Verticale ethiek/traditionele benadering ethiek: claimen inzicht te geven in wat moreel goed/slecht
is. (verticaal omdat de mensen ‘bovenin’, priester/ethicus, beslissen wat goed is)
Horizontale ethiek: nieuwe ethiek benadering (menselijk handelen wordt niet alleen bepaald door
hun vermogen om rationeel te kunnen denken maar ook door hun afkomst). Is een reactie op de 2
problemen van de verticale ethiek, namelijk:
1. Het is onmogelijk om het eens te zijn in één morele standaard in concrete situaties
2. Door verticale ethiek lijkt het een moraliserend karakter en lijkt ethisch handelen volgzaam
handelen te worden
Verticale ethiek
- Absoluut geldende morele waarheid
- Kennis over de morele waarheid heeft macht
Horizontale ethiek
- Afzien van absolute morele waarheden
- Mens niet altijd rationeel
- Zorgvuldige dialoog basis voor goede morele afweging
Traditionele Beginselethiek = Gevolgenethiek = Deugdenethiek
benadering ethiek plichtenethiek utilisme
Kernvraag
Wat moet ik doen? Wat moet ik doen?
Hoe word ik gelukkig?
Waar naar kijken? De intentie en principes De consequenties van het Het karakter(+eigenschappen)
van het handelen van een handelen van een van een persoon (= deugden)
persoon in een situatie persoon in een situatie
Kernwoorden
Autonomie, respect Onpartijdigheid Voortreffelijkheid
Probleem traditionele benadering ethiek
- In veel situaties biedt het geen uitkomst
- Morele overtuiging veranderen
- Moraliserend
Dialoogethiek van Habermas: de dialoog vormt een rechtvaardigheidsgrond voor een morele norm
of keuze in combinatie met 4 criteria:
1. Participatieregel: niemand die een relevante bijdrage kan leveren mag worden buitengesloten.
2. Symmetrieregel: deelnemers krijgen dezelfde mogelijkheid om een bijdrage aan de discussie te
leveren
3. Oprechtheid: ieder deelnemer meent wat hij zegt
4. Dwang: r zijn geen bronnen van interne of externe dwang ingebouwd in het proces
(niet aan alle 4 criteria kan tegelijk worden voldaan)
Moresprudentie: jurisprudentie gericht op morele dilemma’s. Ethiek benadering gericht op het
omgaan met morele kwesties en dilemma’s
Zorgethiek (ethics of care): gaat uit van de kwetsbaarheid van de mens en afhankelijkheid van
anderen. Belangen van meerdere personen zijn met elkaar versmolten. Gezien als aanvulling om
moraliteit. Biedt geen concrete handvaten
Integriteit in enge zin:
- Integriteit volgens Martin Benjamin: verwijst naar de relatie en
onderlinge verbondenheid tussen verschillende aspecten van een
persoon waarbij deze aspecten met elkaar moeten aansluiten.
Integriteit in ruime zin:
- Integriteit volgens De George: moreel en ethisch handelen
- Integriteit volgens Nieuwenburg: ontbreken van moreel wangedrag
- Integriteit volgens media: oproep tot herstel en naleven van morele
normen
Het model van Karssing: verdeeld integriteit in een extern (maatschappelijk) en intern (persoonlijk
perspectief (integriteit door zelf achter de principes te staan en betrouwbaar te zijn voor anderen)
Interim perspectief
- Identificeren: herkennen en evalueren van morele overtuigingen en verantwoordelijkheden
- Balanceren: vinden van balans tussen de conflicterende verantwoordelijkheid en morele overtuigingen
- Beschermen: grenzen stellen aan wat redelijkerwijs van je te verwachten is
Extern perspectief
- Moraliteit: het handelen kan de morele toets doorstaan
- Standvastigheid: het kunnen weerstaan van verleidingen
- Verantwoorden: de bereidheid om je handelen te verantwoorden
Rolintegriteit: professional die zich houdt aan en handelt naar de doeleinden en waarden van zijn
functie. (overeenstemmend met waarden, principes en regels)
Beroepsmoraal: beroepsgerelateerde gedragscode als rol in de rolintegriteit
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nigel-ajax1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.