2.1 De opbouw van de aarde
Het grootste gedeelte van de aardkorst wordt gevormd door oceaanbodem. De
oceaanbodem bestaat uit basalt, dit heeft een hoge dichtheid en is zwaar. De
continentale bodem bestaat uit graniet, en is veel lichter dan basalt. Hierdoor zakt de
oceanische korst veel dieper in de aarde dan de continentale korst.
De midoceanische rug is een onderwater gebergte in de Atlantische oceaan. Aan de
randen van de Grote Oceaan liggen juist diepzeetroggen, dit zijn diepe kloven in de
oceaanbodem
Aardkorst = Het buitenste laagje van de aarde dat bestaat uit stukken oceaanbodem
en stukken continent
Basalt = Stollingsgesteente dat ontstaat bij vulkaanuitbarstingen en veel in
oceanische korst voorkomt
Graniet = Stollingsgesteente dat ondergronds stolt bij intrusies
- intrusie is het proces waarbij opstijgend magma vast gesteente binnendringt,
afkoelt en stolt
Midoceanische rug = Een wereldwijde aaneengesloten onderwater gebergte op de
oceaanbodem dat ontstaat doordat de oceanische korsten divergeren
Diepzeetroggen = De diepste plaatsen in de zeebodem die ontstaan waar
oceanische korst onder de continentale korst wordt geduwd ( convergentie)
Lithosfeer = De aardkorst en het bovenste gedeelte van de aardmantel die samen
als aardplaten bewegen
Asthenosfeer = Het gedeelte van de mantel dat gedeeltelijk vloeibaar is en waar de
lithosfeer overheen beweegt
2.2 Platentektoniek
Er zijn 3 soorten plaatbewegingen:
1. Convergent ( naar elkaar toe)
- subductie; oceanische korst duikt onder de continentale korst
2. Divergent ( van elkaar af)
3. Transform ( langs elkaar)
- verschillende richting of dezelfde richting met verschillende snelheden
Actualiteitsprincipe = Het idee dat de natuurlijke processen zoals ze tegenwoordig
verlopen, dat ook in het verleden hebben gedaan
, Pangea = Het supercontinent dat 200 miljoen jaar geleden waarschijnlijk bestond
2.3 Vulkanisme
Het eruptiemechanisme van een vulkaan is afhankelijk van de ligging van de vulkaan
ten opzichte van de plaatgrens. Bij platen die divergeren ( zoals de mid oceanische
rug) ontstaan effusieve erupties. De breuk wordt direct opgevuld met magma, en
doordat het in aanmerking komt met water stolt het gelijk. Hierdoor ontstaat basalt.
Bij convergerende platen, of subductiezones, komen juist explosieve erupties voor.
Dit komt doordat de samenstelling van het magma anders is. het bestaat hier uit
omgesmolten oceaanbodem en sediment. Dit mengsel hoopt zich op in de
magmakamer. Dit magma wil omhoog omdat het licht is, maar door de samenstelling
is het ook taai. Hierdoor stolt het als een soort prop, en verstop de het de kraterpijp.
Dit zorgt ervoor dat er druk ontstaat, wanneer die druk groot genoeg is ontstaat er
een explosieve uitbarsting.
Pyroclastica = Het door een vulkaan in de lucht geslingerde materiaal.
Bij een explosieve uitbarsting ontstaat een stratovulkaan. Dit is een steile hoge
vulkaan.
- Een caldera ontstaat bij een stratovulkaan wanneer de magmakamer te snel
leegloopt, hierdoor wordt de vulkaan instabiel en zakt hij in. Uitbarstingen na
een caldera kunnen zorgen voor een nieuwe vulkaankegel in de caldera zelf.
Graniet is een resultaat van intrusie. In intrusies vindt je ook ertsen en ertsaders.
Schildvulkanen zijn lage vulkanen die ontstaan bij effusieve uitbarstingen. maar deze
vulkanen kunnen ook ontstaan op plekken zonder plaatgrens, dit heet een hotspot.
Dit is een plek in de aardmantel waar magma opstijgt en dan de aardkorst doorgaat.
Doordat de platen bewegen ontstaat er zo een rij aan vulkanen. Voorbeelden van
hotspots zijn Hawaii en de Canarische eilanden.
2.4 Aardbevingen
Bij convergente en transforme bewegingen ontstaan aardbevingen. Op een
seismograaf worden de trillingen omgezet in een uitslag, hierin wordt de maat van de
hoeveelheid energie die vrijkomt vastgesteld.\
De schaal van Richter is een logaritmische schaal die de kracht van een aardbeving
weergeeft.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kaylamsw. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.