Hoofdstuk 2 Maatschappijleer
2.1 Recht en rechtvaardigheid
Regels en wetten
Rechtsnormen
o Gedragsregels die door de overheid wettelijk zijn vastgelegd.
Het recht
o Het geheel van in wetten vastgelegde regels
Ontstaan van de rechtsstaat
Rechtsstaat
o Een staat waarin burgers door grondrechten worden beschermd
tegen machtsmisbruik en willekeur van de overheid.
Absolute monarchie
o Koning alle macht
Grondwet
o Staat in wat de grondrechten zijn en hoe het land geregeerd moet
worden.
Dictatuur
o Één machthebber of één partij in feite wat de regels zijn.
Rechten en plichten
Rechten
o Datgene waar je recht op hebt.
Plichten
o Datgene wat je moet doen.
Rechtsgebieden
Publieksrecht
o Regelt de inrichting van de staat en de relatie tussen burgers en
overheid.
o Staatsrecht -> alle regels voor de inrichting van de Nederlandse
staat.
o Bestuursrecht -> regelt de verhouding tussen burger en
overheid.
o Strafrecht -> bestaat uit alle wettelijke regels die aangeven welk
gedrag strafbaar is.
Privaatrecht/burgerlijk recht
o Regelt de betrekkingen tussen burgers onderling
o Personen- en familierecht -> regelt zaken als het huwelijk,
echtscheiding, geboorte, overlijden en adopteren van kinderen.
o Ondernemingsrecht -> bepaalt onder welke voorwaarden je een
bedrijf of een vereniging mag oprichten.
o Vermogensrecht -> omvat alle zaken die te maken hebben met
iemands vermogen.
, 2.2 De grondbeginselen
Basis van de rechtsstaat
Rechtstaat
o Veiligheid
o Beschermen tegen macht van de overheid
o Gelijkheid
o Vrijheid
Grondbeginselen
o Verdeling macht
o Vastgelegd in grondwet
o Legaliteitsbeginsel
- Overheid mag alleen beperkingen opleggen aan de vrijheid van
burgers als ze zijn vastgelegd in wetten.
Verdeling van de macht
Trias politica
o Wetgevende macht
- Maakt wetten
- Parlement en regering
o Uitvoerende macht
- Wetten uitvoeren
- Regering
o Rechterlijke macht
- Beoordeelt of burgers of machthebbers wetten hebben
overtreden
- Onafhankelijke rechters
Onafhankelijke rechters
o Eerlijke rechtspraak
o Bescherming
o Geen eigen rechter
Grondrechten en grondwet
grondwet
o Belangrijkste staatsdocument
o Fundament samenleving
o Vastleggen grondrechten
grondrecht
o belangrijkste rechten van iedere burger.
o Twee soorten
- Klassieke grondrechten
Garandeert de overheid
Gelijke behandeling
Vrijheid godsdienst
- Sociale grondrechten
Kan overheid niet garanderen
Recht op werk
Gezondheidszorg
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper noavanriet. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.