Casus 11
1. Wat is pijn?
Pijn ontstaat als er weefsel zijn beschadigd. Pijn kan worden ingedeeld in twee
grote types: snelle en langzame pijn. Snelle pijn wordt binnen 0,1 seconde
gevoeld nadat de pijnstimulus wordt toegediend. Langzame pijn daarentegen
begint na 1 of meer seconde en neemt langzaam toe over enkele seconde of
zelfs minuten.
Snelle pijn wordt ook beschreven als scherpe pijn, prikkende pijn, acute pijn en
elektrische pijn. Dit is het soort pijn dat men voelt als er een naald in de huid
wordt geduwd. Scherpe pijn wordt meestal niet in de diepere weefsels van het
lichaam gevoeld.
Langzame pijn noemt men ook wel chronische of doffe pijn. Dit type pijn wordt
meestal geassocieerd met weefselbeschadiging. Dit kan zowel in de huid als in de
diepe organen plaatsvinden.
2. Hoe ontstaat pijn?
Pijn wordt veroorzaakt door een effectieve of dreigende beschadiging van
weefsels. Dat kan door mechanisch geweld, door hitte of kou, of door allerlei
chemische prikkels, zoals insectenbeten of stoffen van micro-organismen bij
infecties. Aangezien pijn, als waarneming, het resultaat is van de beschadigende
prikkels en pas door de verwerking in het centrale zenuwstelsel tot stand komt,
kan men wat de sensoren betreft beter spreken van nocisensoren (noxa =
schade).
Pijnreceptoren in de huid en andere weefsels zijn vrije zenuwuiteinden. Ze liggen
wijd verspreid in de superficiële laag van duid, maar ook in bepaalde interne
weefsel zoals het periosteum, de arteriële wanden, gewrichtsoppervlakken en de
falx en het tentorium in de schedel. De meeste diepere weefsels zijn schaars
voorzien van zenuwuiteinden. Bij veel weefselschade kan dit echter ook leiden tot
doffe pijn in de meeste gevallen.
Pijn kan worden opgewekt door verschillende soorten stimuli. Ze worden
onderverdeeld in; mechanisch, thermisch en chemische pijn stimuli. Over het
algemeen wordt scherpe pijn door mechanische en thermische stimuli opgewekt,
hoewel doffe pijn door alle drie de soorten kan ontstaan.
Enkele stoffen die voor de chemische pijn zorgen zijn: bradykinine (bindt aan een
receptor), serotonine, histamine, kaliumionen (zorgt dat de cel positiever wordt
en er dus sneller een actiepotentiaal ontstaat), zuren, acetylcholine en
proteolytische enzymen. Prostaglandines en substance P zorgen voor een
vergrote sensitiviteit van pijnreceptoren, maar stimuleren deze niet direct.
Mechanische en thermische receptoren gaan open als er een mechanische of
thermische verandering komt. Hierdoor gaan de kanalen van de cel ook open en
ontstaat er een actiepotentiaal.
Polymodaal: receptoren die op verschillende stimuli kunnen reageren. De meeste
nocireceptoren zijn zowel chemisch als thermisch en mechanisch. Er zijn maar
enkele specifieke receptoren.
In tegenstelling tot veel sensorische receptoren van het lichaam, kunnen
pijnreceptoren zicht slechts een klein beetje aanpassen. In sommige gevallen
wordt de excitatie van pijnvezels zelfs groter. Dit is vooral het geval bij langzame
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper moniekr. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.