Zeer volledige samenvatting! Zelf afgesloten met een 9.5. Zie ook de bundel inclusief de opdracht voor de tentamen casus.
Ik heb voor dit tentamen alle stof die wordt besproken per thema in youlearn als ook alle stof van het digitale handboek samengevat. De samenvatting is per thema opgebouwd. A...
Thema 1 – basis concepten
1.1 Wetenschappelijk onderzoek
Leerdoelen:
• beschrijven waarom wetenschap wordt beoefend
• beschrijven wat de empirische onderzoekscyclus is en uit welke fasen deze bestaat
• beschrijven wat dubieuze onderzoekspraktijken zijn.
Wetenschap = de zoektocht naar kennis, waarbij die kennis via een systematische methode wordt
verkregen.
➢ Wetenschappelijke methode = systematische methode om te leren over de werkelijkheid
Empirische onderzoek = onderzoek waarbij data wordt verzameld.
➢ In praktijk is bijna al het onderzoek wat wordt gedaan empirisch.
Empirische onderzoekscyclus
1. Onderzoeksvraag formuleren
➢ Vb: zorgt een statistiekcursus waarin studenten op toegepaste wijze stapsgewijs
kennismaken met de statistische begrippen, zonder al te veel gebruik te maken van
statistische formules, voor minder statistiekangst in vergelijking met een traditionele
statistiekcursus?
2. Studie ontwerpen
➢ Vb: vergelijking van twee groepen (toegepaste statistiekcursus versus traditionele
statistiekcursus). Er wordt een voor- en nameting uitgevoerd op statistiekkennis en
statistiekangst.
➢ Om te weten hoeveel data verzameld moeten worden, worden poweranalyses
gedaan
➢ De studieopzet, inclusief de methode van dataverzameling en de analyses die
uitgevoerd zullen worden, worden vastgelegd (preregistratie).
3. Data verzamelen
4. Data analyseren
5. Rapporteren
➢ beschrijven van studie en uitkomsten, wat vervolgens weer nieuwe
onderzoeksvragen zal oproepen
Doorlopen van cyclus is een iteratief proces = stap voor stap omhoog.
Verspreiding van uitkomsten van wetenschappelijk onderzoek
Wetenschappers communiceren in de vorm van wetenschappelijke artikelen die via
wetenschappelijke journals worden verspreid.
➢ Artikelen worden eerst beoordeeld door andere wetenschappers voordat ze worden
gepubliceerd.
➢ Nadeel: Onderzoek is niet publiekelijk toegankelijk, maar alleen voor mensen die
aan instellingen, (zoals universiteiten) verbonden zijn
➢ Tegenwoordig meer open access tijdschriften
,Hernieuwde aandacht voor goed onderzoek
Publication bias = de neiging om alleen studies te publiceren die effecten laten zien
Dubieuze onderzoekspraktijken
• Gemene deler bij deze praktijken → Dataverzameling, - analyse en -rapportage is gebaseerd
op het verkrijgen van gewenste resultaten in plaats van op het zuiver uitvoeren van het
onderzoek – ongeacht wat de resultaten zullen zijn.
• Gaat vaak om kleine vergrijpen, zoals;
o selectief rapporteren van variabelen of condities
o Flexibiliteit bij data-analyse
▪ Op basis van uitkomsten besluiten om wel of niet extra variabele in de
analyse te betrekken
o Selectiviteit of flexibiliteit bij het opstellen van de hypotheses
▪ Op basis van uitkomsten onderzoek bepaalde hypotheses achterwege
laten/achteraf aanpassen
o Flexibiliteit bij dataverzameling
▪ Op basis van resultaten besluiten om extra data te verzamelen of juist
eerder stoppen
Probleem bij dubieus onderzoek → fasen van empirische onderzoekscyclus te flexibel opgevat
• Preregistratie = vastleggen van de onderzoeksvraag, onderzoeksopzet en methode van
dataverzameling en -analyse
o Moet gebeuren voordat data verzameld en geanalyseerd gaat worden
• Publication bias verkleinen → preregistratie wordt bij journal ingediend en geaccepteerd en
vervolgens wordt ook het onderzoek gepubliceerd, ongeacht resultaten.
Replicatiecrisis → Slechts helft van onderzoeken kregen effecten in dezelfde richting naar boven.
• Onderzoekers zijn zich veel bewuster geworden van belang preregistratie en full disclosure
Full disclosure = volledige openenheid moet worden gegeven over het onderzoeksproces.
• Tegenwoordig kan, door digitaal, de data en metadata meegepubliceerd worden.
Waarom zorgt publication bias ervoor dat onderzoeken niet goed repliceerbaar zijn
Door publication bias → alleen onderzoeken die effecten laten zien worden gepubliceerd
• Hierdoor lijkt het alsof de effecten veel groter zijn dan dat die daadwerkelijk zijn
• Dit zorgt ervoor dat onderzoek niet goed repliceerbaar is, omdat de effecten niet
daadwerkelijk zo groot zijn.
,1.2. Operationalisaties
Leerdoelen:
• beschrijven wat variabelen zijn en welke functies ze kunnen hebben
• beschrijven wat constructen zijn
• beschrijven wat het verschil is tussen variabelen en constructen
• beschrijven wat operationalisaties zijn
• beschrijven wat meetinstrumenten zijn
• beschrijven wat manipulaties zijn
• beschrijven wat datapunten en -reeksen zijn
• uitleggen hoe variabelen, operationalisaties, meetinstrumenten en manipulaties zich tot
elkaar verhouden
• uitleggen wat een meetmodel is en hoe deze eruit ziet.
Variabelen
Variabele = iets dat varieert, of dat zou kunnen variëren.
Psychologische variabelen of constructen
Meten van psychologische variabelen (extraversie, etc) is lastiger, want;
• Niet direct observeerbaar
• Geen eenduidige definitie, zoals bijvoorbeeld water
• Geen algemeen gebruikte eenheid om deze variabelen te meten
o Intelligentie in IQ punten is een uitzondering
Psychologische constructen = psychologische variabelen waarbij de definitie is afgeleid vanuit
theorie en waarbij die definitie specificeert wat wel en wat niet tot de variabele behoort.
• Vb; extraversie → definitie is gebaseerd op theorie.
• Constructen zijn theoretisch, omdat we niet weten of ze ‘echt bestaan’, zoals een tafel
Psychologie constructen zijn lastig te onderzoeken, want;
• Meeste mensen zijn niet bekend met exacte definities van constructen
• Mensen hebben beperkte mogelijkheden tot
introspectie
• Niet direct observeerbaar
Operationalisaties
Operationalisaties = vormen de vertaling van de definitie van
het theoretische construct naar een meetinstrument of
manipulatie
• Wordt gebruikt om psychologische constructen te
meten.
, Meetinstrumenten
2 soorten operationalisaties:
• Meetinstrumenten
o Bedoeling is om op consistente wijze een variabele te kwantificeren, oftewel te
representeren in een datareeks van getallen
o Niet de bedoeling dat er iets wordt beïnvloed.
o Wordt gebruikt om constructen te meten met verschillende items (= stimuli), die
samen het betreffende construct omvatten.
▪ Items kunnen zijn: uitspraken, taken of observaties
o Meetwaarden = de waarden die behaald kunnen worden bij een operationalisatie.
▪ Als je meet ‘mate waarin geld van belang wordt geacht’ op 7 puntsschaal,
dan zijn meetwaarden 1 t/m 7
o Datareeks afkomstig van hetzelfde meetinstrument = variabele
▪ Variabele wordt dus gebruikt voor theoretische variabele (zoals
leervaardigheid) als voor een reeks datapunten die indicatief is voor de
waarde van die theoretische variabele.
• Manipulaties
o Hierbij is het juist wel het doel om een construct te beïnvloeden
o Door manipuleren van variabelen in (quasi)experimenteel onderzoek, kan
onderzocht worden of er een causaal verband bestaat tussen 2 variabelen.
o Er worden stimuli aan deelnemers gepresenteerd om een bepaalde toestand van of
verandering in het construct teweeg te brengen.
Alle operationalisaties resultaten per onderzoekseenheid in een datapunt per variabele, dus binnen
elk onderzoek is er een datareeks per variabele. Deze darareeks representeren de waarden van de
bijbehorende variabelen onder voorwaarde dat de operationalisaties betrouwbaar en valide zijn.
MANIPULATIE CONSTRUCT
deelnemers vertellen dat ze een beloning verwachtingen over positieve uitkomsten van
krijgen als ze goed presteren. gedrag (deze heten ‘expectancies’)
deelnemers naar een verdrietig filmpje gemoedstoestand (specifiek negatief affect)
laten kijken.
deelnemers blootstellen aan een rolmodel sociale weerbaarheid
dat laat zien hoe je kunt omgaan met
sociale druk met betrekking tot
alcoholconsumptie.
deelnemers een alinea laten schrijven over optimisme
hun best mogelijke zelf.
deelnemers een vernieuwde leesmethode Als de leesmethode studenten vaker levendige
laten toepassen. voorstellingen laat maken, dan is gebruik van
voorstellingsvermogen het bijbehorende
construct.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ynkehartsema. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,98. Je zit daarna nergens aan vast.
