Een samenvatting van hoofdstuk 1 tot en met 3 van het boek 'Conjunctuur en economisch beleid' van Praktische economie: economie voor havo & vwo bovenbouw.
● Goede tijden en slechte tijden wisselen elkaar voortdurend af in de economie.
● Reële economische groei: de procentuele verandering van jaar tot jaar van
het reële bruto binnenlands product.
- In grafiek: de conjunctuurlijn.
> Als de conjunctuurlijn boven de x-as ligt, groeit de economie.
> Als de conjunctuurlijn onder de x-as komt, krimpt de economie.
- Conjunctuurlijn vertoont een onregelmatige slingerbeweging: de economische
conjunctuurbeweging.
● Trendmatige groei: de gemiddelde groei over de afgelopen tien jaar.
- Ook wel het langetermijngroeipad van de economie.
● Hoogconjunctuur als de economie sterker groeit dan de trendmatige groei.
> Conjunctuurlijn boven trendmatige groeilijn.
- Consumenten geven gemakkelijk geld uit / Geen aanbodoverschot / Veel winst /
Weinig werkloosheid.
● Laagconjunctuur als de economie minder sterk groeit dan de trendmatige groei.
> Conjunctuurlijn onder trendmatige groeilijn.
- Meer sparen - weinig consumptie / Veel aanbodoverschot / Daling
belastinginkomsten / Financieringstekort van overheid loopt op / Meer werkloosheid.
● Economische recessie als de economie 2 kwartalen achter elkaar krimpt.
● Economische depressie als de economie 3 of meer kwartalen achter elkaar krimpt.
● De conjunctuurbeweging heeft 3 kenmerken:
1. De beweging is onregelmatig en niet te voorspellen;
2. De meeste macro-economische variabelen vertonen dezelfde conjunctuurbeweging;
3. De beweging verloopt tegengesteld aan het aantal werklozen.
1. Op korte termijn voorspellen lukt nog wel en wordt gedaan door
econometristen.
- Er wordt dan gebruik gemaakt van conjunctuurindicatoren:
Macro-economische variabelen waarvan de waarde eerder bekend is dan die
van het bbp. Ze geven een indicatie van de omvang van het toekomstige
bbp.
, ● De conjunctuurlijn is gebaseerd op het bbp, wat de gehele economie omvat.
- Maar de conjunctuurbeweging is ook zichtbaar in andere macro-economische
variabelen.
> Inkomen van consumenten, bedrijfswinsten, industriële productie.
- Omdat de conjunctuurbeweging de gehele economie omvat, worden alle macro-
economische variabelen erdoor beïnvloed, waarvan de meest afzonderlijke dus
meebewegen met de conjunctuur.
● Macro-economische variabelen die hetzelfde patroon vertonen als de
conjunctuurlijn zijn procyclisch:
Hun verandering door de tijd volgt de conjunctuurbeweging.
● Macro-economische variabelen die een tegengesteld patroon vertonen met
de conjunctuurlijn zijn anticyclisch:
Hun verandering door de tijd is tegengesteld aan de conjunctuurbeweging.
1.2 De stand van de economie
● De economische conjunctuurbeweging raakt alle onderdelen van de economie.
- In een periode van laagconjunctuur neemt vooral de onvrijwillige werkloosheid toe.
● Een stijgende werkloosheid heeft 2 gevolgen voor de begroting van de
overheid:
1. De overheid moet meer uitkeringen verstrekken, waardoor de
overheidsuitgaven stijgen.
2. Er komt minder loonbelasting binnen, waardoor de overheidsinkomsten
dalen.
- Door beide effecten verslechteren de overheidsfinanciën, en neemt de kans
op een financieringstekort hierdoor toe.
● Een financieringstekort beperkt de mogelijkheden van de overheid:
- Er is minder geld voorhanden om economisch beleid van te betalen.
- De hoogte van inkomensoverdrachten (sociale uitkeringen) is gebaseerd op een
algemeen aanvaard sociaal minimum:
Het minimale inkomen dat nodig is om rond te komen.
- Vanwege de inflatie stijgt de nominale waarde van dit sociale minimum.
- In tijden van laagconjunctuur kan de overheid waarschijnlijk geen waardevaste
uitkeringen garanderen.
- In tijden van hoogconjunctuur kan de overheid waarschijnlijk wel welvaartsvast
uitkeringen garanderen.
● De conjunctuurbeweging heeft ook invloed op de internationale handel:
- Als in Nederland de binnenlandse vraag daalt, is er ook minder vraag naar
buitenlandse producten en daalt de import van Nederland.
- Als de conjunctuur stijgt, neemt de export toe.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper abel12zh. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.