een samenvatting zo uitgebreid dat het boek zelf aanschaffen eigenlijk overbodig is na het bestuderen van deze samenvatting. alle benodigde informatie om een 10 te halen maar als je liever gaat voor een 5.6 dan ook zeker deze samenvatting doorlezen want er staat alles in wat je nodig hebt, en toch ...
Hoofdstuk 1 Een inleiding in de ontwikkeling van het kind
Proloog: kunstmatige voortplantingstechnieken
- ’s werelds allereerste IVF baby 1978
- NL ongeveer 5000 ivf baby’s per jaar – Vlaanderen 1 op 15 zwangerschappen
Vooruitblik
Ontwikkelingsdeskundigen op allerlei manieren kijken naar hoe de biologische erfenis van onze
ouders en de omgeving waarin we leven ons gedrag beïnvloed: geïnteresseerd in de groei en
veranderingen die een kind in zijn jeugd en zijn adolescentie doormaakt, ze hopen dat hun werk zal
bijdragen aan een beter leven voor kinderen
1.1 een oriëntatie op de ontwikkelingspsychologie
het bestuderen van groei, verandering & stabiliteit wetenschappelijke benadering.
Ontwikkelingspsychologie richt zich op de menselijke ontwikkeling. Houden zich niet alleen bezig
met de manier waarop mensen tijdens hun leven groeien en veranderen maar ook met stabiliteit in
het leven van kinderen, adolescenten en volwassenen: enerzijds op welke gebieden en in welke
perioden in het leven mensen veranderen en groeien, anderzijds hoe hun gedrag juist
overeenkomt met eerder gedrag.
1.1.1 De reikwijdte van het vakgebied
Onderzoek naar de ontwikkeling grofweg te verdelen in 4 thema’s
Fysieke ontwikkeling
Cognitieve ontwikkeling
Sociaal- emotionele ontwikkeling
Persoonlijkheidsontwikkeling
Globale onderverdeling van specifieke leeftijdsgroepen in het boek
Prenatale periode conceptie tot geboorte
Babytijd van geboorte tot 2 jaar
Peuter en kleutertijd van 2 tot 6 jaar
Schooltijd van 6 tot 12 jaar
Adolescentie van 12 tot 20 jaar
Het einde van de babytijd niet zo helder begrensd : sommige tussen 1 en 1,5 jaar van baby en daarna
( tussen 1 en 2 jaar) van een dreumes. En grens tussen schooltijd en adolescentie niet precies
afgebakend want deze grens is gebaseerd op biologische verandering. Sommige
ontwikkelingsspecialisten hanteren meer specifieke ontwikkelingsperioden bijvoorbeeld de
pubertijd, bij meisjes rond 11/12. Bij jongens rond 13/14. Sommigen beschouwen de
adolescentie dan als de levensfase die na de pubertijd begint en anderen zien de pubertijd als
onderdeel van de adolescentie en dit het begint vormt van de adolescentie. In dit boek de
adolescentie bestrijkt zowel de pubertijd als de periode erna, totdat de jongvolwassene twintig jaar
is.
Andere voorbeelden
Prepubertijd: periode voorafgaand aan pubertijd, hormonale veranderingen treden in het
lichaam op maar zijn nog niet zichtbaar van buitenaf.
Opkomende volwassenheid: late tienerjaren tot midden 20, mensen zijn niet langer
adolescenten maar evenmin de verantwoordelijkheid van volwassenen op zich genomen.
Hierin verschillende identiteiten uitproberen en bezig met zelfverkenning
1.1.2 invloeden op de ontwikkeling: ontwikkelen in een sociale wereld
,ieder mens hoort tot een bepaalde cohort belangrijke sociaal historische gebeurtenissen
(oorlogen, epidemieën) hebben mogelijk een bepaalde gemeenschappelijke invloed. Volgens
sommigen voorzichtig zijn met het idee dat er vastomlijnde generaties zijn die fundamenteel van
elkaar verschillen. Naast cohort, zijn er vele andere factoren of gebeurtenissen die de ontwikkeling
mede bepalen. Hierbij hebben we het over normatieve en niet- normatieve gebeurtenissen.
Diversiteit in ontwikkeling: hoe diversiteit de ontwikkeling beïnvloed
alle culturen en subculturen hebben hun eigen opvattingen over opvoeden en
ontwikkelingsdoelen van kinderen
ontwikkelingsspecialisten moeten rekening houden met globale culturele factoren zoals
individualisme of collectivisme.
Daarnaast subtielere etnische en sociaal- economische en sekseverschillen in ogenschouw
nemen: hierdoor niet alleen beter beeld van de manier waarop mensen tijdens hun leven
veranderen en groeien maar ook bijdragen aan het verbeteren van de sociale
omstandigheden van mensen.
Bemoeilijkt door het vinden van de juiste vocabulaire: het woord ras geeft problemen omdat
het betekenissen heeft gekregen die verwijzen naar huidskleur, religie of cultuur. Afhankelijk
van de definitie zijn er tussen de 3 en 300 rassen en is de genetische opmaak van alle
mensen voor 99,9 % identiek waardoor de vraag over tot welk ras iemand behoort irrelevant
wordt. Etnische groep + etniciteit bredere termen waar iets meer overeenstemming
bestaat verwijzen naar : culturele achtergrond nationaliteit, religie en taal gezamenlijke
culturele achtergrond en groepshistorie
1.2 Kinderen: verleden, heden en toekomst
1.1.2 vroege denkbeelden over kinderen
Sommige onderzoekers denken dat er een periode was waar de kindertijd niet bestond,
althans niet in de belevingswereld van volwassenen Philipe Aries kinderen kregen pas
rond 1600 een eigen status en voor die tijd gezien als miniatuurvolwassenen, argumenten
hiervoor: gebaseerd op kunstwerken die de Europese aristocratie afbeeldden.
Babybiografieën eerste geschriften (1700) waarin kinderen methodisch werden bestudeerd,
waarnemers: volgden de groei door diens fysieke en taalkundige mijlpalen vast te leggen. Charles
Darwin : 1859 publiceerde de evolutietheorie en daarna kreeg de observatie van kinderen een
methodisch karakter.
Door industrialisatie (eind 18e begin 19e eeuw) werd arbeidsproces grondig hervormd
maakte de weg vrij voor wetten die kinderen voor goedkope arbeidskrachten beschermden,
onderwijs werd meer toegankelijk hierdoor kinderen overdag vaker gescheiden van ouders
en leerkrachten gingen zich richten op betere manieren om kinderen iets bij te brengen.
Hierdoor bewustzijn van de invloed van de kindertijd en werd de ontwikkelingspsychologie
als vakgebied erkend.
1.2.2 De twintigste eeuw: ontwikkelingspsychologie als discipline
Alfred Binet pionier op gebied van intelligentie van kinderen + onderzoek naar het geheugen en
hoofdrekenen.
Granville Stanley hall eerste die het denken en gedrag van kinderen onderzocht met behulp van
vragenlijsten en schreef het eerste boek waarin de adolescentie als aparte ontwikkelingsperiode
werd gezien.
,1e helft 20e eeuw trend die enorme invloed heeft gehad op ons inzicht van kinderlijke
ontwikkeling. Er startten grootschalige onderzoeken naar kinderen en hun ontwikkeling tijdens de
rest van hun leven.
Begin jaren 20 de genetic studies of genius (terman study of the gifted) aan standford university,
loopt nog steeds.
Fels research institute study & Berkeley Growth and Guidance studies hierin grote aantallen
kinderen bestudeerd en brachten nieuwe inzichten in wat normale (gemiddelde) groei was
Wetenschappers die de basis van ontwikkelingspsychologie legden de aard van groei,
verandering en stabiliteit tijdens kindertijd en adolescentie op een wetenschappelijke
manier bestuderen.
1.2.3 Vraagstukken bij de thema’s ontwikkelingspsychologie
Continue verandering vs. Discontinue verandering
Belangrijke kwestie is deze vraag, dus kwantitatief (verandering niet in aard maar wel in omvang) of
verandering die abrupt met sprongetjes verloopt (kwalitatief)
Kritieke en gevoelige perioden (invloed van de omgeving)
Kritieke perioden komen voor wanneer de aanwezigheid van bepaalde soorten omgevingsstimuli
noodzakelijk is voor een normale ontwikkeling of wanneer er blootstelling aan bepaalde stimuli
abnormale ontwikkeling tot gevolg heeft. Momenteel heerst de overtuiging dat mensen op veel
vlakken flexibeler zijn met name op gebied van cognitieve, sociaal-emotionele en
persoonlijkheidsontwikkeling op deze gebieden een aanzienlijke plasticiteit. Het concept van
gevoelige perioden onderkent de plasticiteit van mensen in ontwikkeling.
De relatieve invloed van nature en nurture op de ontwikkeling
Een van de steeds terugkerende vragen is in hoeverre ons gedrag het gevolg is van onze
genetisch bepaalde natuur enerzijds en de fysieke en sociale omgeving anderzijds. Het
nature-nurture debat heeft een belangrijke plaats ingenomen in de
ontwikkelingspsychologie
Vanwege sociale implicaties blijft dit vraagstuk niet alleen beperkt tot de wetenschappelijke
arena maar speelt het ook een rol in het politieke en maatschappelijke debat
Gevolgen voor opvoeding en sociaal beleid
De vraag in de ontwikkelingspsychologie is meer in welke mate nature en nurture hun invloed laten
gelden. Bovendien is de interactie tussen genetische factoren en omgevingsfactoren complex:
sommige genetisch bepaalde eigenschappen hebben niet alleen een direct invloed op het gedrag
van kinderen maar kunnen ook indirect bijdragen aan de vorming van hun omgeving. Ook geldt dat
we door onze genetische achtergrond weliswaar geneigd zijn tot bepaald gedrag maar dat we dat
gedrag niet perse vertonen zonder passende omgeving.
Begrippen kunnen we beschouwen als 2 uitersten van een schaal en tegenwoordig wordt
aangenomen dat gedrag een biopsychosociale verklaring nodig heeft. De meeste
ontwikkelingspsychologen zijn het erover eens dat beide soorten verandering naast elkaar
bestaan
De toekomst van de ontwikkelingspsychologie
Meer aandacht voor de gevolgen van smartphones en tablets op de ontwikkeling van
kinderen
Explosie van informatie over genen en neurobiologische aspecten van gedrag zal alle
domeinen beïnvloeden, ontwikkelingspsychologen zullen hun werk binnen het biologische,
, cognitieve en sociale domein steeds meer aan elkaar linken en de grenzen tussen
verschillende subdisciplines zullen steeds meer vervagen. Epigenetica hierbij belangrijke
onderzoekstak
Groeiende etnische, taalkundige en culturele diversiteit van de bevolking zal leiden tot meer
aandacht voor diversiteitsvraagstukken
Inzichten uit de ontwikkelingspsychologie zullen steeds grotere invloed hebben op
maatschappelijke kwesties, kennis kan de discussies over belangrijke sociale problemen naar
een hogere niveau tillen belangrijke bijdrage aan de samenleving van de 21 e eeuw
Ontwikkelingspsychologie in het dagelijks leven
Richtlijnen die helpen te bepalen of bepaalde adviezen redelijk zijn of niet
Kijk naar waar de informatie vandaan komt (betrouwbare bronnen)
Kijk naar de achtergrond van de persoon die het advies geeft
Maak onderscheid tussen anekdotische en wetenschappelijk bewijs
Houd rekening met de culturele context
Ga er nooit van uit dat iets automatisch waar is omdat veel mensen het geloven
Hoofdstuk 2 Theoretische perspectieven en onderzoek
proloog: tegen alle verwachtingen in
Een moeilijke thuissituatie hoeft niet te betekenen dat een jongere ontspoort
Vooruitblik
Hoe overwint een jongere een moeilijke leefsituatie
Waarom ontsporen anderen wel
Hoe gaan kinderen en adolescenten om met de uitdagingen in hun ontwikkeling
Wetenschappelijke werkwijzen
Perspectieven en onderzoek
2.1 Perspectieven bij het kijken naar kinderen
Door onze eigen ervaringen richten we ons op bepaalde soorten gedrag dat in onze
ogen belangrijk zijn
Ontwikkelingspsychologen ook eigen visies doelbewuster en preciezer en
omvatten één of meer theorieën en voorspellingen over het verschijnsel waarop ze
zich richten Theorie biedt een raamwerk om relaties tussen het op het oog
ongeordende reeks feiten of principes te begrijpen.
Onderzoekstheorieën formeler en gebaseerd op een systematische integratie van
eerder bevindingen en theoretische veronderstellingen.
Verschillende perspectieven bieden ons verschillende inzichten in gedrag, dit moet
ook worden geüpdatet, elk perspectief blijft veranderen zoals dat hoort bij een
groeiend en dynamisch vakgebied.
2.1.1 Het psychodynamisch perspectief: focus op innerlijke krachten
gedrag wordt gemotiveerd door innerlijke krachten en herinneringen waarvan een
persoon zich nauwelijks bewust is en waarover hij weinig controle heeft, deze innerlijke
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Miesel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
