Hoofdstuk 1
1.1 wat is biologie?
Organismen
o Levende wezens -> levensverschijnselen
- Voorplanting
- Groei
- Ontwikkeling
Verandering bouw en functioneren
- Stofwisseling
Chemische reacties in organisme -> enzymen = eiwit,
katalysator
o Dood -> geen levensverschijnselen meer
o Levenloos -> nooit geleefd
o Zelfde soort -> vruchtbare nakomelingen
Levenscyclus
o Individu -> levensloop
- Ontstaan
- Groeien en ontwikkelen
- Dood
o Soort -> levenscyclus
- Individuen sterven, soort blijft voortbestaan
- Eindigt als soort uitsterft
Organisatieniveaus
Biologische eenheden
o Molecuul: bouwstenen van stoffen
o Organel: deel van cel, bouw en functie te onderscheiden
o Cel: kleinste levende eenheid
o Weefsel: groep cellen met zelfde bouw en functie
o Orgaan: deel van organisme met specifieke bouw en functie
o Orgaanstelsel: aantal organen die samen een taak uitvoeren
o Organisme: levend wezen
o Populatie: groep organismen van zelfde soort
o Leefgemeenschap: alle populaties in een bepaald gebied
o Ecosysteem: begrensd gebied met bepaalde eigenschappen
waarbinnen de abiotische en biotische factoren een eenheid vormen
o Biosfeer/systeem aarde: geheel ecosystemen
Emergente eigenschappen -> is er op lager niveau niet
1.2 Organen, weefsels en cellen
Orgaanstelsels
o Aantal organen, samen bepaalde functie
Weefsels
o Groep cellen met een zelfde vorm en functie
Epitheel/dekweefsel
o Inwendige en uitwendige oppervlakten bekleden en beschermen
Tussencelstof
o Ligt aan vorm en functie
o Kraakbeenweefsel -> minder kalkzouten, meer collageenvezels
, 1.3 plantaardige en dierlijke cellen
Dierlijke cel
o Celmembraan:
- buitenste laag cel
- groot deel vetmoleculen
o Cytoplasma (celplasma)
- Wordt door vetmoleculen in celmembraan gescheiden van alles
buiten de cel.
- Water + opgeloste stoffen
o Celkern
- chromosomen -> erfelijke informatie
o Kernmembraan
- Buitenste laag kern
Plantaardige cel
o Celwand
- Stevig laagje om de cel
o Vacuole
- Vacuolemembraan
o Plastiden
- Chloroplasten (bladgroenkorrels) -> groen
- Chromoplasten (kleurstofkorrels) -> geel, oranje, rood)
- Leukoplasten -> vet, zetmeel en eiwit opslaan
o Celmembraan, cytoplasma, celkern, kernmembraan
Intercellulaire ruimten
o Ontstaan op plaatsen waar plantaardige cellen niet helemaal op
elkaar aansluiten
o Vocht of lucht
Lichtmicroscoop
o Preparaat
- objectglas + dekglaasje -> daartussen object
Elektronenmicroscoop
o Transmissie-elektronenmicroscoop (TEM)
- Geen diepte
- Lijkt op lichtmicroscoop
o Scanning elektronenmicroscoop (SEM)
- Diepte
- 3D
1.4 celorganellen
o Deel van een cel dat naar bouw en functie is te onderscheiden
Celkern
o Kernporiën
- Openingen -> transport stoffen in en uit
o In kernplasma -> chromosomen
- Lange moleculen DNA -> erfelijke informatie
- Kan niet door kernporiën naar buiten
- DNA -> transcriptie -> mRNA
- mRNA kan door kernporie naar ER
o Kernlichaampjes
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper noavanriet. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,48. Je zit daarna nergens aan vast.