Samenvatting Sociale Psychologie
,Inhoudsopgave
- Hoofdstuk 1, inleiding tot de sociale psychologie
- Hoofdstuk 3, sociale cognitie: hoe we denken over de sociale wereld
- Hoofdstuk 4, sociale perceptie: hoe we andere mensen begrijpen
- Hoofdstuk 5, het zelf: onszelf begrijpen in een sociale context
- Hoofdstuk 6, de behoefte om ons handelen te rechtvaardigen
- Hoofdstuk 7, attitudes en attitudeverandering: gedachten en gevoelens beïnvloeden
- Hoofdstuk 8, conformisme: sociale invloed en aanpassing van gedag
- Hoofdstuk 9, invloed in sociale groepen
- Hoofdstuk 10, interpersoonlijke aantrekkelijkheid: van eerste indruk tot hechte relaties
- Hoofdstuk 11, prosociaal gedrag: waarom helpen mensen
- Hoofdstuk 12, agressie en agressief gedrag
- Hoofdstuk 13, vooroordelen: oorzaken en oplossingen
,Sociale psychologie - Hoofdstuk 1
1.1 wat is sociale psychologie
Psychologie is de wetenschap van het gedrag en de psychische processen van het individu.
Sociale psychologie is de wetenschap die bestudeert hoe de gedachten, gedragingen en gevoelens
van mensen worden beïnvloed door de echte of denkbeeldige aanwezigheid van anderen.
Er is een wetenschappelijke methode ontworpen waarmee we onze aannames, vermoedens en
ideeën over menselijk sociaal gedrag empirisch (op waarnemingen en of onderzoek gebaseerd) en
systematisch kunnen testen, in plaats van af te gaan op volkswijsheden, gezonde verstand of
meningen en inzichten van filosofen, schrijvers of oma’s.
Voor antwoord te kunnen geven bepaalde vragen stel je een hypothese op gebaseerd op
onderbouwde aannames.
Een taak van de sociaal psycholoog is dat hij onderzoekt wat de specifieke eigenschappen zijn van de
omstandigheden waaronder het een of het ander waarschijnlijk is. (Onderzoeksvraag: ‘nemen
jongeren meer risico in het verkeer als ze alleen zijn of in het bijzijn van leeftijdsgenoten?’)
De sociale psychologie onderscheidt zich omdat het zich richt op de manier waarop mensen
beïnvloed worden door hun interpretaties, of construct (de manier waarop mensen de sociale
wereld waarnemen, begrijpen en interpreteren), van hun sociale omgeving.
Een groot deel van sociaalpsychologisch onderzoek is gericht op determinatie (bepalende factoren in
een ontwikkeling of toestand) van gedachten. -) ervoor zorgen dat je interpretatie jouzelf in een
positief daglicht plaatst bijvoorbeeld, of ervoor zorgen dat je interpretatie zo accuraat mogelijk is.
Als persoonlijkheidspsycholoog probeer je sociaal gedrag te verklaren, je concentreert je over het
algemeen op individuele verschillen.
Je kunt op momenten verlegen zijn en op andere momenten open en levendig. Wie is nu de echte jij
is een verkeerde vraag. Interessanter is de vraag welke factoren in de verschillende situaties zo
verschillend zijn dat ze effect hebben op je gedrag.
De sociale psychologie baseert zich weliswaar op de studie van de interne psychologische processen
van het individu, maar het analyseniveau betreft het individu in de context van een bepaalde sociale
situatie. De analyses van sociologen daarentegen zijn gericht op groepen, instituties en de
samenleving in bredere zin. Ze bestuderen historische of politieke veranderingen bijvoorbeeld.
Het doel van de sociale psychologie is het identificeren van de universele eigenschappen van de
menselijke natuur die ervoor zorgen dat iedereen gevoelig is voor sociale invloed, onafhankelijk van
sociale klasse of cultuur.
Sociologie Sociale psychologie Persoonlijkheidspsychologie
Verschaft algemene wetten en Onderzoekt de psychologische Onderzoekt de kenmerken die
theorieën over samenlevingen, processen die mensen met maken dat individuen uniek
niet over individuen. elkaar gemeenschappelijk zijn en van elkaar verschillen.
hebben en hen gevoelig
maken voor sociale invloed.
1.2 de macht van de situatie
Je kunt competitief spelen: zo veel mogelijk (geld) proberen te winnen en ervoor zorgen dat de
tegenstander zo veel mogelijk verliest. Of je kunt coöperatief spelen: ernaar streven dat zowel jij als
je tegenstander wat (geld) winnen.
, 1.3 de macht van sociale interpretatie
Een manier om de term ‘sociale situatie’ te definiëren is door de objectieve eigenschappen van de
situatie te bepalen. (Hoe lonend is de situatie, en vervolgens kijken naar het gedrag dat ontstaat).
Het behaviorisme verdedigt de stelling dat al het gedrag verklaard kan worden aan de hand van
beloningen en straffen in de omgeving van het organisme en dat het niet nodig is om er subjectieve
zaken zoals denken en voelen bij te betrekken.
De nadruk op constructen, de manier waarop mensen de sociale situatie interpreteren, vormt de
basis de gestaltpsychologie. Deze stroming onderzoekt hoe mensen de fysieke wereld waarnemen
en stelt dat we de subjectieve manier moeten onderzoeken waarop een object in de geest van de
mensen verschijnt, in plaats van de manier waarop de objectieve, fysieke eigenschappen van het
object een geheel vormen.
Je moet je richten op de fenomenologie van de waarnemer, op hoe een object op hem of haar
overkomt, in plaats van op de afzonderlijke objectieve elementen van het object.
Jan wordt plots door Saar gekust. Jans reactie kun je het beste proberen te begrijpen door een
manier te vinden om vast te stellen hoe Saars gedrag construeert in plaats van te proberen de
objectieve aard van de kus te ontleden (duur, intensiteit).
Kurt Lewin stelde dat het vaak belangrijker is om te begrijpen hoe mensen de sociale wereld
waarnemen, doorgronden en interpreteren dan het is om de objectieve eigenschappen ervan te
begrijpen.
Een speciaal soort construct is wat Lee Ross ‘naïef realisme’ noemt: de overtuiging dat iedereen van
ons dingen waarneemt ‘zoals ze echt zijn’. Als andere mensen dezelfde dingen dus anders zien dan
zijn zij degene die bevooroordeeld zijn.
1.4 de oorsprong van constructen: fundamentele menselijke motieven
Twee fundamentele motieven voor menselijk gedrag die van essentieel belang zijn zijn de behoefte
aan een positief zelfbeeld en de behoefte om de wereld accuraat weer te nemen. Meestal worden
we door deze motieven in verschillende richtingen getrokken, om de wereld accuraat weer te
nemen kunnen we niet anders dan het feit onder ogen komen dat we ons idioot hebben gedragen.
Op het moment dat deze motieven ons in tegengestelde richting trekken, kunnen waardevolle
inzichten worden verworven in de verwerking van het menselijk gevoel en de gedachten.
Een van de belangrijkste kenmerken van de mens is ons vermogen te kunnen redeneren. Als soort
hebben we een verbijsterend hoogontwikkeld vermogen om logisch te denken.
Studie van sociale cognitie: hoe mensen informatie selecteren, interpreteren, onthouden en
gebruiken om te oordelen en beslissen. Als uitgangspunt wordt genomen dat iedereen de wereld zo
accuraat mogelijk probeert waar te nemen.
Net als de behoefte aan het behoudt van eigenwaarde loopt af en toe ook onze behoefte aan
accuratesse vast. We maken dan fouten in onze pogingen om situaties te begrijpen en te
voorspellen, omdat we niet over alle feiten beschikken die we nodig hebben om een gegeven
situatie accuraat te kunnen beoordelen.
Selffulfilling prophecy: je verwacht bepaald gedrag van jezelf of iemand anders, dus handel ja op zo’n
manier dat je verwachting waarheid wordt.
