Samenvatting
Samenvatting biologie HAVO hoofdstuk 13 en 14
In dit document vindt je een samenvatting van de hoofdstuk 13 en 14 van Nectar 4e editie HAVO 5.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 16 pagina's
Voorbeeld 2 van de 16 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Beschikbare oefenvragen
Oefenvragen
11 Oefenvragen
€2,99
0 verkocht
Enkele voorbeelden uit deze set oefenvragen
1.
Waarom hebben marathonlopers weinig spieren, maar kunnen wel lang lopen/rennen?
Antwoord: Een marathonloper heeft vooral langzame /rode spiervezels ontwikkeld. Rode spiervezels bevatten veel myoglobine, gebruiken veel zuurstof en raken dus minder snel vermoeid.
2.
Wat doen nefronen in de nieren?
Antwoord: Ze filteren de afvalstoffen uit je bloed en recyclen de belangrijke stoffen die je lichaam weer nodig heeft. Zo zorgen ze ervoor dat het zoutgehalte en de zuurgraad van je bloed op peil blijven.
3.
Hoe zorgt de hypothalamus in de hersenen ervoor dat de lichaamstemperatuur geregeld wordt?
Antwoord: Als je het koud hebt bijvoorbeeld, trekken je kringspieren rond de slagadertjes in de huid samen. Minder bloed in de huid beperkt het warmte verlies. De schildklier produceert extra schildklierhormoon, de verbranding in de cellen gaat omhoog en de lichaamstemperatuur stijgt verder. De kringspieren verwijden en er stroomt meer bloed naar de huid.
4.
Noem een voorbeeld van een oogziekte en leg deze oogziekte uit.
Antwoord: Voorbeelden: Kleurenblindheid: meestal zijn problemen met het onderscheiden van de kleuren rood en groen. Nachtblindheid: Sommige mensen kunnen helemaal niet zien wanneer er weinig licht is. Staar: ook aandoeningen van de oogzenuw en vertroelen van de lens kunnen een oorzaak van nachtblindheid zijn, net als tekort aan vitamine A. Deze vitamine is nodig om het pigment staafjes rood terug te vormen, nadat het door het licht is afgebroken.
5.
Hoe is het zenuwstelsel ingedeeld?
Antwoord: Het zenuwstelsel bestaat uit een animaal en een autonoom zenuwstelsel. Het animale zenuwstelsel zorgt dus samen met de schors van de grote hersenen voor bewustwording en bewuste reacties. De motorische zenuwen van het autonome zenuwstelsel sturen als effectoren ook spieren en klieren aan.
6.
Welke functie heeft de hersenstam?
Antwoord: In de hersenstam bevinden zich de centra voor temperatuurregeling, bloeddruk, hartslag en ademhaling
Voorbeeld van de inhoud
Hoofdstuk 13Paragraaf 13.1
Je kunt o.a. met behulp van je Binas de bouw van het ademhalingsstelsel beschrijven.
Je kunt de functie van de verschillende organen van het ademhalingsstelsel benoemen.
- Neusholte met reukzintuig: keurt, reinigt, verwarmt en bevochtigt lucht
- Trilhaarepitheel:
Dekweefsel met slijmproducerende cellen en trilhaarcellen.
Functie slijm: verontreinigingen en ziekteverwekkers blijven kleven
Functie trilharen: door bewegingen wordt slijm naar de keelholte verplaatst.
- Luchtpijp:
binnenwand bekleed met trilhaarepitheel
Door U-vormige kraakbeenringen in wand blijft luchtpijp altijd open staan
- Bronchiën:
Binnenwand bekleed met trilhaarepitheel
Wand bevat kraakbeenringen
- Bronchiolen:
Spierweefsel in de wand
Functie: bronchiolen kunnen zich verwijden of vernauwen
- Longblaasjes met longhaarvaten:
Functie: gaswisseling
Je kunt beschrijven op welke wijze de longventilatie tot stand komt.
- Inademen:
- Middenrif trekt samen
- Buitenste tussenribspieren trekken samen
- Halsspieren trekken samen
- Uitademen:
- Middenrif ontspant
- Buitenste tussenribspieren ontspannen
- Halsspieren ontspannen
- Binnenste tussenribspieren trekken samen en trekken borstkas naar beneden
, - Buikspieren trekken samen en drukken tegen de darmen en lever waardoor het middenrif
extra omhoog gaat en het longvolume maximaal verkleint.
Je kunt o.a. met behulp van je Binas een spirogram uitleggen.
Bij maximale uitademing blijft er lucht achter in de longen: zo’n 1200 ml, het restvolume(Vrest). Als
je sport, gaat je hartslag om hoogen ga je vaker en dieper ademen. De ademfrequentie, het aantal
ademhalingen per minuut, stijgt van zo’n 15 naar 60. Ook het ademvolume (Vt) neemt toe, van de
ongeveer 0,5 L per ademhaling voor je begon naar 3-4 L per keer. Door de snellere frequentie en het
vergrote ademvolume passeert veel lucht door je longen: een dikke 200 liter per minuut. Na een
diepe inademing kan een volwassen vrouw iets meer dan 3 L lucht. Dit is je vitale capaciteit (Vvc). Tel
je daar het restvolume bij op, dan is dat je totale longcapaciteit.
Vt = ademvolume in rust, Vvc = vitale capaciteit, Vrest = restvolume, Vtc = totale longcapaciteit
Je kunt uitleggen hoe de bouw van de gaswisseling organen eraan bijdraagt dat de diffusie
van O2 en CO2 tussen longen en bloed heel efficiënt gaat.
Er zijn 3 factoren die de uitwisseling snelheid beïnvloeden:
1. Gaswisseling Oppervlak: veel longblaasjes (70 - 80 m2) → groot oppervlak
2. Diffusie- afstand: klein door dunne wand van longblaasjes en longhaarvaten
3. Verschil in pO2 en pCO2: groot
- Door ventileren van de lucht in de longblaasjes (hoeveelheid O2 in je longblaasjes
hoog. Concentratie O2 in je bloed laag).
- Doorstroming van de bloed in de longhaarvaten (vervoering van nieuw O2- arm
bloed langs longblaasjes)
Verschillende factoren versnellen de diffusie van gassen in de longblaasjes. In de luchtwegen vindt
geen gaswisseling plaats. Dit is de dode ruimte.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper manall. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 71498 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen