Samenvatting
Samenvatting H19: Sport Nectar 4e ed vwo 6 Biologie
- Vak
- Biologie
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Samenvatting Biologie hoofdstuk 19: Sport van de methode Nectar
[Meer zien]Voorbeeld 1 van de 4 pagina's
Voorbeeld 1 van de 4 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Hoofdstuk 19: Sport19.1 Bouw van pezen en spieren
Pezen bestaan uit bindweefsel, weefsel dat andere weefsels aan elkaar koppelt en organen op hun
plaats houdt. Die functie heeft bindweefsel dankzij tussencelstof (gelachtig materiaal rond cellen
met veel eiwitten. Vormt lijm waarmee bindweefsel andere weefsels verbindt). Binas 80C, Binas
80D.
Door skeletspieren samen te trekken, is het mogelijk om te bewegen. Door te trainen kunnen
spieren meer kracht leveren en krijg je groter uithoudingsvermogen. Soepele gewrichten dragen bij
aan topprestaties. Pezen en banden zijn onmisbaar bij bewegingen. Pezen verbinden skeletspieren
met botten. Banden verbinden botten.
Bij elke beweging trekken langgerekte vezels in pezen aan je botten. Vezels zijn opgebouwd uit
collageen, gemaakt door peescellen. In tussencelstof draaien 3 collageenketens (verbonden door
H-bruggen) in elkaar tot collageenmolecuul met drievoudige helix. Groot aantal van deze moleculen
vormt collageenfibril. Veel collageenfibrillen vormen een collageenvezel en vele vezels een
collageenbundel (van klein naar groot: collageenketen collageenmolecuul collageenfibril
collageenvezel collageenbundel). Door deze kabelstructuur is pees nauwelijks uittrekbaar en kan
het kracht van spier goed doorgeven aan bot.
Cellen van bindweefsel zijn door tussencelstof verder van elkaar verwijderd dan andere celtypen.
Via dunne uitlopers houden ze contact met elkaar. In celmembraan van uitlopers bevinden zich
connexon-eiwitten. Waar celmembraan van bindweefselcel celmembraan van buurcel raakt,
ontstaat door connexon-eiwitten kleine opening in beide membranen (gap junction). Door dit
eiwitkanaal bewegen ionen en kleine moleculen. Veranderingen in ene cel beïnvloeden andere cel.
Openingen tussen cellen zijn niet permanent.
Skeletspieren zijn opgebouwd uit lange spiervezels. Vezels ontstaan uit samensmelting van heel
veel spiercellen en hebben dan ook meerdere kernen. Rond elke bundel spiervezels bevindt zich
bindweefsel met bloedvaten voor doorbloeding van spier. Spiervezels bevatten bundels langgerekte
eiwitfilameten (myofibrillen). Dankzij deze myofibrillen kunnen spieren samentrekken. Er zijn
dunne en dikke filamenten:
Dunne filamenten zijn opgebouwd uit twee in elkaar gedraaide ketens van eiwit actine
Dikke filamenten bestaan uit groot aantal ketens van eiwit myosine.
Actine- en myosinefilamenten zijn geordend gerangschikt, waardoor er patroon van lichte en
donkeren banden (I- en A-banden) ontstaat. Door deze banden heet spierweefsel van skeletspieren
dwarsgestreept spierweefsel. In het midden van elke I-band bevindt zich membraan, Z-lijn. Deel
tussen 2 Z-lijnen heet sarcomeer (kleinste eenheid van spiervezel die kan samentrekken). Binas
90C.
Opdrachten om te bewegen komen vanuit hersenen. Via ruggenmerg gaan impulsen richting
spieren. Axonen van motorneuronen vertakken en eindigen in aantal neuromusculaire synapsen
(motorische eindplaatjes). Op deze plaatsen komt acetylcholine vrij dat spiervezels activeert.
Bundels myosine en actine schuiven in elkaar, waardoor sarcomeren verkorten. Doordat axon zich
in spier naar aantal spiervezels toe vertakt, reageren meerdere spiervezels tegelijk op dezelfde
impulsen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jasmijnjeulink. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 50843 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen