Samenvatting
Samenvatting H21: Afweer Nectar 4e ed vwo 6 Biologie
- Vak
- Biologie
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Samenvatting biologie Hoofdstuk 21: Afweer van de methode Nectar.
[Meer zien]Voorbeeld 1 van de 4 pagina's
Voorbeeld 1 van de 4 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Hoofdstuk 21: Afweer21.1 Geen indringers
Dekweefsels vormen als fysieke barrière mechanische afweer tegen ziekteverwekkers en
gevaarlijke stoffen. Bestaan uit laag aaneengesloten cellen waar grote moleculen en
ziekteverwekkers niet doorheen kunnen. Zo beschermen dekweefsels inwendige milieu tegen
schadelijke invloeden van uitwendige milieu.
Opperhuid is voorbeeld van dekweefsel. Buitenste laag is hoornlaag (bestaat uit dode, verdroogde
cellen). Bij wondje in de huid kunnen huidbacteriën binnendringen en ontstekingen veroorzaken.
Vanuit basale cellenlaag groeit afslijtende opperhuid aan. Basale cellenlaag is dun en bestaat
vrijwel alleen uit stamcellen. Onder opperhuid bevindt zich lederhuid (laag bindweefsel dat bestaat
uit elastische vezels die huid soepel maken. Bevat veel zintuigjes). Daaronder bevindt zich
onderhuids vetweefsel (werkt als warmte-isolatie).
Melanocyten (pigmentvormende cellen in basale cellenlaag) hebben lange uitlopers met korrels
melanine. Dat pigment hoopt zich op om kernen van naburige cellen en beschermt zo DNA. Als dat
niet gebeurt, kan door uv DNA beschadigen.
Sommige organen zijn aan de binnenkant bedekt met speciale cellaag: slijmvlies. In dit dekweefsel
scheiden slijmbekercellen slijm af dat bacteriedodende stoffen bevat. Meeste bacteriën overleven
biochemische barrière in maag niet.
Stekels op planten is bescherming voor de plant. Het is een vorm van mechanische afweer. Andere
planten maken stoffen waarmee ze zich beschermen. Dit is chemische afweer. Plantencellen
herkennen schadelijke schimmels en bacteriën via receptoren op celmembranen. Dat leidt tot
maatregelen, bijvoorbeeld sluiten van huidmondjes. Hierdoor verhinderen ze dat er meer bacteriën
binnenkomen.
21.2 Niet-specifi eke afweer
Bacteriën komen overal voor en hebben celwand, celmembraan en ribosomen. Cirkelvormig
chromosoom (DNA) ligt los in grondplasma. Daarnaast hebben ze aantal kleine cirkelvormige DNA-
moleculen: plasmiden. Ze hebben geen celkern en behoren dus tot de prokaryoten.
Virussen maken gebruik van cellen om zich te vermeerderen. Virusdeeltje bestaat uit erfelijk
materiaal met daaromheen eiwitkapsel (capside) en soms nog membraan met eiwitten afkomstig
van gastheer van virus (virusenvelop). Eiwitten van dergelijke virussen hechten aan
receptormoleculen op celmembraan aan gastheercel. Eenmaal gehecht passeert virus membraan of
gaat het via endocytose gastheercel in. Na vrijkomen integreert DNA van DNA-virus m.b.v. virale
enzym integrase in DNA in de kern. Bij RNA-virus kan dit niet. Om RNA in DNA van gastheercel te
krijgen, brengt virus ook enzym reverse transctiptase in. Dit vertaalt RNA naar enkelstrengs DNA,
waaruit dubbelstrengs DNA ontstaat m.b.v. DNA-polymerase van gastheercel.
Als ziekteverwekker toch huid of slijmvliezen passeert, treedt in bloed niet-specifieke afweer in
actie. Dat is opruimsysteem van witte bloedcellen en bloedeiwitten dat lichaamsvreemde deeltjes
die binnendringen onschadelijk maakt. Om taak goed uit te kunnen voeren, is afweersysteem in
staat onderscheid te maken tussen lichaamseigen en lichaamsvreemd. Alle lichaamscellen zetten
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jasmijnjeulink. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 50843 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen