Een complete samenvatting van blok 1.2: Persoonlijkheidsleer. Onder andere psychologen als Freud en Bandura komen met hun theorieën en experimenten aan bod. Ook verschillende artikelen zijn samengevat in dit document.
Psycho-analytische theorie: Gaat ervan uit dat de mens een
energiesysteem is, iedereen heeft een beperkt aantal energie. Ook gaat
deze theorie ervan uit dat ons gedrag vaak gemotiveerd wordt door ons
onbewustzijn en dat wij gedreven worden door onze seksuele driften
en verlangens.
Volgens Freud bestaat onze geest uit 3 delen (Topographic model of
mind):
1) conscious mind: gedachtes & gevoelens waar we ons bewust van
zijn.
2) preconscious mind: herinneringen, dromen & gedachtes die je
makkelijk kunt bereiken.
3) unconscious mind: alle gedachtes & gevoelens die ons angstig
zouden maken als deze in ons bewustzijn terecht zouden komen. Denk
hierbij aan onacceptabele gedachtes. Volgens Freud is dit het grootste
gedeelte van onze geest.
Ijsberg: Freud's bovenstaande theorie wordt vaak afgebeeld als een
ijsberg. Het gedeelte van de ijsberg dat boven water ligt is het
bewustzijn, maar zoals je weet is het gedeelte onder water nog veel
groter. Dat is dan het onbewustzijn, het gedeelte waar we niet bij kunnen.
Free association: techniek van Freud om onbewuste gevoelens in het
bewustzijn te krijgen. Dit deed hij door patiënten te vragen om zonder na
te denken iets te roepen wat als eerste in hen opkwam. Door deze
gedachtegangen te volgen kon Freud de onbewuste gedachtes bovenop
krijgen.
,Freudian slip: een foutje als je bijv. aan het praten bent, maar in dit
foutje zitten kleine beetjes van onbewuste gevoelens en verlangens.
Deze slip heet ook wel parapraxis. Het foutje kan ontstaan tijdens het
praten, schrijven, luisteren en lezen. Voorbeeld: Ross in het filmpje uit de
tv-serie Friends zegt perongeluk een andere naam tijdens de bruiloft,
omdat hij nog vaak aan de andere vrouw moet denken.
Deliberation-without-awareness effect: Wanneer je geconfronteerd
wordt met een moeilijk besluit zet je die gedachte over naar je
onbewustzijn en kom je er later op terug. Ook wel: "let me sleep on it".
Freud's Structural model of the mind:
1) ID : Dit was volgens hem het begin van 'the human mind', het meest
primitief dus. Hij zag het als een reservoir van onacceptabele
verlangens. We worden hiermee geboren, het ontwikkeld zich in de eerste
18 maanden en het is de bron van al onze driften en verlangens. Je kunt
onze ID zien als een verwend kind, zelfingenomen en impulsief. Een klein
duiveltje dus.
ID gaat te werk door het pleasure principle: het verlangen naar
onmiddelijke bevrediging.
Is erg dominant en heeft geen geduld.
ID handelt door primary process thinking: nadenken zonder
logische regels of de realiteit, bijvoorbeeld dromen en fantasieën.
wish fulfilment: als iets niet direct beschikbaar is dan voldoet een
foto of een gedachte van de persoon/het object waarnaar je
verlangt als tijdelijke voldoening.
Eros: je wil om te overleven en jezelf voort te planten.
(levensinstinct)
Thanatos: onbewust verlangen naar de dood. (doodsinstinct)
Apoptosis: je zelfmoord-gen die vrij komt onder bepaalde
omstandigheden.
Catharsis: je ID neemt even de overhand op je ego en superego,
mag even zijn gang gaan en dit zorgt voor opluchting.
2) EGO : Volgens Freud is dit de uitvoerder van je geest. Je ego beperkt
de ID naar de realiteit, en deze ontstaat in je eerste 2/3 levensjaren.
Ego gaat te werk door het reality principle: de ego ziet dat de
neigingen van je ID in conflict zijn met de realiteit en probeert deze
, verlangens te onderdrukken totdat er een meer gepaste situatie
plaatsvind.
Reality testing: iets mentaal 'testen' voordat je het echt uitvoert,
dus bedenken of de situatie wel gepast is.
Ego handelt door secondary process thinking: ontwikkeling van
strategieën om problemen op te lossen en toch voldoening te
krijgen. Het gaat er hierom dat je het verschil kunt maken in
situaties waarin je een verlangen wel of niet kan uiten.
Ego strength: Dit is de kracht die ons ego heeft en deze gebruikt
om een balans te krijgen tussen ID en het superego.
Ego depletion: Stel je voor: je hebt niet gegeten en doet mee aan
een experiment over smaken. Als je in de wachtkamer van het
experiment zit zie je twee borden, 1 met radijsjes en de ander met
heerlijke chocolate-chip koekjes. Één groep moest zich inhouden
en mocht alleen de radijsjes eten, de andere groep mocht alleen de
koekjes eten voordat het experiment begon. Het experiment bleek
toen te gaan om een onmogelijke wiskunde puzzel, waarmee je
mocht stoppen wanneer je wilde. De mensen die zichzelf moesten
inhouden en alleen de radijsjes mochten, gaven sneller op bij
deze moeilijke taak... Nu komen we aan bij was Ego depletion nou
eigenlijk is; omdat je jezelf hebt moeten inhouden (self-control)
zijn je mentale bronnen en energie op en zal je sneller een
moeilijke taak opgeven of minder goed presteren.
3) SUPEREGO : Volgens Freud is dit de ophouder van normen &
waarden. Ons superego ontstaat rond ons 5e levensjaar. Superego houdt
de sociale normen en waarden in de gaten en kijkt daarbij naar de idealen
van de samenleving. Je kunt het zien als het engeltje op je schouder.
bepaald wat 'goed' en wat 'fout' is
maakt vooral gebruik van schuldgevoelens
gebruikt echter niet de realiteit, maar hoge standaarden, vaak
eigenlijk té hoog om na te streven
je kunt het zien als je 'geweten'
Je ID, ego en superego staan constant met elkaar in verbinding!
Projective hypothesis: het idee dat wat mensen zien in een vage
afbeelding (bijvoorbeeld een paar inktvlekken op papier) laat zien wat
voor persoonlijkheid deze persoon heeft. Een voorbeeld van zo'n
inktvlekkentest is de beroemde The Rorschach Test. Er kwam echter
wel veel kritiek hierop omdat hij de scores niet volgens de regels zou
hebben opgesteld.
, Volgens Freud ervaart men verschillende fases:
1) Orale fase : ontstaat vanaf je geboorte in de eerste 18 maanden.
je haalt je bevrediging uit de mond/tong/lippen (babyvoeding)
er zijn 2 periodes: 0-6 maanden ; zuigen
6-12 maanden ; bijten
Conflict: je krijgt niet meteen eten wanneer je dat wilt.
De fixaties die in deze fase kunnen ontstaan zijn teveel eten,
nagelbijten en roken. Dit gaat allemaal via de mond.
Oral personality: pessimistisch, afhankelijk, jaloers, en
ongeduldig.
2) Anale fase : ontstaat vanaf 18 maanden tot je 3e levensjaar.
je haalt je bevrediging uit je sluitspier (baby's worden voor het eerst
zindelijk)
Conflict: je moet de druk ophouden om zindelijk te worden.
De fixaties die in deze fase kunnen ontstaan zijn de volgende. Heb
je de fase goed doorlopen dan ben je heel netjes, systematisch en
bezittelijk. Heb je de fase niet goed doorlopen dan ben je erg
slordig en rommelig.
Anal personality: wil macht en controle(!) hebben, vind
voldoening erg belangrijk, niet weten of je moet toegeven of rebels
moet zijn.
3) Fallische fase : ontstaat vanaf je 3e tot je 5e levensjaar.
in deze fase ga je je geslachtsdelen ontdekken, dat verschilt
natuurlijk voor mannen/vrouwen. Je krijgt nu als eerst te maken met
seksuele verlangens.
Oedipus complex: jongens worden verliefd op hun moeder, en
willen daarbij de vader uit de weg hebben. De vader vormt een
bedreiging en de jongens zijn bang dat de vader hen zal castreren
(castration anxiety).
De oplossing van het conflict voor de jongens is net zo worden als
hun vader (identification).
Fixaties voor jongens: machogedrag.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper IreneKaijim. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
