Er zijn nog steeds enkele samenlevingen in de meest geïsoleerde en onherbergzame streken van de wereld, zoals het
Braziliaanse Amazonegebied en Papoea-Nieuw Guinea.
Marshall Sahlins omschreef hen als ‘zeer duurzame, op basis van verwantschap georganiseerde samenleving van
voedselproducenten of veehoudende nomaden met beperkte contacten met de buitenwereld.
=> zij maken nog gebruik van magische rituele om bv. zieken te genezen en om te gaan met levensvragen.
7.1.2 Mythologie
Mythe à een verhaal dat aan de menselijke fantasie ontspruit en waaraan de toehoorders of lezers een zeker geloof
hechten.
In mythen beleven afzonderlijke volkeren een eigen wereld met goden, halfgoden, helden, reuzen en nimfen.
Meestal hebben ze een sterk symbolisch karakter.
Mythes zijn niet alleen verhalen die al honderden jaren meegaan, maar verschillende mythes over de hele wereld
vertonen ook opmerkelijke gelijkenissen. Michael Witzel verklaart dat door een gemeenschappelijke oorsprong van
alle mythes in wat hij ‘protomythologieën’ noemt.
7.1.3 Openbaringsgodsdiensten
Openbaringsgodsdiensten:
• Universaliteitsaanspraak, in tegenstelling tot de mythische godsdiensten. Ze richten zich tot iedereen en
stellen dat hun theologie overal en altijd geldig is.
• Dogmatisme. à Leerstellingen die onbetwistbaar zijn voor een godsdienst en die je moet aannemen om als
gelovige van de godsdienst te worden beschouwd. De godsdienst krijgt dan een onwrikbaar, maar ook star
karakter.
• Openbaring. De kern van het geloof ontstond bij God of de ‘hoogste werkelijkheid’ en werd geopenbaard via
een profeet of ‘verlichte’.
7.1.4 Wetenschap
De magische, mythische of dogmatische aanpak voldeed niet langer. De wetenschap is de laatste stap in de
pogingen van de mens om kennis te verwerven over de wereld.
Wetenschap is de enige methode die tot universele erkenning geleid heeft en die toelaat zonder dwang
betrouwbare kennis te bereiken.
7.1.5 Filosofie
Godsdienst vertrekt vanuit het belang van het geloof, terwijl filosofie het redelijk denkvermogen centraal stelt.
Oosterse filosofie of oriëntaalse filosofie à omvat belangrijke stromingen zoals het boeddhisme, het hindoeïsme
en het taoïsme. Het wordt vaak ook erkend als religie.
, 7.2 De westerse filosofie en het oude Griekenland
Het ontstaan van de filosofie in het oude Griekenland heeft verschillende oorzaken of redenen.
7.2.1 handelscontacten
Langs de kustlijn van Griekenland lagen steden die belangrij waren voor de kolonisatie van en de handel met verre
gebieden. Met de welvaart en handel en zeevaart werd het fundament gelegd voor een hele beschaving. Door
contacten en confrontaties met andere culturen brokkelde echter ook het geloof in de mythen af.
7.2.2 De Griekse godenwereld
De goden waarin de Griekse bevolking geloofden:
- Antropomorf (konden fouten maken)
- Onvoorspelbaar (maakte de Grieken onzeker)
à Ze brachten offers of lieten zich leiden door een orakel dat de wil van de goden weergaf. Grieken konden hun
goden beter en sneller afvallen.
Griekenland kende geen priesterstand met een grote maatschappelijke invloed of geestelijke macht. De Griekse
priesters hebben de vrije ontplooiing van het denken dus niet belemmerd.
7.2.3 De polis en het ontstaan van de democratie
Steden:
- Bloeiden dankzij de handel
- Vormden een meer complexe, competitieve, experimentele en creatieve omgeving
- Werden talrijke innovaties ingevoerd à deden de samenwerking beter verlopen
De stad werd een ‘ware kennissamenleving’ en de plaats van de logos, het gesproken woord.
Agora, de marktplaats, waar alle vraagstukken over het algemene leven werden besproken, werd het centrum
midden in de stad.
De vrije, democratische staatsinrichting was daarbij een stimulerende factor. Door de toenemende politieke
verantwoordelijkheid van de burgers, werden er hogere eisen gesteld aan de te verwerven kennis. Wijsheid op
praktische gebieden als economie en recht waren interessant en nuttig, maar kunnen deelnemen aan de inrichting
van de gehele samenleving, vormde het hoogste goed.
7.3 De presocratische filosofen
7.3.1 De natuurfilosofen
De natuurfilosofen:
- Hoe gaan dingen in hun werk? Ipv, waarom?
- Verklaringsmodel is materialistisch
- Wouden achterhalen waaruit alles werkelijk bestaat
- Opzoek naar 1 enkele oerstof (archè) waaruit alles is opgebouwd
- Proberen de orde die in de natuur aanwezig is op een rationele manier te verklaren
- Kosmos -> zelf een rationeel geordende logos
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elisevervloet. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.