VZOM: GENEESKUNDE/HEELKUNDE - PATHOLOGIE 2: PERI-OPERATIEVE
ZORG
Docent: Herman Vandevijvere
1. INLEIDING
Perioperatieve zorg: de zorgen aan de patiënt vanaf het moment dat hij/zij premedicatie krijgt tot wanneer de
patiënt wordt ontslagen van de recovery afdeling.
→ Geen startpunt of eindpunt. Loopt vanaf de diagnose tot volledig herstel.
- Pre-operatieve fase
- Per-operatieve fase
- Post-operatieve fase
Multidisciplinair team bestaat uit de artsen, verpleegkundigen, assistenten, vertegenwoordigers, logistiek
personeel, verzorgenden en schoonmaakpersoneel.
Patiëntveiligheid op operatiekwartier:
- Goede hygiëne en steriliteitsmaatregelen.
- Communicatie
- Materiaalkennis
- Doorgedreven kennis en correcte toepassing
- Goede observatie
Controlelijst van het FOD
- “Safe Surgery Saves Lives” ontwikkeld door WHO1 → *
- “Fout” wordt “Incident”
→ Antwoord bieden op globale problemen en veiligheid van chirurgische zorg verbeteren door naleving van
wetenschappelijk onderbouwde standaarden te verzekeren.
→ Chirurg is verantwoordelijk voor het invullen van controle lijst.
Valkuil: aanduiden zonder bevragen en extra administratie.
Voordelen: Kostenbesparend, goede communicatie en veiligheidscultuur.
*Team wordt ondervraagd op 3 momenten:
- Sign in: voor de anesthesie (identificatie patiënt, allergieën,…) door vpk
- Time out: voor de incisie van de huid (verificatie van geplande ingreep, verificatie plaats van ingreep,
toediening antibiotica,…) door chirurg
- Sign out: na de ingreep (tellen van materiaal, postoperatieve behandeling patiënt,…) door anesthesist
Hygiëne:
- Besmettingscyclus
→ cyclus doorbreken door veiligheidsmaatregelen te nemen HIV
- Op operatieafdeling Mens Lichaam
→ dagelijks poetsen, hygiëne kledij zorgverlener,…
- Temperatuurregeling
→ micro-organismen zijn hier gevoelig voor, ideale
temperatuur: 18 tot 20 graden. Slijmvliezen, Bloed, speeksel,
Voordelen: bloedbaan sperma
o Lage temp. vermindert activiteit micro-organismen
en aangenaam om in te werken. Direct contact
1 Wereld gezondheidsorganisatie
1
, Manon Leunen
Nadelen:
o Afkoelen infuusvloeistoffen, onderkoeling patiënt, te koud voor kinderen.
→ Gebruik van warmte dekens, verwarmde infusen, temperatuur verhogen voor kinderen onder 12
jaar of microchirurgie.
- Luchtverversingstechnieken
→ Verontreiniging:
o Chemische verontreiniging: gassen (koolzuurgas,
verdaming,…) van apparaten
o Thermische verontreiniging: door personen en activiteit of
apparaten
o Microbiologische verontreiniging: door huidschilfers,
kolonisatiegebieden, lucht zwevende micro-organismen
door hoog bewegingspatroon.
→ Verversen door UDF2 en gemengd systeem.
→ Operatiezaal onder positieve druk, deuren sluiten, 15x per uur verversen.
- Handhygiëne
→ Scrubben is niet goed door het open maken van de huid. In plaats daarvan moet je rubben3.
- Beroepskledij
→ Elastiek aan het middel, armen en benen voor vermijden van terecht komen van huidschilfers in de
omgevingslucht.
- Zonering = het scheiden van steriel en bevuild materiaal
o Vuile zone: vuilbakken, naaldcontainers, aspiratie-bokalen,…
o Propere zone: stofvrije kasten, bergplaats voor steriel materiaal, verband-
verzorgingskarretjes,…
o Steriele zone: plaatsen met steriel gedekte tafels,…
Steriliteit: Het vrij zijn van micro-organismen en ziektekiemen. → doelgericht (voorbereiding), systematisch
(plannen), procesmatig (uitvoeren) en bewust (evalueren). (p.20)
- Materiaal steriel?
o Verpakking intact, datum sterilisatie indicator op verpakking
- Steriliteitsprincipes:
o Alles in steriel veld = steriel
o Randen van verpakken = niet steriel
o Dekken van steriele tafels
o Jassen
o Tafels
o Personen – beweging
- Steriliseren: na de ingreep het reinigen en steriliseren van instrumenten. Soorten hangen af van:
o Soort-micro-organisme
o Aard sterilisatieproces: thermische, chemische of stralingssterilisatie.
o Contaminatiegraad
o Blootstelling aan steriliserend medium (bereiken van alle oppervlakken)
o Procestijd
- Steriel werken
o Voorbereiding/doelgericht
o Plannen/systematisch: tafel pas dekken als patiënt in de zaal is.
o Uitvoeren/procesmatig: volgens bepaald proces
o Evalueren/bewust: Wat zijn verbeterpunten?
2 Unidirectional flow: nieuwe lucht komt binnen via 1 weg, vlak boven de patiënt.
3 Handen inwrijven met ontsmetting met verlengde werking. Moet niet worden afgedroogd.
2
, Manon Leunen
- Steriel materiaal
o Disposable komt steeds meer voor. → niet tussen het gewoon materiaal leggen, FIFO4
Materiaal
- Anatomisch instrument: zonder pinnetjes
- Chirurgisch instrument : pinnetjes die in elkaar klikken
- Hechtingen → 6/0 is dunner dan 2/0
o Strips, lijm, nietjes, hechtingsdraad
Operatietafels
- Smalle tafel → operatoren kunnen overal gemakkelijk aan.
- Steunt op één voet → zo is hij relatief wendbaar + kunnen er
verschillende toestellen onder/boven.
- Verstelbaarheid
- Matras → drukwonden voorkomen, moet gemakkelijk afwasbaar
zijn en ondoordringbaar voor vocht en vuil.
Toebehoren
- Anesthesietoestel:
o Beademingstoestel
o Monitoring
o Intubatiemateriaal
o Aspiratietoestel
- Aspiratiemateriaal
o Steeds meerdere beschikbaar
o Vaak Yankauer aspiratiesonde = hard en
voorgevormd
- Scopietoren (bestaat uit: )
o Monitoring
o Cameraversterker
o Lichtbron
o Beeldprinter en beeldrecorder
o Insuflator5
o Atroscopiepomp: continue druk van spoelvloeistof
- Bloedleegteapparaat
o Gebruikt bij atroscopie van knie/pols
o Lidmaat omhoog houden → bloed zakt → manchet
aanleggen → geen arteriële bloedtoevoer meer.
o Cellsaver = verloren bloed (door operatie) terug
geven aan patiënt → anticoagulantia!
4First in, first out
5Hiermee wordt koolstofdioxide in buik geblazen bij laparoscopische ingrepen. Deze techniek samen met Trendelenburg
positie, darmen → schuiven naar thorax. Opblazen buik gebeurt geleidelijk aan. Kracht en hoeveelheid CO2 kunnen
geregeld worden via de insulflator. CO2 prikkelt diafragma → schouderpijn.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ManonLeunen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
