Samenvatting
Natuurkunde havo 3 samenvatting (hoofdstuk 3)
Dit is een samenvatting over heel hoofdstuk 3: elektriciteit.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 7 pagina's
Voorbeeld 2 van de 7 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Paragraaf 1: elektriciteit en ladingElektrische lading en kracht
Elektrische verschijnselen: verschijnselen die te maken hebben met lading.
Elektrische verschijnselen ontstaan doordat ladingen krachten op elkaar
uitoefenen. Eigenschappen van ladingen:
- 2 soorten: positief en negatief
- Positieve en negatieve ladingen trekken elkaar aan (ongelijksoortige)
- 2 positieve of 2 negatieve stoten elkaar af (gelijksoortige)
Stoffen zijn opgebouwd uit atomen en die bevatten lading. Atomen bestaan uit
een kern met daarin positieve deeltjes (protonen) en de ongeladen of neutrale
deeltjes (neutronen). Om de kern heen bewegen negatieve deeltjes (elektronen).
Omdat er in een atoom evenveel negatieve elektronen als positieve protonen
zitten, is een atoom elektrisch neutraal. Stoffen zijn opgebouwd uit atomen, dus
zijn stoffen normaal gesproken ook neutraal. Er kan echter extra lading bijkomen
of van afgaan > stof is geladen. Er werken dan elektrische krachten op als er
andere ladingen in de buurt zijn. Bij elektrische verschijnselen zijn het meestal
de elektronen die bewegen.
Stroom is bewegende lading
Bewegende lading is wat je elektrische stroom noemt. Metaal is een goede
geleider, dat betekent dat de elektronen er gemakkelijk doorheen kunnen. Bij
stroom zijn het meestal de geleidingselektronen die bewegen.
Met stroomsterkte (I) geef je aan hoeveel lading er per seconde door een punt
of draad stroomt. De eenheid van stroomsterkte is ampère (A).
Kleine stromen geef je aan met mA
1 A = 1000 mA
Met elektrische stroom kun je beweging opwekken (elektromotor), warmte
creëren, communiceren en licht maken.
Spanning veroorzaakt stroom
Voor blijvende elektrische stroom is een gesloten stroomkring en een
spanningsbron nodig. Een spanningsbron ‘pompt’ de lading rond. Bovendien
geeft hij energie aan de lading mee. De spanning (U) geeft aan hoeveel energie
de lading meekrijgt. De eenheid is volt (V).
Hoe de spanning van een spanningsbron stroom veroorzaakt is het gemakkelijkst
te begrijpen bij een batterij. Een batterij heeft twee polen: een min pool en een
pluspool. Bij de minpool hoopt zich negatieve lading elektronen op. Daardoor is
de minpool negatief geladen. Bij de pluspool ontbreken juist elektronen daardoor
is de pluspool positief geladen. Er is dus een ladingsverschil tussen de pluspool
, en de minpool. Als ergens in ladingsverschil is, is er sprake van spanning.
Daardoor ontstaan krachten: de minpool stoot elektronen af en de pluspool trekt
ze aan. De elektronen krijgen dan elektrische energie. Verbind je de polen met
een geleidende draad, dan lopen daar elektronen doorheen van de min- naar de
plus pool. Vroeger voordat elektronen bekend waren is afgesproken dat in een
stroomkring de stroom van de plus- naar de minpool gaat. We weten nu dat de
elektronen juist de andere kant opgaan, dus van de min- naar de pluspool.
Paragraaf 2: geleidbaarheid en weerstand
Geleidbaarheid
De geleidbaarheid (G) geeft aan hoe goed een voorwerp of draad stroom
geleidt. De eenheid van geleidbaarheid is siemens (S). De geleidbaarheid van
geleiders is groot, de geleidbaarheid van isolatoren is klein. Goede geleiders:
metaaldraden, koolstof en kraanwater. Slechte geleiders: hout, plastic en steen.
De geleidbaarheid van een draad hangt af van:
De dikte van de draad: hoe dikker de draad, hoe groter de geleidbaarheid;
De lengte van de draad: hoe langer de draad, hoe kleiner de
geleidbaarheid;
Het materiaal waarvan de draad is gemaakt.
Koper heeft de beste eigenschappen en zit daarom meestal in
elektriciteitsdraden.
Geleidbaarheid bereken
Door een draad met een grote geleidbaarheid loopt bij gelijke spanning een
grotere stroom dan door een draad met een kleine geleidbaarheid.
G = I : U of I = G x U
Met G de geleidbaarheid in siemens (S)
I de stroomsterkte in ampère (A)
U de spanning in volt (V)
Geleidbaarheid en het (I,U)-diagram
Als de lijn in een (I,U)-diagram een rechte lijn door de oorsprong is, is de
geleidbaarheid van het draadje constant. Is het een kromme lijn door de
oorsprong, dan verandert de geleidbaarheid als je de spanning verandert.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jw5. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen