College aantekeningen
Eet- en drinkstoornissen (eds) Samenvatting
- Instelling
- Hogeschool Rotterdam (HR)
Samenvatting van het vak ‘eet- en drinkstoornissen’ (eds) voor de opleiding Logopedie aan de Hogeschool Rotterdam (1e jaar). .
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 7 pagina's
Voorbeeld 3 van de 7 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Les 1 Eet-en drinkstoornissen (EDS)• Eten (drinken):
- Is het proces van voedselopname van mond tot maag, met inbegrip van de sensorische
activiteit, het gedrag, de opname van het voedsel en de verwerking ervan.
• Slikken:
- ”Door het keelgat doen gaan”) is het proces waarbij het voedsel via de orale, faryngeale en
oesofageale fase naar de maag wordt getransporteerd.
• Het normale slikproces in 3 fasen
- Fase 1: (voorbereidende) Orale fase
- Fase 2: Faryngeale fase
- Fase 3: Oesofageale fase
• Fase 1: (voorbereidende) Orale fase
- Willekeurig en bewust
- Mond openen, afbijten, voedsel wordt in de mond
geplaatst, proeven, zijwaartse tongbeweging, kauwen,
tong verzamelt voedsel, bolusvorming, voedsel wordt
naar achteren getransporteerd.
• Fase 2: Faryngeale fase
- Onwillekeurig en bewust
- Het velum (zachte verhemelte) trekt op om de neusweg
af te sluiten, het bovenste gedeelte van de keelholte
trekt licht samen, he ng en naar voren bewegen van
hyoid (tongbeen).
• Fase 3: Oesofageale (slokdarm) fase
- Onbewust en onwillekeurig
- Ontspannen en openen van slokdarms ncter (onderste
sluitspieren van je slokdarm), voedselbrok wordt naar
maag getransporteerd door de peristaltische beweging.
• In welke fase gaat het mis?
- Een kind van 0;5 jaar krijgt voor het eerst lepelvoeding.
Het lukt het kind niet om de mond te openen en van de
lepel af te happen.
- Een kind van 1;0 jaar eet een koekje. Het lukt het kind
niet om een goede kauwbeweging te maken.
- Antwoord beide casussen: orale fase.
• Primaire mondfuncties:
- Borst en/of esvoeding
- Lepelvoeding
- Kauwen
- Drinken
• Borst en/of esvoeding
- Adem-/zuig-/slikcoördinatie
- Tijdens het zuigen kan kind ademhalen
- Tijdens slikken wordt de ademhaling onderbroken
- 12- 14 weken pm (post menstrueel) kan kind al slikken. Dus de baby kan 12-14 weken na de
bevruchting slikken
- 15-18 weken pm kan kind zuigen
- Vanaf de geboorte op basis van orale re exactiviteit
- Afname orale re exactiviteit door neurologische rijping
flfl fl ffi fi fl
, • Orale re exen
- “orale re exen bestaan uit motorische patronen die uitgelokt worden door sensibele ervaringen
(input)”
- Re exen kunnen een voedende en beschermende functie hebben
- Orale re exen indelen in 2 categorieën: voedende re exen en beschermende re exen
Voedende re exen Beschermende re exen
Zuig-slikre ex Wurgre ex
Tepelzoekre ex Hoestre ex
Bijtre ex
(Palmomentale re ex) niet bij alle baby’s even
goed uit te lokken
• Zuig-slikre ex
- Opwekken: met tepel, speen of vinger zachtjes de lippen, het lipslijmvlies, het tandvlees of het
hardde gehemelte aanraken
- Reactie: tuiten van de lippen, zuig-/slikreactie treedt op
- Doel: voedsel tot je kunnen nemen
- Ontwikkeling: vanaf geboorte aanwezig
- de gecombineerde zuig-/slikre ex verdwijnt tussen 3 a 5 maanden
- de afzonderlijke slikre ex blijft bestaan
• Slikre ex
- Opwekken: voedsel, vloeistof raakt de gehemeltebogen en velum
- Reactie: slik wordt opgewekt
- Doel: voedsel transporteren
- Ontwikkeling: levenslang aanwezig
• Tepelzoekre ex
