Deze samenvatting van probleem 2: ADHD blok 2.7 Orthopedagogiek is volledig en uitgebreid uitgewerkt per leerdoel. Alle belangrijke stof wordt helder omgeschreven (incl. voorbeelden) en is onderverdeeld per leerdoel en literatuurbron. De gele tekstmarkeringen zijn belangrijk voor het tentamen. Zie ...
Probleem 2 – ADHD
1.Wat is ADHD, wat zijn de kenmerken van ADHD (en wat zijn de gevolgen voor de
ontwikkeling)?
Kennisclip ADHD deel 1 (voorwaarde DSM-5 voor diagnose ADHD & secundaire kenmerken)
Stoornis ADHD = wordt ook gezien als afwijkende vorm van zelfregulatie. De ontwikkeling van
zelfregulatie bij kinderen start in de vroege kindertijd.
Zelfregulatie is van groot belang voor hun ontwikkeling op school, qua sociale relaties. De
vaardigheden die zelfregulatie mogelijk maken worden aangestuurd door executieve functies.
De 3 executieve functies die centraal staan bij ADHD =
Diagnose + DSM-criteria
DSM Diagnose stellen voor ADHD → gegeven aan een kind als er problemen zijn op drie gebieden.
Drie hoofdprobleemgebieden voor kinderen met ADHD
➢ Aandachtstekort: brede zin van ‘te kort in aandacht’. Voorbeeld: kinderen die niet goed
kunnen reageren op eenvoudige prikkels, ze zijn chaotisch.
Kinderen met een aandachtstekort kunnen ook problemen hebben met het oplossen van complexe
opdrachten.
Wanneer komen deze problemen voor? In sociale situaties waarbij kinderen chaotische gesprekken
voeren of zich niet aan de regels houden.
Hoe goed kinderen met ADHD hun aandacht kunnen richten is situatie gebonden!
Voorbeeld: als ze gemotiveerd zijn, door uitzicht op een beloning, kan hun gedrag en aandacht
normaal lijken. Bij routematige of saaie taken vertonen ze een aandachtstekort.
Kinderen met de diagnose ADHD hebben dus enerzijds moeite met =
- Selectieve aandacht: het direct richten van de aandacht op iets en anderzijds;
- Vasthouden van aandacht: moeite met het behouden van de aandacht.
In de DSM-5 worden 9 kenmerken van aandachtstekort beschreven.
→ Om geclassificeerd te worden moet het kind aan 6 van de 9 kenmerken van aandachtstekort
voldoen.
1
, ➢ Hyperactiviteit: uit zich bijvoorbeeld in hoge mate van motorische onrust en het type
(hyper)actieve gedrag lijkt meer voort te komen in gestructureerde situaties waarin van
kinderen een hoge mate van zelfregulatie wordt gevraagd.
➢ Impulsiviteit: vanaf DSM-5 samengevoegd met hyperactiviteit. Kinderen kunnen impulsief
handelen zonder na te denken, ongeduldig zijn en van de ene naar de andere activiteit gaan.
Kinderen reageren heel snel op omgevingsprikkels en kunnen dit vrij moeilijk instellen. Voornamelijk
problemen met het inhouden / inhiberen (remmen, onderdrukken of inhouden van prikkels) van
motorische reacties is een belangrijk kenmerk van ADHD (uit onderzoek).
Kinderen met ADHD hebben hier zowel kortdurende als lang- moeite mee.
- Kortdurende inhibitie: kinderen die hun handeling onderbreken (en direct antwoord geven)
- Langdurende inhibitie: kinderen alle mogelijke antwoorden op hun vraag lezen en dan pas
antwoord geven.
→ Om geclassificeerd te worden moet het kind aan 6 van de 9 kenmerken voldoen van de bij elkaar
genomen hyperactiviteit en impulsiviteit.
Dit zijn 5 inhoudelijke criteria/voorwaarden voor ADHD → verder ook nog 5 algemene voorwaarden
waar kinderen aan moeten voldoen om volgens de DSM-5 geclassificeerd te worden met ADHD.
5 Algemene voorwaarden
1. De symptomen van kinderen moeten voor het 12de levensjaar zijn begonnen.
2. De symptomen van kinderen moeten minimaal 6 maanden lang aanwezig zijn.
3. De symptomen van het kind mogen niet passend zijn bij het
ontwikkelingsniveau van het kind.
4. De symptomen van het kind moeten belemmeringen vertonen voor
het functioneren op sociaal gebied (sociaal functioneren) en in het
dagelijks leven
5. De symptomen van het kind moeten in meerdere situaties aanwezig
zijn (thuis/school)
➔ Als het kind voldoet aan deze 5 voorwaarden EN problemen op
de 3 inhoudelijke criteria kan de classificatie ADHD worden gegeven.
2
, Kinderen met de diagnose ADHD kunnen naast problemen op de drie hoofdgebieden ook
verschillende secundaire kenmerken vertonen.
Secundaire kenmerken ADHD = problemen die vaak voorkomen maar GEEN onderdeel vormen van
de DSM-criteria. Secundaire kenmerken zijn problemen op:
1. Motorisch gebied: ongeveer 50% van de kinderen met ADHD diagnose hebben motorische
en coördinatieproblemen.
2. Academische prestaties: Ook hebben zij gemiddeld een iets lager IQ dan kinderen zonder
ADHD diagnose. Ook kunnen zij leerstoornissen hebben die niet gerelateerd zijn aan hun IQ.
Hierbij blijven dan ook de Academische prestaties achter bij kinderen met ADHD.
3. Executief functioneren: kinderen met ADHD hebben vaker problemen met plannen en
zelfregulatie, werkgeheugen en emotieregulatie.
4. Adaptief functioneren: kinderen met ADHD vertonen minder adaptief gedrag dan verwacht
zou kunnen worden op basis van hun intelligentieniveau → Dit zou een gevolg kunnen zijn
van hun problemen met executieve functies.
Problemen op het gebied van adaptief functioneren.
5. Sociaal gedrag: Kinderen met ADHD hebben vaker problemen op sociaal vlak. Dit kan komen
omdat ze sociaal- emotionele signalen niet verwerken of ongepast gedrag niet kunnen
onderdrukken. Kinderen met ADHD worden vaker afgewezen door leeftijdsgenoten en
hebben dan ook vaker conflicten met ouders en leraren.
6. Gezondheidsproblemen: kinderen met ADHD hebben vaker ongelukken dan kinderen zonder
de ADHD diagnose. Een verklaring hiervoor is dat ze minder goed opletten en vanwege de
eerder genoemde motorische onhandigheid.
Ook verslaving en middelengebruik komt vaker voor bij ADHD.
Kennisclip ADHD deel 2 (verschillende typen ADHD, hoe het ontwikkelt, verschillen geslacht,
prevalentie en comorbiditeit met andere stoornissen)
Verschillende uitingen van ADHD worden gezien als 3 verschillende typen ADHD
1) ADHD-I (I=inattention / geen aandacht): aandachtsstoornis dominant. Deze kinderen
voldoen aan minimaal 6 criteria van aandachtstekort in de DSM.
2) ADHD-HI (HI= hyperactiviteit en impulsiviteit: kinderen met deze vorm van ADHD hebben
vooral last van hyperactiviteit en impulsiviteit die dominant zijn. Deze kinderen voldoen aan
minimaal 6 criteria van hyperactiviteit en impulsiviteit (samen) in de DSM.
Deze vorm van ADHD (ADHD-HI) lijkt een voorloper te zijn van andere vorm ADHD (ADHD-C)
3) ADHD-C (C= gecombineerde vorm van ADHD): kinderen die zowel aan 6 criteria bij
aandachtstekort als 6 criteria bij hyperactiviteit/impulsiviteit voldoen in de DSM-criteria.
Verschil jongens en meisjes
- Meisjes: vaker de diagnose ADHD-I dan ADHD-C (dan jongens)
Discussie; zijn kinderen die alleen ADHD-I hebben een afzonderlijke groep die verschillen van het
gecombineerde type ADHD-C?
➔ ADHD-I > kinderen zijn meer sociaal teruggetrokken en hebben vaker internaliserende
problemen. Ook hebben deze kinderen meer moeite met selectieve aandacht, tragere
informatieverwerking en moeite met automatiseren van leerprocessen.
➔ ADHD-C > Kinderen hebben meer externaliserende problemen en moeite met het
gedragsinhibitie. Door deze verschillen wordt ADHD-I later opgemerkt dan ADHD-C.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anoukopschoor99. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
