Pedagogiek:
1.betekent letterlijk kinderleiding
•Pais = kind
•Agogein= leiden
2.maakt gebruik van psychologische, sociologische, filosofische, theologische en andragogische
wetenschappen.
2.Wat is belangrijk bij opvoeden?
-Liefde - Ondersteuning
-Grenzen - Intimiteit
-Geborgenheid - Controle
-Instructie - Aandacht
-Veiligheid
3.Drie belangrijkste uitgangspunten bij opvoeden:
-Wederzijds respect;
-Voldoende veiligheid;
-Uitgedaagd worden eigen beslissingen te nemen (wel passend bij leeftijd)
→draagt bij aan zelfontplooiing.
De vier basisdimensies van opvoeden
1. Ondersteuning bieden
2. Instructie geven
3. Controle uitoefenen
4. Grenzen stellen
Opvoeden en opgroeien
De drie opvoeddoelen (in het westen)
1. Zelfstandigheid
2. Zelfredzaamheid
3. Zelfvertrouwen (grenzen aangeven)
Wat wordt bedoeld met de opvoeding als circulair proces?
Opvoeden is een circulair proces. Er is sprake van actie en reactie in de omgang tussen ouder en
kind.
Opvoeden heeft een fysieke en een psychische kant: het bestaat uit materiële en emotionele
handelingen van de ouder richting het kind.
,Verband tussen de 4 basisdimensies
Geestelijke vorming
- levensovertuiging
- Welke opvattingen heeft de ouder over het leven
→Voorbeelden: je moet alles in het leven verdienen, bescheidenheid siert, als je dood gaat en je
hebt je best hier gedaan, dan kom je in de hemel.
Sociale vorming
- Welke opvattingen heeft de ouder over omgang met andere mensen en wat helpt
→Voorbeelden: muziek in je leven is van groot belang om je te kunnen uiten, sport is een manier om
je energie kwijt te kunnen
Opvoeding als circulair proces
Opvoeden is een wisselwerking: er zijn geen 100% slecht opvoedende ouders of 100%
problematische kinderen: er is sprake van een complexe wisselwerking →It takes two(or 3 or 4, een
heel gezin) to tango...
NB: bij ontwikkelingspsychologie wordt gesproken over ’goodness of fit’ tussen ouderen kind (klikt
het tussen ouder en kind)
Soms kan een negatieve wisselwerking leiden tot een neerwaartse spiraal: in dat geval spreken we
van een problematische opvoedingssituatie (POS)en redt het gezin het niet zonder hulp.
Hoofdstuk 2 en 3
Zelfdeterminatie theorie
- Wat heeft ieder kind/mens nodig?
Drie basisbehoeften van ieder kind bij het opgroeien:
1.Competentie: Ik kan dit...
2.Verbondenheid: Ik voel me verbonden met de (voor mij belangrijke)
mensen om me heen.
3.Autonomie: Ik kan mijn leven invullen zoals ik het wil
, Essentiële aspecten bij de opvoeding
Goed pedagogisch leefklimaat
- Om aan de drie basisbehoeften van de zelfdeterminatietheorie te kunnen voldoen, heb je een goed
pedagogisch leefklimaat nodig
- vijf kenmerken van een goed pedagogisch leefklimaat:
1. Responsiviteit en sensiviteit (komt terug bij Ontwikkelingspsychologie):
•Sensitiviteit: aanvoelen wat het kind bedoelt/voelt.
•Responsiviteit: passend reageren op het kind.
- Positief: kind maakt huiswerk en ouder moedigt aan
- Negatief: kind maakt huiswerk en ouder geeft geen aandacht
2. Ruimte voor ontwikkeling en leren
- Positief: vrijheid geven in de keuze voor sport of kleding
- Negatief: kinderarbeid, ouder kiest sport voor kind
3. Duidelijkheid: structuur en leefregels
- Positief: structuur brengen op het gebied van slaap
- Negatief:
4. Een positieve omgang (goede sfeer)
- Positief: succes vieren met het kind, aanmoedigen
- Negatief: alleen zwaktes worden benadrukt,
5. Veiligheid
- Positief: huis kindvriendelijk maken, ruimte geven mening te uiten
- Negatief: kind alleen thuis laten en scherpe dingen laten liggen, ouder die alcoholist of
drugsverslaafd is, huiselijk geweld
Goede genoeg ouderschap
- het is moeilijk om te formuleren wat goed genoeg ouderschap is
- goed genoeg is: stabiel, zorgzaam, liefdevol -> zodat het kind zich kan ontwikkelen
- daarom spreken we in de hulpverlening ook wel van: ‘een ontwikkeling bedreigd kind’
- maar het blijft moeilijk: wanneer moet je ingrijpen of niet?
- en als je ingrijpt in een gezin: wat is het alternatief? Hoe kan het gezin alsnog ondersteund worden
Diversiteit in opvoeden
gezinstypen
- Hoe harmonieus is een gezin?
- Harmonieus = vriendelijk, geborgen, men staat klaar voor elkaar, voelt elkaar aan, samenhorig
Dre gezinstype
1. Loszandig
2. Kluwengezin
3. Half open/ half gesloten
1. Loszandig
Kenmerken:
•Langs elkaar heen leven.
•Emoties worden niet gedeeld.
•Geen ondersteuning geboden.
•Geen veiligheid en intimiteit.
•Ouders vaak druk met ‘eigen dingen’.
•Geen ‘identificatiefiguur in gezin’ (op wie je wil lijken, waar je dingen van overneemt).
•Worden weinig grenzen gesteld.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper cvanoeffel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.