rate = mmol stof per minuut van de stof die naar buiten komt
(v*z)
o Cz = volume bloed dat per min volledig van stof z wordt geklaard in
mL/min
o [z]plasma = concentratie stof z in bloed in mmol/L
o Virtual arterial input = hoeveel mmol stof per minuut van de stof
het bloed verlaat en naar de nieren gaat
[1] Berekenen RPF
• PAH is nu stof [z]. per minuut stroomt 200 mL de
glomerulus in (want er zijn 4 PAH moleculen in 100
mL en er zijn 8 PAH moleculen). Hiervan wordt 100
mL naar buiten geperst en 100 mL blijft in de
bloedbaan → FF = 50%
• 100 mL water waarin PAH zit opgelost, wordt
teruggehaald (excl PAH moleculen), dus er is dan
een leeg bloedplasma blokje van 100 mL die wordt
geklaard. De andere PAH van de andere 100 mL
worden via secretie in de urine gestopt. Aan het
eind zijn er 2 lege blokjes van 100 mL → dus 200
mL geklaard
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lisaauerbach. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,39. Je zit daarna nergens aan vast.
