Industrialisatie:
De overgang naar een samenleving waarin de industrie een belangrijk middel van
bestaan is.
Door de komst van machines werd er meer en sneller geproduceerd. Hierdoor
werden producten goedkoper. Steeds meer mensen konden meer producten kopen:
de welvaart steeg
Waarom lag NL met industrialisering achterop Europa:
1. Ze geen risico te lopen om geld kwijt te raken met investeren
2. Er waren in NL weinig natuurlijke grondstoffen
3. Slechte infrastructuur belemmerde de industrialisatie
4. Hoge invoerrechten
5. Protectionisme
Kinderwet:
Het kinderwetje van Van Houten werd in 1874 de eerste sociale wet
In deze wet stond dat kinderen tot twaalf jaar niet in fabrieken mochten werken
Sociale wetten:
Wetten waarmee de overheid probeert het leven van voornamelijk arme mensen te
verbeteren.
Voorbeelden:
-1901 leerplichtwet kinderen van 6-12 verplicht naar school
-1901 woningwet woningen moeten van redelijke kwaliteit zijn
-1901 ongevallenwet (kleine) uitkering voor mensen die niet meer konden werken
Secularisatie:
Proces waarbij het maatschappelijk leven zich steeds meer gescheiden ontwikkelt van
de kerk en het geloof
vakbonden:
Vakbonden zijn organisaties die opkomen voor de belangen van werknemers.
Iedere maand betaalden de arbeiders een klein bedrag aan de vakbond. Als er
gestaakt werd, kregen de vakbondsleden een kleine uitkering. Ook als zij ziek
waren, kregen de arbeiders een uitkering.
-de eerste moderne vakbond in NL was de Algemene Nederlandse
Diamantbewerkers Bond (ANDB)
, Schoolstrijd:
Conflict tussen de (liberale) regering en de confessionelen over de vraag of de
overheid christelijk onderwijs moet betalen
Pacificatie van 1917:
Afspraak tussen de socialisten en de confessionelen. de socialisten hielpen de
confessionelen aan een meerderheid om de schoolstrijd op te lossen, in ruil daarvoor
stemden de confessionelen voor algemeen kiesrecht
Verzuiling:
Verdeling van de Nederlandse samenleving in vier groepen: liberalen, protestanten,
katholieken en socialisten. Tussen de groepen was nauwelijks contact, iedere groep
had zijn eigen kranten, politieke partijen, jeugdclubs en dergelijke
SDB/SDAP:
SDB
De Sociaaldemocratische Bond (SDB) was de eerste partij op socialistische
grondslag in Nederland. Zij werd in 1881 opgericht. De voorman van de SDB
was de voormalige predikant Ferdinand Domela Nieuwenhuis.
SDAP
Sociaal-Democratische Arbeiderspartij. De grootste socialistische politieke
partij. De SDAP was populair bij geschoolde arbeiders en bij jonge mensen die
gestudeerd hadden, zoals advocaten en onderwijzers.
Emancipatie:
Streven van een groep die wordt achtergesteld naar evenveel rechten als
andere groepen in de samenleving.
Eerste en tweede feministische golf:
Eerste feministische golf
De periode tussen 1880 en 1920, toen er veel actie werd gevoerd voor gelijke
rechten voor mannen en vrouwen.
Aletta Jacobs -> 1e vrouw die studeerde en arts
Wilhelmina Drucker (Dolle mina -> scheldwoord) -> VVV en VvVK
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Madelon167. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.