Samenvatting
Samenvatting thema 3 vertering
Samenvatting van 5 pagina's voor het vak Biologie aan de HAVO (havo 5)
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Biologie – thema 4 transportBasisstof 1 Transportsystemen
Je hebt 2 typen sapstromen in een plant/boom:
- Anorganische sapstroom: houtvaten, vervoeren water en mineralen van de
wortels naar de bladeren.
- Organische sapstroom: bastvaten, vervoeren assimilatieproducten van de
bladeren naar alle delen van de plant. Vervoer van o.a. suikers, aminozuren,
hormonen.
Transport in een plant
- Wortels: water en mineralen worden opgenomen.
De wortelharen nemen water en mineralen op uit de bodem. Via de schors
komen water en mineralen terecht bij de endodermis.
→ laat d.m.v. actief transport mineralen door
het celmembraan
(van schors naar centrale cilinder)
Bandje van Caspary: ligt tussen de cellen van
endodermis. Hier kunnen de mineralen niet
doorheen, en moeten deze door de
endodermis heen.
Transport in een plant komt tot stand door een combinatie van:
- Worteldruk: door het osmotische verschil (van de schors naar de centrale
cilinder) worden water en mineralen omhoog in de plant gestuwd. Door de
bandjes van caspary kan het water maar een kant op, waardoor het water niet
terug kan.
- Capillaire werking: door een combinatie van cohesie en adhesie kan vloeistof
omhoog getransporteerd worden in een plant. Alleen mogelijk in dunne
buisjes.
Cohesie → moleculen van dezelfde soort hebben een aantrekkende werking
op elkaar
Adhesie → moleculen van verschillende soorten hebben een aantrekkende
werking op elkaar.
- Verdamping
Dubbele bloedsomloop: per omloop passeert het bloed het hart twee keer
- Kleine bloedsomloop: zuurstofarm bloed stroomt van het hart
naar de longen, zuurstofrijk bloed stroomt van de longen naar
het hart.
- Grote bloedsomloop: zuurstofrijk bloed stroomt vanaf het hart
naar het lichaam, zuurstofarm bloed stroomt van het lichaam
naar het hart.
Enkele bloedsomloop: per omloop passeert het bloed het hart maar 1
keer.
, Basisstof 2 het Hart
Over het hart lopen kransslagader en kransaders:
- Kransslagaders: aftakkingen van de aorta en voorzien de hartspier van
zuurstof en voedingsstoffen
- Kransaders: vervoeren koolstofdioxide en afvalstoffen van de hartspier naar
de rechterboezem.
De weg van het bloed
Het bloed uit het lichaam komt het hart binnen via de onderste
en bovenste holle ader, die uitmonden in de rechterboezem.
Vanaf de rechterboezem stroomt het bloed naar de
rechterkamer. Deze pompt het bloed in de longslagader die
zich vertakt naar beide longen. Het bloed uit de longen stroomt
via de longaders terug naar het hart en komt in de
linkerboezem terecht. Van de linkerboezem stroomt het bloed
naar de linkerkamer. De linkerboezem pompt het bloed in de
aorta. Door slagaders die van de aorta aftakken stroomt het
bloed naar de organen van het lichaam. Boezems en kamers
zijn van elkaar gescheiden door hartkleppen. Aan het begin van
de longslagader en de aorta bevinden zich halvemaanvormige
kleppen.
Het hartritme wordt geregeld door de sinusknoop. Deze stuurt
een impuls via de wanden van de boezems, de impuls gaat
daarna door naar de wand van de kamers.
- Boezems: trekken samen en pompen het
bloed naar de kamers.
- Kamers: trekken samen en persen het bloed
het hart uit. De hartkleppen sluiten en de
halvemaanvormige kleppen openen.
- Hartpauze: hartkleppen staan open.
Hartslagfrequentie: snelheid waarmee de sinusknoop impulsen afgeeft. De bloeddruk
in het lichaam wordt door het lichaam gemeten in de want van de aorta en
halsslagaderen. De druk van het bloed op de wand van een bloedvat.
Een regelkring houdt de bloeddruk rond een bepaalde normwaarde.
- Zuurstofarm bloed komt via de onderste en bovenste holle ader het hart
binnen in de rechterboezem.
- Zuurstofrijk bloed van de longen komt via de longader het hart binnen in de
linkerboezem.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Flt2005. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,69. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen