Goederen zijn alternatief aanwendbaar als ze op verschillende manieren kunnen worden
gebruikt.
Vrije goederen - Goederen waarbij gebruik niets voor hoeft worden opgeofferd.
- Lucht die we inademen
Schaarste is de spanning tussen de menselijke behoeften en de beschikbare, alternatief
aanwendbare, middelen om in die behoeften te voorzien.
Schaarste is GEEN zeldzaamheid
Welvaart is de mate waarin je in je behoeften kunt voorzien.
Een hoger inkomen betekent niet altijd welvarender voelen
- Met een hoger inkomen kun je meer kopen
● Maar mensen stellen dan ook hun behoeften omhoog
- Sommige vormen van schaarste kunnen niet worden teruggedrongen
● Stilte of CO2 in de lucht
- Welvaart is een subjectief begrip: iedereen ervaart welvaart op zijn eigen manier.
1.2 Schaarste en kiezen
Een budgetlijn laat zien dat als je voor een bepaald artikel kiest, je de mogelijke aankoop
van andere producten vermindert.
,y = Budget y = p1q1 + p2q2
𝑝1 𝑦
p1 = Prijs van product 1 q2 = − 𝑝2
𝑞1 + 𝑝2
q1 = Hoeveelheid van product 1
p2 = Prijs van product 2
q2 = Hoeveelheid van product 2
Opofferingskosten of alternatieve kosten bestaan uit ( de waarde van ) het opgeofferde
alternatief.
Opofferingskosten bestaan ook bij keuzes uit meer dan twee mogelijkheden.
1.3 Arbeidsdeling en ruil
De arbeidsproductiviteit is de productie per werknemer per tijdseenheid.
- Door specialisatie neemt de arbeidsproductiviteit toe
- Toename arbeidsproductiviteit: mechanisering, automatisering, robotisering en
scholing
Waarom vrouwen gemiddeld minder verdienen dan mannen:
- Vrouwen zijn ondervertegenwoordigd in hogere functies
- Vrouwen werken vaak in beroepen die minder goed betalen
- Vrouwen werken vaker in deeltijd, zodat ze minder kans op promotie maken
- Vrouwen onderbreken vaak hun carriere als er kinderen komen. Dat kost
salarisopbouw.
Een bedrijfskolom is een reeks van bedrijven die elkaar opvolgen in het productieproces van
grondstof tot eindproduct.
- Verticaal georganiseerd
- Horizontaal staan bedrijfstakken
Differentiatie → De bedrijfskolom wordt langer
Integratie → De bedrijfskolom wordt korter
Ruil is het overdragen van eigendomsrechten
Transactie is een ander woord voor ruil
Transactiekosten zijn de extra kosten die gemaakt moeten worden om een ruiltransactie tot
stand te brengen.
- Kan in geld uitgedrukt worden, maar ook in tijd en aandacht
- Nieuwe jas willen kopen → Zoeken van de jas zijn de transactiekosten ( meeste
gevallen )
- Belemmeren ruil
- Dus een rem op de mogelijkheden om de productie te vergroten
, 1.4 Ruilen en geld
Directe ruil → Goederen worden tegen goederen geruild
- Vaak nauwelijks sprake van arbeidsdeling
Indirecte ruil → Iemand maakt een goed of levert een dienst en ontvangt daar bij verkoop
geld voor
- Verlaagt transactiekosten
- Werkt productieverhogend
Geld is alles wat algemeen aanvaard wordt als ruilmiddel
- Het is intermediair, je accepteert het om het later weer te kunnen uitgeven
- Vertrouwen in geld is belangrijk
● Verliezen van vertrouwen in geld in Duitsland 1923 toen er hyperinflatie was:
een ongecontroleerde en zeer snelle stijging van de prijzen.
Functies van geld
- Ruilmiddel
- Rekenmiddel
● Waarde van goederen in geld uitdrukken
- Oppotmiddel
Wanneer is iets als geld bruikbaar?
- Grote waarde in kleine vorm kunnen vertegenwoordigen
- Gemakkelijk deelbaar
- Niet bederfelijk
- Niet gemakkelijk na te maken
De intrinsieke waarde van een munt is de waarde van het in de munt aanwezige metaal en
wordt bepaald door de prijs waartegen het metaal kan worden verhandeld.
De nominale waarde ( extrinsieke waarde ) van een munt is de waarde die op de munt is
aangegeven.
In de loop van de tijd is de band tussen intrinsieke en nominale waarde steeds verder
verdwenen.
Fiduciair geld → Men heeft vertrouwen in het geld dus het maakt niet uit dat de intrinsieke
waarde heel laag is.
Wet van Gresham → Bad money always drives out good money
- Zilveren munten hebben de gouden munten uit de omloop verdreven.
Chartaal geld → Munten en bankbiljetten
Giraal geld → Direct opeisbare tegoeden bij de bank
Chartaal en giraal geld vormen samen de maatschappelijke geldhoeveelheid
- Geld dat zich bevindt in de handen van het publiek
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lagermanntum. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.