Zeer volledige samenvatting van de hoor- en werkcolleges van het vak Strafprocesrecht, met stappenplannen, schema's en uitwerking van jurisprudentie. Ik heb een 9 gehaald met deze samenvatting!
Volledige samenvatting strafprocesrecht
Week 2: het opsporingsonderzoek
Jurisprudentie:
- HR: De ‘Stille’ sms
- HR: de Stormsteeg
- HR: Anonieme informatie
Literatuur:
- M.J. Borgers, ‘Normering van ‘lichte’ opsporingshandelingen’
- H 2.6.2, H7 + H9, par. 10.1-10, H11.2.3
3 domeinen waarin gelegitimeerd een opsporingsonderzoek kan worden gestart:
1. N.a.v. een redelijk vermoeden dat een strafbaar feit is begaan art. 27 Sv
2. N.a.v. een redelijk vermoeden dat in georganiseerd verband bepaalde strafbare feiten
worden beraamd of gepleegd art. 126o Sv
3. N.a.v. aanwijzingen van een terroristisch misdrijf art. 126zd Sv
Relativering legaliteit
- Bij lichte/niet-stelselmatige inbreuken op grondrechten vormen art. 3 Politiewet 2012 en/of
art. 141/142 Sv voldoende wettelijke basis voor de inzet van bepaalde
opsporingsbevoegdheden
- Wettelijke basis vereist:
o Bij ernstige en/of stelselmatige inbreuken op grondrechten;
o In geval van methoden die risicovol zijn voor de integriteit en beheersbaarheid van
de opsporing
Onder welke omstandigheden kunnen algemene taakstellende bepalingen als afdoende grondslag
worden gezien? Zie ook HR: Stille sms (r.o. 2.5)
- O.g.v. de algemene taakstellende bepalingen (art. 3 Politiewet en art. 141/142 Sv) is een
opsporingsambtenaar bevoegd om een niet specifiek in de wet geregelde wijze van
opsporing in te zetten op een wijze die een beperkte inbreuk maakt op grondrechten van
burgers en die niet zeer risicovol is voor de integriteit en beheersbaarheid van de opsporing
- Aan de hand van deze twee gezichtspunten wordt het gebruik van lichte
opsporingsmethoden genormeerd door de rechter, die daarbij acht slaat op de feiten en
omstandigheden van het geval
- Bij ernstige en/of stelselmatige inbreuken op grondrechten:
o HR: Stille sms r.o. 2.5: de toepassing van de opsporingsmethode kan jegens de
verdachte onrechtmatig zijn gelet op:
De duur en frequentie;
Of het opsporingsmiddel met toestemming van de OvJ is ingezet
Of voldoende duidelijkheid over de inzet van de opsporingsmethode is
verkregen;
Of reeds uitvoering werd gegeven aan op de voet van de art. 126g, 126m en
126n Sv door de Officier van Justitiegegeven bevelen en een machtiging van
de Rechter-commissaris als bedoeld in art. 126m, vijfde lid, Sv was verstrekt.
Normering van de opsporing
- Strafvorderlijk legaliteitsbeginsel: strafvordering heeft alleen plaats op de wijze bij de wet
voorzien
o Wet = wet in formele zin
o Nadere (rechterlijke) normering d.m.v. ongeschreven beginselen van een behoorlijke
procesorde
,Waarom is normering van opsporing belangrijk?
- Deze wijze van normering is van belang vanuit het oogpunt van een effectieve
rechtshandhaving
- Op deze manier wordt voorkomen dat iedere keer dat een nieuwe wijze van opsporen wordt
ontwikkeld die niet reeds onder een bestaande wettelijke bevoegdheid kan worden gebracht
de wetgever in actie moet komen voordat die innovatie kan worden toegepast, waardoor
creativiteit in de wijze waarop de opsporingstaak wordt vervuld, niet onnodig wordt
gehinderd
- Denk aan stille-sms, IMSI-catcher, warmtebeeldkijker etc.
Voor welke problemen zorgt deze wijze van normering?
- Tegenover de wenselijke flexibiliteit van de wijze waarop ‘lichte’ opsporingshandelingen zijn
genormeerd, staat een zekere mate van onzekerheid: het is niet altijd gemakkelijk om van
tevoren in te schatten of een bepaalde wijze van opsporing is toegelaten o.g.v. de algemene
taakstellende bepalingen
- Dit kan zorgen voor een chilling effect bij de opsporingsambtenaren en kan leiden tot
rechtsonzekerheid bij de burger
Art. 27 Sv: verdachte begrip
- Art. 27 lid 1 Sv: ‘als verdachte wordt voordat de vervolging is aangevangen, aangemerkt
degene te wiens aanzien uit feiten of omstandigheden een redelijk vermoeden van schuld
aan een strafbaar feit voortvloeit’
o Objectiveerbaarheid
Moet afleidbaar zijn uit concrete feiten en omstandigheden
o Individualiseerbaarheid
Er moet wel enige vorm duidelijk zijn van de (uiterlijke) kenmerken van
verdachte
o Concretiseerbaarheid
De strafbare gedraging moet min of meer concreet zijn (bijv. overtreding
Opiumwet etc.)
De wet verlangt een toetsing ex ante, niet ex post!
Voor het aannemen van ernstige bezwaren is een hogere graag van verdenking nodig:
- Zie HR: Stormsteeg en art. 9 lid 2 Opiumwet:
o De rechter moet achteraf beoordelen of de opsporingsambtenaren een redelijk
vermoeden van schuld aan een strafbaar feit hadden en of er ernstige bezwaren
tegen de verdachte bestonden
o Rechter is dan afhankelijk van het proces-verbaal van de opsporingsambtenaren, art.
152 Sv
o In HR: De Stormsteeg r.o. 5.1.1 waren er voldoende ernstige bezwaren aanwezig
i.d.z.v. art. 9 lid 5 Opiumwet tegen een persoon die verdacht kon worden van een bij
de Opiumwet als misdrijf strafbaar gesteld feit
Zwolsman-criterium:
- Uit het Zwolsman-criterium volgt dat niet-ontvankelijkheid van het OM slechts kan volgen
indien sprake is van ernstige inbreuken op de beginselen van een behoorlijke procesorde
waardoor doelbewust of met grove veronachtzaming van de belangen van de verdachte aan
diens recht op een eerlijke behandeling van is tekortgedaan
, Week 3: het opsporingsonderzoek II
Jurisprudentie:
- HR: Zigeunerdames
- HR: Dynamische verkeerscontrole
- HR: Moelander
- HR: Geweer
- HR: Nalatige inspecteur
- HR: Braak bij binnentreden
- HR: Plastic boodschappentasje
Literatuur:
- H7 + 9
- Rodrigues & van der Woude: ‘Proactieve politiecontrole en onderscheid naar etniciteit of
nationaliteit’
Het opsporingsonderzoek
- Toezicht/controle
- Verhoor van de verdachte
- Aanhouding van de verdachte
Sfeerovergang/sfeercumulatie
- Toezicht kan leiden tot de constatering van strafbare feiten (sfeerovergang)
o Overtreding van de wet waarop het toezicht wordt uitgeoefend
o Overtreding van een andere wet dan waarop het toezicht wordt uitgeoefend
(voortgezette toepassing: HR: Geweer)
- Onder bepaalde omstandigheden kunnen toezichtsbevoegdheden worden ingezet in het
kader van de opsporing (sfeercumulatie)
o Bevoegdheden mogen niet uitsluitend (maar wel mede) voor opsporingsdoeleinden
worden gebruikt
o Aan de verdachte als zodanig toekomende waarborgen mogen niet worden omzeild
HR: Dynamische verkeerscontrole (m.nt. Keulen)
- Met het vragen van het rijbewijs is mede voldaan aan het doel van de bevoegdheid van art.
160 WVW 1994
- Geen schending verbod op détournement de pouvoir
- Etnisch profileren is niet toegestaan: r.o.3.7:
o ‘Bij verkeerscontroles als in deze zaak aan de orde kan een dergelijke bevinding in
het bijzonder in beeld komen indien de selectie van het voor een verkeerscontrole in
aanmerking komend voertuig uitsluitend of in overwegende mate is gebaseerd op
etnische of religieuze kenmerken van de bestuurder of andere inzittenden van dat
voertuig’
Waarom kan dit een probleem zijn?
- Controles, anders dan opsporingsonderzoek, zijn tamelijk ongenormeerd, om een
opsporingsonderzoek te starten is namelijk nodig een verdenking (een verdachte), er moet
een redelijk vermoeden van schuld zijn aan enig strafbaar feit
- Dit vermoeden is redelijk als er feiten en omstandigheden zijn aan de hand waarvan je dit
vermoeden kan onderbouwen
o Er moeten dus objectieve feiten en omstandigheden zijn
o Het begin van het onderzoek is dus best genormeerd
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Studerenmetbabs. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,39. Je zit daarna nergens aan vast.