- Opwekken: aanraken van de wang of rondom de mond
- Reactie: kind draait het hoofd en de mond richting de stimulatie en opent de mond
- Doel: actief zoeken naar de voedselbron
- Ontwikkeling: vanaf de geboorte tot ongeveer 3 maanden na de geboorte
• Bijtre ex
- Opwekken: stimuleren van de kaken, zowel voor in de mond als aan de zijkant
- Reactie: ritmische op-en neergaande bewegingen van de onderkaak
- Doel: bijtre ex ondersteunt het zuigen
- Ontwikkeling: aanwezig rondom de geboorte naarmate het zuigen krachtiger wordt verdwijnt
het bijten en wordt het zuigen bepaald door het vacuüm in de mond
- Vanaf 4 maanden inhiberen (wordt onderdrukt) en rond de 6e maand verdwenen
• Palmomentale re ex (niet bij iedere baby even sterk)
- Opwekken: door over de muis van de duim van de zuigeling te wrijven
- Reactie: reacties in het mondgebied variërend van lichte trekkingen van de lippen tot duidelijke
zuigbewegingen
- Doel: stimuleren van activiteit in het mondgebied
- Ontwikkeling: vanaf geboorte tot 1 maand
fl flflflflflflfl flflflflflfl flflfl fl fl fl fl
, • Hoestre ex
- Stimulatie: voedsel of speeksel komt terecht op de stemplooien of in de bovenste luchtwegen
- Reactie: hoesten
- Doel: voorkomen van aspiratie (voorkomen dat het in je longen komt)
- Ontwikkeling: vanaf geboorte levenslang aanwezig
• Wurgre ex / kokhalsre ex
- Opwekken: bij stimulatie van de voorste delen van de mond (tandvlees, harde gehemelte,
tongpunt)
- Reactie: kokhalzen
- Doel: beschermen tegen vreemde voorwerpen in de mond
• Ontwikkeling van het wurgre ex
- Bij pasgeborene is de zuig-/slikre ex zo sterk dat deze de wurgre ex inhibeert (onderdrukt)
- Tot ong 7 maanden is e wurgre ex op te wekken op het eerste deel van de tong
- Vanaf t maanden verplaatst de wurgre ex zich naar het achterste deel van de tong en blijft daar
een leven lang
• Willekeurige motoriek
- Vanaf geboorte: re exmatig drinken
- Vanaf 2 mnd afname: van de re exen en overgang naar willekeurige motoriek van zuigen
- Vanaf 3 a 4 mnd: de gehele voeding drinken met willekeurige motoriek
- Vanaf 4 à 6 mnd: De slik- en beschermingsre exen blijven bestaan. Starten met eten van een
lepel
- Vanaf 8 a 12 mnd alle voedingsre exen verdwenen. Willekeurige, bewuste motoriek wordt
willekeurige automatische motoriek
• Lepelvoeding
- Vanaf 4-6 maanden
- Via zuig-slikbeweging naar actief afhappen
- Gevoelige periode smaakontwikkeling (4-12 mnd)
- Aanvankelijk alleen gladde voeding
- Mondmotorische vaardigheid moet geleerd worden
- Gemiddeld 7 weken nodig om te leren eten van een lepel
• Kauwen
- Vanaf 7-8 maanden
- Leren verwerken van structuur
- In begin kokhalzen / verslikken
- Mondmotorische vaardigheid moet geleerd worden
- Eerst voedsel aanbieden wat zacht wordt in de mond
• Laterale (zijwaartse) tongbewegingen
- 6 mnd: tong maakt laterale bewegingen als voedsel aan de zijkant zit
- 8 mnd: voedsel vanuit het midden naar de zijkant verplaatsen
- Laterale beweging is uit te lokken door voedsel in de wangzak aan te bieden
• Drinken uit een open beker
- Vanaf 8-10 maanden
- Vloeistof uit beker / glas
- Coördinatie adem / slikken / lipactiviteit
- Mondmotorische vaardigheid moet geleerd worden
- Meest ver jnde vaardigheid
flfl fi fl fl flflfl fl fl fl fl
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nnnurr. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53249 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen