Duidelijke en heldere samenvatting van het boek "Toegepaste micro-economie" van Dietz, Heijman & Marks. De samenvatting is aangevuld met voorbeelden (afbeeldingen) uit het boek en uit de colleges van Dhr. Marks.
Toegepaste micro-economie
Deel I: Werkterrein en methode
H1. De economische wetenschap
1.1 Economische problemen
‘Traditionele’ Economische problemen:
Goederenvoorziening verloopt niet altijd vlekkeloos.
NL: hoge huizenprijzen, hoge eurokoers, omvangrijke staatsschuld, failliet gaande
bedrijven, oplopende werkloosheid en vergrijzing.
‘Nieuwe’ economische problemen:
Milieuproblemen worden vaak gezien als technisch probleem, toch is de bijdrage van
economen aan de analyse ervan van grote betekenis. Ook honger en ondervoeding in de
wereld, wapenwedlopen en natuurrampen hebben een economisch karakter. Er is veel
discussie over welke economische problemen de prioriteit hebben.
Economisch probleem = situatie van relatieve schaarste
1.2 Wat bestudeert de economie?
Ervaringsobject en kenobject
Ervaringsobject/materiële object:
o Welk deel v/d werkelijkheid onderdeel van studie is: de maatschappij
(economie: volkshuishouding).
o Bestuderen van individueel menselijk gedrag, relaties tussen mensen of
groepen mensen en maatschappelijke instituties.
o Ervaringsobject is dus hetzelfde als bij andere sociale wetenschappen.
o Economie = ‘de wetenschap die zich bezighoudt met sociale relaties rond
productie, consumptie en de verdeling van goederen en diensten.’
Kenobject:
o Niet wat wordt bestudeerd maar hoe de werkelijkheid wordt geanalyseerd.
o Economen bezien de wereld vanuit het perspectief van de relatieve
schaarste: de spanning tussen behoeften en middelen.
o Robbins: relatieve schaarste, alternatieve bruikbaarheid en
rangschikbaarheid.
Behoeften
Samenvatting toegepaste micro- 1
economie
, Individuele behoeften zijn het vertrekpunt voor economische analyses. Alleen al om in
leven te blijven heeft iedereen behoeften.
Fysiek bepaalde behoeften: kleding, voedsel, medische zorg, etc.
Sociaal bepaalde behoeften: individuele behoeften die ontstaan doordat we leven
in een maatschappij waarin een bepaalde cultuur heerst (bijv. modieuze kleding).
Het is moeilijk om een onderscheid te maken tussen economische en niet-economische
behoeften. Economen kunnen eigenlijk niet zeggen waarom iemand een bepaalde
behoefte heeft (o.a. volgens economen Piet Hennipman & Lionel Robbins).
Het enige wat altijd geldt is dat het steeds om individuele behoeften gaat.
Complicaties/invloeden op individuele behoeften:
Interdependentie
o Afhankelijk zijn van de behoeften die andere individuen hebben.
o Veblen (1899): jaloezie-effecten ‘conspicuous consumption’
o Duesenberry (1949): aandacht voor het imiterende karakter van veel
consumptieve bestedingen.
Overheid
o Oefent invloed uit op het behoeftenpatroon. Sommige behoeften worden
opgelegd (leerplicht) of verboden (heroïnegebruik) anderen worden
ondersteund (met subsidies) of ontmoedigd (extra belastingheffing).
Maatschappelijk gedragen normen en waarden
Middelen
Om in behoeften te voorzien (behoeftebevrediging) zijn middelen nodig.
Verschillende soorten:
Goederen vs. diensten
o Individueel goed: rivaliserende consumptie, uitsluitbaar
o Collectief goed: niet-rivaliserende consumptie, niet uitsluitbaar
o Quasi-collectief goed: niet rivaliserend, producent kan consument uitsluiten
Consumptiemiddelen vs. productiemiddelen
o Consumptiemiddelen: Bevredigen op een directe wijze behoeften (bijv. een
broek).
o Productiemiddelen/productiefactoren: hiermee worden goederen en diensten
geschikter gemaakt voor consumptie (bijv. schaar en naaimachine of
productiefactoren natuur een arbeid).
Relatieve schaarste
Veel behoeften blijven onbevredigd: de middelen zijn schaars in verhouding tot de
behoeften. De relatering aan behoeften is essentieel voor het schaarstebegrip: het aantal
rotte eieren is bijv. gering, maar dekt de behoefte ruims. Aantal goede eieren is groot,
maar dekt de behoefte niet.
Tegenover relatief schaarse goederen staan vrije goederen, bijvoorbeeld het water in een
rivier. Als er weinig mensen langs de rivier wonen kunnen zij allemaal in hun behoefte
voorzien (drinken en wassen), als er steeds meer mensen langs de rivier komen wonen
wordt water een relatief schaars goed (bijv. door industriële vervuiling). Zodra rivierwater
echt schaars wordt is er een economisch probleem.
Samenvatting toegepaste micro- 2
economie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper 118465BSKstudent. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,44. Je zit daarna nergens aan vast.
