Samenvatting
Samenvatting Geschiedenis ka 18 t/m 30
- Vak
- Geschiedenis
- Niveau
- VWO / Gymnasium
ka uitgewerkt aan de hand van Jort geschiedenis
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Kenmerkende aspecten 18 t/m 30Tijdvak ontdekkers en hervormers, vroegmoderne tijd van 1500-1600
18. Het veranderende mens- en wereldbeeld van de renaissance en het begin van een nieuwe
wetenschappelijke belangstelling
o Er ontstaat een nieuw mensbeeld voor bovenlaag van rijke handelaren.
o Middeleeuwen: weet dat je sterft, renaissance: pluk de dag
o Nieuwe belangstelling voor klassieke erfgoed (alles van Grieken en romeinen)
o Renaissance = wedergeboorte
o Humanisme = geleerden die de wereld beter wilden begrijpen -> kritische denkhouding,
universele mens -> nieuwe wetenschappelijke belangstelling -> wereld proberen te
verklaren op een rationele manier
19. De hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de klassieke oudheid
20. het begin van de Europese overzeese expansie
o west-Europeanen hebben een beperkt wereldbeeld
redenen voor Europese expansie:
economisch: handel (heersers lieten de christenen niet binnen op land dus daarom via zee)
politiek: veroveren van een groot rijk
cultuur: verspreiding van het christendom, nieuwsgierigheid en zucht naar avontuur
spaanse conquistadores kolonieren de rijken van de Azteken en de Inca’s
gevolgen:
o indianen steren door Europese ziektes
o indianen worden gekerstend
o indianen worden gedwongen tot arbeid
protest tegen slechte behandeling indianen -> Spanjaarden vinden dat wel dat er andere
mensen moeten komen werken op de plantages -> begin van trans-Atlantische slavenhandel
-> import van Afrikaanse slaven vormt het begin van de driehoekshandel. (Europeanen varen
naar Afrikaanse westkust die ruilen goederen voor slaven, slaven naar plantages gebracht,
producten weer richting Europa)
21. de protestantse reformatie die splitsing van de christelijke kerk in West-Europa tot gevolg
had.
Kritiek op de geestelijkheid:
o streven naar wereldlijke macht door de paus
o luxe leven, corruptie en rijkdoem van de hoge geestelijkheid
o slechte opleiding van de parochiepriesters
mensen die afweken van de katholieke leer werden vervolgd door de inquisitie
(kerkelijke rechtbank die niet katholieken (ketters) opspoort en veroordeelt)
Vanaf 15e eeuw kon de kritiek snel worden verspreid -> drukpers ->
begin van de kerkhervorming of reformatie -> protestbeweging tegen misstanden
en manieren van geloven in de katholieke kerk
katholieke kerk:
o de kerk bepaalt de geloofsregels
, o geestelijkheid is nodig voor contact tussen God en gelovigen
humanisten
o kerk is niet bezig met het geloof, maar met bijgeloof, rijkdom en macht
o bijbel is basis van het geloof
o geestelijkheid is niet nodig
kerk moet hervormd worden
begin van strijd tussen katholiek en protestant
katholiek:
o de paus is de leider van de kerk
o alle ambten in de organisatie van de kerk worden vervuld door geestelijken
o geestelijken mogen niet trouwen
o in de kerkdienst staat de eucharistieviering centraal
o geestelijken en heiligen zijn nodig als bemiddelaars tussen de gewone mens en god
protestant:
o er is geen aparte leider van alle protestantse groeperingen te samen
o alle taken in de kerk worden door leken vervuld, behalve het ambt van predikant
o predikanten mogen trouwen
o in de kerkdienst staat de preek van de predikant over een Bijbeltekst centraal
o geestelijken en heiligen zijn niet nodig, iedereen kan zelf zijn weg naar god vinden
verschillen tussen Luther en Calvijn:
o kerkdiensten
o weg naar de hemel
o rol van de vorst
gevolgen van de reformatie
o godsdienstoorlogen in het Duitse rijk -> 1555 -> vorsten mogen zelf bepalen of hun
gebied katholiek of protestants is
o contrareformatie door de katholieke kerk -> bestrijding van het protestantisme en
verbetering van de misstanden in de katholieke kerk
22. het conflict in de Nederlanden dat resulteerde in de stichting van een Nederlandse staat
15e eeuw -> Nederlanden behoren tot Bourgondië -> Bourgondische hertogen proberen
Nederlanden te centraliseren -> veel verzet van steden tegen uniformering, omdat zij hun
privileges kwijt raken
1515 -> Nederlanden behoren tot het spaans-Habsburgse rijk
Nederlanden:
o 17 gewesten met eigen regels en wetten
o Stadhouder aan het hoofd van een gewest
o Ook adel en steden hebben privileges
o Toenemende invloed van calvinisme
Centralisatie + inquisitie = onvrede in Nederlandse gewesten
Beeldenstorm -> hertog van Alva laten komen (orde op zaken stellen) -> raad van
beroerten (Bloedraad) + tiende penning
Nederlandse opstand (1568-1648)
1568: slag bij Heiligerlee
1572: Geuzen nemen den Briel in
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ilselaar2004. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 78998 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen
