Samenvatting
Samenvatting Bvj Thema 5: gaswisseling en uitscheiding
Dit is een korte en duidelijke samenvatting van Thema 5: gaswisseling en uitscheiding. ISBN
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 4 pagina's
Voorbeeld 2 van de 4 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Biologie Havo 5Thema 5: Gaswisseling en uitscheiding
Basisstof 1: gaswisseling.
Delen van het ademhalingsstelsel:
Neusholte met reukzintuig en bekleed met neusslijmvlies:
- In de neusholte wordt lucht gereinigd, gekeurd, verwarmd en vochtig gemaakt.
Trilhaarepitheel met slijmproducerende cellen en trilhaarcellen:
- Aan het slijm blijven kleine stofdeeltjes en ziekteverwekkers kleven.
- Het slijm wordt door de beweging van trilharen naar de keelholte verplaatst.
Luchtpijp met trilhaarepitheel:
- Door hoefijzervormige kraakbeenringen in de wand blijft de luchtpijp openstaan.
Bronchiën met trilhaarepitheel en kraakbeenringen.
Bronchiolen: kunnen zich door spierweefsel in de wand verwijden en vernauwen.
Longblaasjes met longhaarvaten:
- In de longblaasjes vindt de gaswisseling plaats.
- Een groot oppervlak, een dunne wand en een groot verschil in zuurstof- en
koolstofdioxidespanning bevorderen de gaswisseling.
Afbeelding 1: longblaasjes met longhaarvaten.
Hoe het interne milieu min of meer constant wordt gehouden door de longen:
In de longhaarvaten worden O2-moleculen gebonden aan hemoglobine in rode bloedcellen.
- Door de binding van O2 aan Hb blijft er een verschil bestaan tussen de pO 2 in het
vocht in de longblaasjes en de pO2 in het bloedplasma, waardoor meer zuurstof kan
worden opgenomen.
Door het concentratieverschil vindt diffusie plaats van O 2 uit de haarvaten naar de weefsels
en van CO2 uit de weefsels naar het bloed.
- Een groot deel van de CO2 wordt door het bloedplasma vervoert; een ander deel
wordt gebonden aan hemoglobine.
- In de longhaarvaten laten de CO2-moleculen los van hemoglobine.
- De pH van het bloed wordt beïnvloedt door de pCO 2. Wanneer de pCO2 toeneemt,
daalt de pH en komen er meer O2-moleculen vrij.
- De longen kunnen door aanpassing van de longventilatie de uitscheiding van CO 2
reguleren.
, Biologie Havo 5
Thema 5: Gaswisseling en uitscheiding
Werking van organen voor gaswisseling bij planten:
Via huidmondjes gaat koolstofdioxide naar binnen en gaan waterdamp en zuurstof naar
buiten.
- Huidmondjes bevinden zich vooral aan de onderkant van de bladeren.
- Huidmondjes kunnen open (hoge turgor in de sluitcellen) of dicht (lage turgor in de
sluitcellen) zijn.
- Waterverlies kan worden beperkt door de huidmondjes te sluiten. Dit belemmert de
opname van CO2 en daarmee de fotosynthese.
Basisstof 2: longventilatie.
De wijze waarop longventilatie tot stand komt:
Ademhalingsspieren:
- de buitenste tussenribspieren trekken de ribben en het borstbeen omhoog en naar
voren.
- De binnenste tussenribspieren trekken de ribben en het borstbeen omlaag.
- De middenrifspieren kinnen het middenrif afplatten.
Borstvlies en longvlies:
- Borstvlies: vergroeid met ribben, binnenste tussenribspieren en middenrif.
- Longvlies: vergroeid met longen.
- De ruimte tussen d borstvlies en longvlies is gevuld met vocht waardoor ze niet van
elkaar af gaan.
Longweefsel: is elastisch en verkeert in een uitgerekte toestand.
- Hierdoor is de druk in de ruimte tussen borstvlies en longvlies lager dan de druk van
de buitenlucht.
Rustige inademing:
- De tussenribspieren en de middenrifspieren vergroten het volume van de borstholte.
- De luchtdruk in de longblaasjes wordt lager dan de druk van de buitenlucht.
- Lucht stroomt in de longen.
Rustige uitademing:
- De tussenribspieren en de middenrifspieren ontspannen zich.
- De ribben en het borstbeen keren terug naar hun oorspronkelijke stand.
- Door de druk in de buikholte keert het middenrif terug naar koepelvormige stand.
- Het volume van de longen wordt kleiner.
- De luchtdruk in de longblaasjes wordt hoger dan de druk van de buitenlucht.
- Lucht stroomt de longen uit.
Ademvolume: de hoeveelheid lucht die bij een rustige ademhaling wordt in- en uitgeademd.
- Een deel van de ingeademde lucht blijft in de luchtwegen (de dode ruimte). Deze
lucht wordt ongebruikt weer uitgeademd.
Vitale capaciteit: de hoeveelheid lucht die maximaal per ademhaling kan worden verplaatst.
Longcapaciteit (totale longvolume): vitale capaciteit + restvolume.
- Restvolume: blijft na een maximale uitademing in de longen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper SophiaV. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 49497 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen