Samenvatting
Samenvatting sociologie voor psychologen
- Instelling
- Tilburg University (UVT)
In dit bestand staan mijn aantekeningen van de hoorcolleges en ook aanvullingen uit het boek.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 70 pagina's
Voorbeeld 4 van de 70 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Aantekeningen sociologieHoorcollege 1
Verschil psychologie en sociologie
- Soort problemen
o Psychologie: individu
o Sociologie: maatschappij
- Soort verklaring
o Psychologie: individuele verklaring
o Sociologie: sociale verklaring
Margaret Thatcher: “there is no such thing as society: there are individual men and woman, and
there are families.” Hoe kunnen we dan verklaren dat mensen vaak dezelfde dingen doen?
Sociologie
- Doet systematisch onderzoek naar de menselijke samenleving
- Onderzoekt menselijke patronen van denken, voelen en handelen
- Bekijkt hoe we in het bijzondere het algemene kunnen zien
Voor- en nadelen
- Voordelen
o Debunking: niet alles wat we denken is altijd waar
o Begrip: beter begrip van de omstandigheden waarin we zitten
o Empowering: laat nadeel voor sommige groepen zien, wat mobiliserend kan werken
o (H)Erkenning: je kan jezelf herkennen dat je onderdeel van een samenleving bent
- Nadelen
o Alles verandert altijd, maar heel veel dingen zijn ook hetzelfde
o Sociologen zijn ook mensen, moeilijk afstand houden
o Sociologie wordt onderdeel van het maatschappelijk debat
Durkheim het individu in massa samenlevingen
- Voorbeeld: zelfmoord
o Meest individuele daad die voorstelbaar is
o Sterk sociaal bepaald (integratie en regulatie)
- 2 elementen waar mens uit bestaat
o Individueel
o Sociaal
Sociologie
- Onderzoeken, beschrijven en verklaren van de manier waarop mensen met elkaar
samenleven
- Interactie tussen mensen bestuderen
- Op zoek naar algemeen sociaal gedrag
o Individuen opdelen in hokjes
o Overeenkomsten en verschillen tussen hokjes
o Open deuren/triviaal: dat weten we toch al?
o Dilemma’s/raadsels
o Daadwerkelijk functioneren samenleving en verbeteren samenleving
,Sociologische verbeelding
- Persoonlijke problemen vs sociale problemen
- Bewust worden van hoe de samenleving werkt
- Manier van denken en manier van doen
- Kritisch bekijken wat als vanzelfsprekend aangenomen wordt
- Voorbeeld:
o 5 van de 100.000 zijn werkloos -> individueel probleem.
o 5000 van de 100.000 zijn werkloos -> maatschappelijk probleem
Sociologie versus common sense: Zygmunt Bauman
4 elementen waarin sociale wetenschap zich onderscheid van de common sense
1. Responsible speech: regels van verantwoorde argumentatie
2. Size of field: overstijgen eigen sociale wereld
3. Making sense: het verklaren en interpreteren van menselijk gedrag door te kijken naar de
verschillende figuraties en instituties waarin mensen zijn ingebed
4. Defamiliarize: het vermogen om bekende en vanzelfsprekende zaken ter discussie te stellen
Sociologie is een wetenschap die zich bedient van de menselijke taal. Dat is interessant maar ook
heel lastig. Er zijn veel manieren voor het beschrijven van gedrag tussen mensen, het is lastig om al
die verschillende manieren structureel en strikt wetenschappelijk te houden.
3 niveaus
- Micro
o Hoe individuen met elkaar omgaan
o Familie
o Vrienden
- Meso
o Kantoor
o Sportvereniging
o Universiteit
- Macro
o Overheid
o Landelijk
3 hoofdvragen
Sociologie is ontstaan bij de overgang van de traditionele (agrarische boerensamenleving) naar de
moderne (industriële) samenleving. Een paar vragen speelden rond die overgang.
1. Hoe is sociale (wan)orde mogelijk?
2. Hoe is sociale (on)gelijkheid mogelijk?
3. Hoe werkt het proces van rationalisering (modernisering) van de wereld?
Veranderingen in structuren van samenlevingen
1. Jagers en verzamelaars
2. Nomadische samenlevingen
3. Agrarische samenlevingen: vestigen op 1 plek
4. Industriële samenlevingen
5. Postindustriële samenlevingen
Vaak ingedeeld op technologie
Technologie determinisme: pas op!
- Technologie is neutraal, mensen bepalen hoe het wordt gebruikt
, - 5 samenlevingen geen opeenvolgende stadia
- Technologie kent grenzen: geen oplossing voor alles
- Technologie produceert nieuwe problemen
- Technologische vooruitgang stelt grenzen aan milieu
Ontstaan sociologie
Maatschappelijke veranderingen
1. Economische veranderingen: groei van kapitalisme en de industriële revolutie
2. Politieke veranderingen: Franse revolutie
a. Vrijheid, gelijkheid en solidariteit
3. Kerkelijke ontwikkelingen: afsplitsing Katholieke en Protestante kerk. Kerk gaat minder
belangrijke rol spelen
4. Groei van steden en het ontstaan van sociale problemen
De ontdekking van de samenleving
1. Opkomst van de moderne wetenschap (herwaardering empirische waarneming)
2. De ontdekking van de samenleving
3. De sociologie als studie van de samenleving
Auguste Comte (1798-1857)
- Bedacht de term sociologie
- De wet der 3 stadia
o Theologisch stadium: verklaring door middel van goden en geesten
o Metafysisch stadium: verklaring door abstracte, filosofische speculatie over de
natuurlijke orde. Mensen gaan niet op onderzoek uit maar ze denken alleen na.
o Wetenschappelijk stadium: wetenschappelijke verklaring door objectieve
waarneming
19e eeuw
- Opkomst van sociaal-darwinistisch denken
- Er zit een verschil in hoe Darwin en Spencer tegen survival of the fittest aan kijken
o Herbert Spencer -> alleen de beste blijft over, de samenleving wil veranderen omdat
je de samenleving wil verbeteren.
o Darwin: soorten passen zich aan, maar hier zit geen doel of logica achter. Toevallig
heeft de ene soort een voordeel en blijft deze over, het gaat niet over wat beter is
- Beschavingsarbeid -> mensen gingen geven om rechten arbeiders
- Disciplinering
- Volksopvoeding
- Vertrouwen in de wetenschap
- De sociale quaestie -> feit dat mensen in fabrieken in clusters bij elkaar gingen wonen,
mensen in slechte huizen, erbarmelijke omstandigheden
De sociale quaestie
- Ellende van urbanisatie en industrialisatie
- Opkomst arbeidersbeweging
- Reactie liberalen en confessionelen -> welbegrepen eigenbelang
o Ook goede leidingen aanleggen in arme wijken, anders komt cholera en tyfus ook in
rijke wijken terecht
Onderzoeksthema’s voor sociale wetenschappers
, - Armoede
- Arbeidsverdeling
- Verhoudingen tussen de klassen
Academici en do gooders
- Volksverheffing (opvoeding)
- Social workers
- Blauwe knoop -> vereniging die ervoor pleitte dat arbeiders hun loon niet gelijk uitgaven aan
alcohol
Socialistische en Marxistische interesse in NL
- Interesse in maatschappelijke vraagstukken
- Intellectuelen in de jaren ’80 van de 19 e eeuw zoals:
o Frederik van Eeden
o Herman Gorter
o Henriëtte Roland Holst
- Relatief weinig academische invloed
Paradigma: the Kuhn cycle
Je hebt eerst een periode wat de normale wetenschap
wordt genoemd. Je kunt met bestaande theorieën de
meeste vragen beantwoorden. Dan kom je iets tegen wat je
niet kan oplossen. Dit leidt uiteindelijk tot een soort crisis in
je wetenschapsmodel. Vervolgens ontstaat er een revolutie,
mensen hebben iets bedacht. Hierdoor ontstaat een
verschuiving van paradigma.
Paradigma = een beeld van (kijk op) de samenleving dat het wetenschappelijk denken en onderzoekt
stuurt
- Theoretisch
- Methodisch
4 paradigmata in de sociologie
1. Structureel-functionalistisch paradigma
2. Conflictparadigma
3. Interactionistisch paradigma
a. Symbolisch interactionistisch paradigma
b. Rationele keuze paradigma
Problemen paradigmata
- Sociologie staat niet los van de positie van de onderzoeker in de samenleving maar maakt
daar deel van uit
- Dit bepaalt kijk op samenleving
- Een compleet beeld van hoe de samenleving werkt bestaat niet
- Altijd beperkt en selectief
o Partial perspectives
Sociologische benaderingswijzen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper pleunvanbrussel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 54879 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen