Samenvatting geschiedenis historische context 5: China
Paragraaf 1: Chinees keizerrijk begin 19e eeuw ernstig verzwakt
In de 19e eeuw regeerde de keizerlijke Qing-dynastie. Een dynastie is een rij van heersers uit
één familie. De Chinese keizers regeerden als absoluut vorsten volgens het Hemels Mandaat.
Om besluiten van de keizer door te voeren werd het gebied opgedeeld in provincies, die
weer in prefecturen en die weer in districten. Aan het hoofd van elk stonden door de keizer
benoemde ambtenaren. De hoogste ambtenaren waren de mandarijnen. Men kom
ambtenaar worden door deel te nemen aan een ambtenarenexamen. Slechts 1% van de
mensen slaagde in één keer voor het examen waardoor de staat over het hele rijk kon
beschikken over betrouwbare ambtenaren.
Het centrale gezag in het Rijk was gebaseerd op het confucianisme, een Chinese leer die de
nadruk legde dat de mensen zich op de juiste manier gedragen. De belangrijkste kenmerken
van het confucianisme waren:
de nadruk lag op het juiste persoonlijke gedrag, de mens is goed van aard en als de
mens zich juist gedroeg zouden alle problemen in de samenleving verdwijnen
de ‘Vijf Menselijke Relaties’ gaf aan wat de juiste betrekkingen waren tussen een
heerser en zijn onderdanen
van de hoger geplaatsten werd welwillendheid en vriendelijkheid verwacht, van de
lager geplaatsten toewijding en gehoorzaamheid aan de hoger geplaatsen
talrijke rituelen en vaste omgangsvormen ontstonden om te zorgen dat iedereen zich
op de juiste manier gedroeg
Het centrale gezag van de Qing-dynastie verminderde in de 18 e eeuw. Overal in China
verminderde het bestaansniveau. De oorzaken waren:
corruptie met als gevolg inefficiënt bestuur
politieke crisis, het inefficient bestuur en natuurrampen leidden tot politieke crisissen,
er ontstonden opstanden en ook in gebieden waar nog geen hongersnoden heerste
ontstonden problemen door de migratie uit de gebieden waar het moeilijk ging
hongersnoden, hongersnoden ontstonden deels door overbevolking, deels door
uitbuiting van de overheid en door natuurrampen
Paragraaf 2: De Eerste Opiumoorlog (1839 – 1842): China doet concessies
De Chinezen zagen China als het middelpunt van de wereld, Rijk van het Midden. China was
voor hen het centrum van de wereld en een voorbeeld voor andere landen. De
Qing-dynastie onderhield weinig contacten met het buitenland. De westerse landen werden
als ondergeschikt gezien. Onderhandelen met landen zou erkenning van gelijkheid
betekenen.
Net als China zag het westen zich ook als beter dan de rest van de wereld. China kreeg ook te
maken met modern imperialisme en het daarbij gepaarde ‘the white man’s burden’, de taak
om de rest van de wereld te beschaven afkomstig van de Britten.
De Britten waren bereid om met geweld China tot onderhandelen te dwingen. Een conflict
over de handel in opium bood de Britten de kans om in te grijpen.
, De winstgevende handel in Opium was voor China zeer schadelijk:
- de opium moest met zoveel Chinees zilver betaald worden dat de Chinese economie
er steeds verder op achteruit ging
- veel Chinezen raakten verslaafd aan de opium
- ook na verbod bleef de handel groot vanwege corrupte en omkoopbare ambtenaren
In 1839 liet de Chinese keizer anderhalf miljoen kilo opium vernietigen, de Britten stuurden
als reactie daarop een vloot en een leger. De Chinezen waren minder goed bewapend en
werden zonder veel problemen verslagen. De Britten hadden de voorsprong vooral te
danken aan de Industriële Revolutie. Zo hadden de Britten bijvoorbeeld stoomschepen.
Het Verdrag van Nanking in 1842 maakte een einde aan De Eerste Opiumoorlog.
vijf havens werden opengesteld voor de Britse kooplieden
het eiland Hongkong werd afgestaan aan de Britten
Britten in de Chinese havens werden niet onder Chinese rechtspraak gehouden
zes miljoen dollar schadevergoeding voor de vernietigde Opium
het verdrag mag periodiek worden herzien
Het Verdrag van Nanking werd de eerste keer dat er invloeden van buitenaf echt macht
kregen in het Chinese Rijk.
Paragraaf 3: Nieuwe Chinese concessies na Tweede Opiumoorlog (1856 – 1860)
Het Verdrag van Nanking was het begin van een serie verdragen van China met
imperialistische buitenlandse mogendheden. Deze verdragen werden in China ongelijke
verdragen genoemd omdat ze voor de westerse landen gunstiger waren. De verdragen
hadden tot gevolg dat China zeggenschap over haar grondgebied verloor en dat verlies aan
inkomsten uit economische centra die voor een groot deel in buitenlandse landen kwamen.
In 1844 sloten Frankrijk en de VS ongelijke verdragen en er volgden nog veel verdragen met
andere landen waaronder ook Nederland. Van al deze landen nam de invloed in China toe.
De Tweede Opiumoorlog:
- de uitvoering van de verdragen verliep soms moeilijk, China weigerde na enige jaren
nieuwe concessies te doen door de periodieke herziening
- Groot-Brittannië en Frankrijk besloten beide tot een oorlog om meer concessies af te
dwingen, wederom werd China zonder veel problemen verslagen en bij de
vredesonderhandelingen sloten ook de VS en Rusland zich aan, China deed meer concessies
Toen de Chinese regering niet bereid bleek het verdrag uit te voeren werd de oorlog verder
uitgevochten. Toen Franse en Britse troepen het Zomerpaleis in Peking hadden vernietigd
aanvaardde de Chinese regering het verdrag in 1860.
De Chinees-Japanse Oorlog (1894 – 1895):
- Japan dat eind 19e eeuw was gaan moderniseren had gebrek aan grondstoffen en
overbevolking en wilde Korea veroveren, China zag Korea als vazalstaat
- in 1894 brak de oorlog tussen China en Japan uit, China was niet opgewassen tegen het
beter uitgeruste Japanse leger en de Japanse soldaten waren strijdlustiger
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper gijsvangompel333. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.