Pháp Luật Đại Cương
Chương 1
Câu 1: Nguồn gốc của Nhà nước
a. Các học thuyết phi Mác-xít:
- Thuyết thần học: cho rằng thượng đế chính là người sắp đặt trật tự xã hội.
Thượng đế ban quyền cho con người tạo ra nhà nước, phục vụ cho việc cai trị của
Nhà nước.
- Thuyết gia trưởng: cho rằng Nhà nước ra đời là do sự hình thành và phát triển của
gia đình. Mỗi một gia đình có một người đứng đầu – gia trưởng. Mỗi một dòng tộc
có một người đứng đầu – tộc trưởng. Nhà nước cũng như gia đình, dòng tộc cần có
một người đứng đầu để lãnh đạo, cai quản.
- Thuyết “khế ước xã hội”: cho rằng sự ra đời của Nhà nước là sản phẩm của một
khế ước xã hội được kí kết trước hết giữa những con người sống trong trạng thái tự
nhiên không có Nhà nước. Quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân và nhân dân trao
quyền cho một số người. Trong trường hợp Nhà nước không giữ được vai trò của
mình thì khế ước sẽ mất hiệu lực và nhân dân có quyền lật đổ Nhà nước và kí kết
khế ước mới.
=> Đây là các giả thuyết phi thực tế về Nhà nước vì Nhà nước chỉ tồn tại khi có 2
diều kiện kinh tế - xã hội, mất hai điều kiện này thì Nhà nước sẽ tiêu vong.
b. Học thuyết Mác – Lênin:
- Chủ nghĩa Mác – Lênin cho rằng: Nhà nước là một hiện tượng lịch sử, ra đời khi
có những điều kiện kinh tế - xã hội nhất định, gắn với sự thay thế các hình thái
kinh tế- xã hội.
+ Nguyên nhân kinh tế: sự xuất hiện chế độ tư hữu về tư liệu sản xuất. Khi có
công cụ lao động tân tiến hơn, năng suất lao động cao hơn, xuất hiện của cải dư
thừa. Cho nên sở hữu tư nhân xuất hiện
+ Nguyên nhân xã hội: sự ra đời các giai cấp đối kháng cũng như sự mâu thuẫn
giữa chúng phát triển đến mức không thể điều hòa được một cách tự nhiên mà cần
có một bộ máy đặc biệt có sức mạnh cưỡng chế (Nhà nước). Sởhữu tư nhân xuất
hiện. Dần dần có sự phân công lao động trong xã hội. Các xung đột trong xã hội
ngày càng gay gắt và quyết liệt hơn.
1
Downloaded by Answerdone (arshadhussain57172@gmail.com)
, lOMoARcPSD|11700591
Câu 2: Bản chất của Nhà nước
a. Bản chất giai cấp
- Biểu hiện:
+ Quyền lực nhànước luôn thuộc về 1 giai cấp nhất định trong xã hội.
+ Công cụ thống trị trong xã hội để thực hiện ý chí của giai cấp cầm quyền.
+ Cùng cố và bảo vệ lợi ích của giai cấp thống trị trong xã hội.
- Biểu hiện cụ thế:
+ Quyền thống trị về kinh tế: Sởhữu tư liệu sản xuất chủ yếu; nhànước chiếm
đất đai, gia súc, nô lệ; nhànước Sởhữu tài nguyên, khoáng sản. Giữ vai trò quyết
định, là cơ Sởđảm bảo cho cho sự thống trị giai cấp. Bởi vì, nó tạo ra sự lệ thuộc
về mặt kinh tế của người bị bóc lột với giai cấp thống trị.
+ Quyền thống trị về chính trị: Nắm lấy lực lượng quân đội để loại trừ sự phản
kháng của các giai cấp khác. Có vai trò duy trì quan hệ bóc lột, là bạo lực có tổ
chức của giai cấp nhằm đàn áp sự phản kháng của giai cấp bị trị trong xã hội.
+ Quyền thống trị về tư tưởng: Thống trị về mặt tinh thần, hệ tư tưởng của giai
cấp thống trị được xây dựng và thông qua con đường nhànước trở thành hệ tư
tưởng thống trị toàn xã hội.
- Ví dụ: nhànước chiếm hữu nô lệ, nhànước phong kiến, nhànước tư sản:
nhànước có đặc điểm chung là bộ máy đặc biệt duy trì sự thống trị về chính trị,
kinh tế, tư tưởng của thiểu số đối với đông đảo quần chúng lao động, thực hiện
chuyên chính của giai cấp bóc lột.
b. Bản chất xã hội:
- Trong nhànước, giai cấp thống trị chỉ tồn tại trong mối quan hệ với các tầng lớp
khác, do vậy ngoài tư cách là công cụ duy trì sự thống trị, nhànước còn là công cụ
để bảo vệ lợi ích cho toàn xã hội.
- Nhà nước quản lí xã hội, thực hiện những chức năng vì lợi ích chung của xã hội.
- Nhà nước ban hành chính sách quản lí dựa trên điều kiện thực tế của xã hội.
- Nhà nước thay đổi khi xã hội thay đổi.
- Ví dụ:
2
Downloaded by Answerdone (arshadhussain57172@gmail.com)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper KimLinda. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.