Uitwerking opdracht Onderzoekend vermogen (CAT)
‘Gebruik van bekervoeding en flesvoeding bij het geven van borstvoeding’
,Samenvatting
Gebruik van bekervoeding en flesvoeding bij het geven van borstvoeding
Probleembeschrijving
Wanneer neonaten bij-gevoed moeten worden, kan dit met verschillende voedingsmethodes
toegediend worden. Als moeder borstvoeding geeft, is het van belang dat de methode van
bijvoeden geen nadelig effect veroorzaakt op het geven van borstvoeding. Binnen de zorginstelling
wordt er vaak afwisselend gebruik gemaakt van flesvoeding of bekervoeding.
Het doel van deze literatuurstudie is om inzicht te geven in hoe verre bijvoeding door middel van
bekervoeding en flesvoeding effect heeft op het geven van een geslaagde borstvoeding bij een
neonaat.
Onderzoeksvraag (evt. m.b.v. een PICO)
Wat is het effect van het geven van bijvoeding aan een neonaat door middel van bekervoeding of
flesvoeding op een geslaagde exclusieve borstvoeding?
Zoekstrategie
Om de onderzoeksvraag te beantwoorden is een literatuurstudie uitgevoerd. Hierbij is naar
artikelen gezocht in de elektronische databases Pubmed, CINAHL en Embase door de volgende
zoektermen te combineren: “neonate”, “newborn”, “neonates”, “new baby”, “feeding methods”,
“feeding behavior”, “feeding”, “nutrition”, “bottle feeding”, “cup feeding”, “breastfeeding” en
“breastfeed”. Hierbij zijn filters toegepast op basis van in- en exclusiecriteria. De overgebleven
artikelen zijn gescreend op relevantie op titels en abstract
Kritische beoordeling (betrouwbaarheid)
De relevante artikelen zijn beoordeeld op methodologische kwaliteit met behulp van de HU
beoordelingslijst wetenschappelijke publicaties. Vervolgens zijn de artikelen gerangschikt op de
hiërarchie van bewijsmateriaal. Er zijn in totaal vier relevante artikelen gevonden die voldoen aan
de inclusiecriteria. Het gaat om één kwantitatieve studie en drie systematische reviews.
In de drie systematische reviews zijn sommige interventies geresulteerd aan de hand van een
meta-analyse. Hierbij werd ook gebruik gemaakt van bias. Bij alle onderzoeken werd het
betrouwbaarheidsinterval geïmplementeerd. In de kwantitatieve studie is gebruik gemaakt van
maskeren voor beide interventies. Dit gold voor onderzoekers, onderzoeksassistenten en
verpleegkundigen die post partum interviews afnamen.
Resultaten
In de studie van McKinney et al., blijkt dat bekervoeding zorgt voor meer morsen, maar dat het
geven van uitsluitend borstvoeding meer kans heeft met het bijvoeden middels een bekertje. In de
studie van Collins, Gillis, McPhee, Suganuma & Makrides (2016) blijkt dat het uitsluiten van
flesvoeding bij prematuren zorgt voor een verlengde duur van de borstvoeding. Hierop is meer
succes bij het bijvoeden middels een sonde of bekertje. Ook zorgt het voor een verbeterde
stabiliteit van een pasgeborene, door het vermijden van flesvoeding. Flint, New & Davies (2016)
vernemen een gewichtstoename bij prematuren op het geven van bekervoeding en flesvoeding.
Zij constateren dat bekervoeding de voorkeur geeft bij exclusieve borstvoeding bij drie tot zes
maanden. Uit het laatste onderzoek van Howard et al., blijkt er geen significant verschil te zijn
tussen het geven van bijvoeding middels een bekertje of fles op het effect van een geslaagde
borstvoeding.
Conclusie
2
,Er wordt in de meeste geïncludeerde onderzoeken van deze literatuurstudie gemeld dat
bekervoeding effectiever is voor een geslaagde exclusieve borstvoeding dan flesvoeding. Echter
blijft onderzoek naar de effecten van verschillende bijvoedingsmethodes op het geven van
exclusieve borstvoeding nodig. Zo is er nog geen onderzoek gedaan naar de verspilling van energie
door de neonaat bij verschillende methodes. Ook is er geen duidelijk onderzoek naar het
kortdurend gebruik van flesvoeding en bekervoeding op het geven van exclusieve borstvoeding.
Toepassing in de praktijk
Op de kraamafdeling kan men de gebruikte interventie voortzetten. In de wiegenkamer liggen de
bekertjes die gebruikt kunnen worden voor het bijvoeden.
Aanbeveling
- Het is aan te bevelen om de neonaten en prematuren die borstvoeding krijgen, bij te voeden
middels een bekertje.
- Flesvoeding zoveel mogelijk vermijden wanneer een moeder ook borstvoeding geeft of wil geven.
- Zorg dat men de techniek van bekervoeding beheerst.
- Laat de verpleegkundige zelf de bijvoeding geven middels een bekertje.
Literatuurlijst
Collins, C. T., Gillis, J., McPhee, A. J., Suganuma, H., & Makrides, M. (2016, 18 oktober). Avoidance
of bottles during the establishment of breast feeds in preterm infants. Cochrane Database of
Systematic Reviews, 10, 1-41. doi:10.1002/14651858.CD005252.pub4
Flint, A., New, K., & Davies, M. W. (2016, 31 augustus). Cup feeding versus other forms of
supplemental enteral feeding for newborn infants unable to fully breastfeed. Cochrane Database
of Systematic Reviews, 8, 1-35. doi:10.1002/14651858.CD005092.pub3
Howard, C. R., Howard, F. M., Lanphear, B., Eberly, S., De Blieck, E. A., Oaskes, D., & Lawrence, R.
A. (2003, maart). Randomized clinical trial of pacifier use and bottle-feeding or cupfeeding and
their effect on breastfeeding. American Academy of Pediatrics, 111(3), 511-518.
doi:10.1542/peds.111.3.511
McKinney, C. M., Glass, R. P., Coffey, P., Rue, T., Vaughn, M. G., & Cunningham, M. (2016,
augustus). Feeding Neonates by Cup: A Systematic Review of the Literature. Maternal and Child
Health Journal, 20(8), 1620-1633. doi:10.1007/s10995-016-1961-9
3
, Inhoudsopgave
Samenvatting......................................................................................................................................2
Inleiding..............................................................................................................................................4
Methode.............................................................................................................................................6
Resultaten........................................................................................................................................10
Feeding Neonates by Cup: A Systematic Review of the Literature...............................................10
Avoidance of bottles during the establishment of breast feeds in preterm infants.....................10
Cup feeding versus other forms of supplemental enteral feeding for newborn infants unable to
fully breastfeed.............................................................................................................................11
Randomized clinical trial of pacifier use and bottle-feeding or cupfeeding and their effect on
breastfeeding................................................................................................................................11
Discussie...........................................................................................................................................13
Conclusie..........................................................................................................................................14
Aanbevelingen..................................................................................................................................14
Literatuurlijst....................................................................................................................................14
Bijlage 1. Zoekstring databanken......................................................................................................16
Bijlage 2. HU Beoordelingslijst Feeding neonates by cup: a systematic review of the literature......17
Bijlage 3. HU Beoordelingslijst Avoidance of bottles during the establishment of breast feeds in
preterm infants.................................................................................................................................21
Bijlage 4. HU Beoordelingslijst Cup feeding versus other forms of supplemental enteral feeding for
newborn infants unable to fully breastfeed.....................................................................................25
Bijlage 5. HU Beoordelingslijst Randomized clinical trial of pacifier use and bottle-feeding or
cupfeeding and their effect on breastfeeding..................................................................................29
Inleiding
4
