Deze samenvatting bevat de stappenplannen die aan bod zijn gekomen tijdens de werkgroepen. Deze informatie is op een overzichtelijke manier weergegeven en aangevuld met informatie uit de hoorcolleges/literatuur. Deze stappenplannen zijn de manier waarmee de casusvragen in het tentamen beantwoord mo...
Overzicht stappenplannen materieel
strafrecht
Week 2 – Legaliteit en wederrechtelijkheid
Beslissingsmodel art. 348 & 350 Sv
1. Art. 348 Sv: Formele hoofdvragen -> art. 349 Sv einduitspraken
a. Geldigheid van de dagvaarding (inclusief tenlastelegging) -> nietigheid van de
dagvaarding
b. Bevoegdheid van de rechtbank (absolute en relatieve competentie) -> rechtbank
onbevoegd
c. Ontvankelijkheid van het Openbaar Ministerie -> OM niet ontvankelijk
d. Redenen voor schorsing -> schorsing
2. Art. 350 Sv: Materiële hoofdvragen -> art. 352 Sv einduitspraken
a. Is het tenlastegelegde feit bewezen? -> vrijspraak
b. Welk strafbaar feit levert het bewezenverklaarde op? -> ontslag van alle
rechtsvervolging
c. Is de verdachte strafbaar? -> ontslag van alle rechtsvervolging
d. Welke straf of maatregel wordt opgelegd? -> opgelegde straf of maatregel
Geslaagd beroep Geslaagd beroep
rechtvaardigingsgrond schulduitsluitingsgrond
Wederrechtelijkheid en Ontslag van alle Ontslag van alle
verwijtbaarheid element rechtsvervolging rechtsvervolging
Wederrechtelijkheid Vrijspraak Ontslag van alle
bestanddeel, rechtsvervolging
Verwijtbaarheid element
Culpa Vrijspraak Vrijspraak
Week 3 – Causaliteit
Er zijn vijf beoordelingsfactoren om invulling te geven aan de leer van de redelijke toerekening:
1. Complexe causale keten
2. Aard van de gedraging
3. Opzet/schuldverband
4. Ratio van de delictsomschrijving
5. Oude theorieën
-> Boek plaatst complexe causale keten op de vierde plek
Causaliteit (relatie oorzaak-gevolg) wordt vastgesteld aan de hand van de leer van de redelijke
toerekening, dat sinds HR letale longembolie wordt gebruikt. Conditio sine qua non is een vereiste,
maar er kan ook sprake zijn van een complexe causale keten of nalaten.
1. Complexe causale keten
a. Ondergrens = conditio sine qua non -> duidelijk (bijvoorbeeld medische complicatie
(letale longembolie), medische fout (aortaperforatie) of keuze slachtoffer
(dwarslaesie)
b. Conditio sine qua non niet duidelijk -> alternatieve causaliteit (Groninger HIV)
I. Kan het gedrag van verdachte een onmisbare schakel hebben gevormd?
II. Is het aannemelijk dat het gevolg met een aanzienlijke mate van
waarschijnlijkheid door de gedraging van de verdachte is veroorzaakt?
, Naar aard geschikt om het gevolg teweeg te brengen
(beoordelingsfactoren)
Naar ervaringsregels van dien aard dat zij het vermoeden wettigt dat
deze gedraging heeft geleid tot intreden van het gevolg
Afweging van scenario’s: is het tenlastegelegde scenario
hoogstwaarschijnlijk oorzaak en alternatieve scenario
hoogstwaarschijnlijk niet
c. Conditio sine qua non niet duidelijk -> omissiedelict (Shaken baby)
I. Heeft het nalaten van de verdachte de kans op het intreden van het gevolg
verhoogd?
II. Was er sprake van een zorgplicht?
2. Aard van de gedraging: is de gedraging naar haar aard geschikt om het gevolg in het leven te
brengen of de kans op dat gevolg in significante mate te verhogen (hoeft bij alternatieve
causaliteit niet want zit al in schema Groninger HIV; bij omissiedelict is het juist een nalaten)
3. Opzet/schuldverband
a. Materieel opzet delict: causaal verband sneller aangenomen, want opzet is op het
gevolg gericht
b. Culpoos gevolg delict: voorzienbaarheid belangrijk (was gevolg voor verdachte
voorzienbaar) (belangrijk bij omissiedelicten)
4. Ratio van de delictsomschrijving: strekking van de delictsomschrijving, met name welke
rechtsgrond is gepoogd te beschermen
5. Oude causaliteitstheorieën (conditio sine qua non als ondergrens, maar ook
voorzienbaarheid).
Week 4 – Opzet
Er zijn drie gradaties van opzet:
1. Vol / zuiver opzet = zuiver willen en weten, de wil is primair gericht op het gevolg.
2. Opzet met noodzakelijkheidsbewustzijn = gevolg waar gedraging niet primair op is gericht,
maar wat noodzakelijk zal intreden als de gedraging wordt verricht (hangt onlosmakelijk vast
met het gewilde doel en staat van tevoren onvermijdelijk vast).
3. Voorwaardelijk opzet = bewust aanvaarden van de aanmerkelijke kans dat een secundair
gevolg zal intreden -> ondergrens van opzet
a. Aanmerkelijke kans: afhankelijk van de omstandigheden van het geval (aard
gedraging + omstandigheden, HIV I) + is de kans naar algemene ervaringsregels
aanmerkelijk te achten (HIV I) dus het moet een reële niet onwaarschijnlijke
mogelijkheid zijn (HR aanmerkelijke kans). Het beoordelingsmoment ligt bij het
moment van handelen (HR steken in de buik)
i. HIV I: aanmerkelijke kans is afhankelijk van omstandigheden van het geval,
dus aard van gedraging en omstandigheden waaronder deze is verricht (niet
afhankelijk van aard van gevolg). De kans is naar algemene ervaringsregels
aanmerkelijk te achten (reële, niet onwaarschijnlijke mogelijkheid).
ii. Dus toetsen aan omstandigheden (aard gedraging, omstandigheden en
ervaringsregels), dit kan tegelijk behandeld worden en vloeit in elkaar over.
b. Bewust: verklaringen van verdachte of gemiddelde derde (het kan niet anders dan
dat hij het wist).
c. Aanvaarden: verklaringen van verdachte en andere getuigenverklaringen (HR
Enkhuizer doodslag) en anders feitelijke omstandigheden van het geval (aard
gedraging + omstandigheden waaronder deze is verricht, oftewel uiterlijke
verschijningsvorm). Let op contra-indicaties (HR Porsche).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper irisvzanten. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.