Geschiedenis Dekolonisatie en Koude Oorlog in Vietnam
Hoofdstuk 1 De Koude Oorlog
1.1 Botsing in Europa
2 Hoofdvragen:
- Waarom gingen de VS over tot militair ingrijpen in Vietnam?
- Waarom liet deze Vietnamoorlog diepe sporen na in de Amerikaanse samenleving?
Twee supermachten, de stemming veranderde. Oorzaken:
- Sovjet-Unie en de VS kwamen als ‘super’machten uit de Tweede Wereldoorlog
Na de Duitse ineenstorting was in grote delen van Europa niet duidelijk wie nu de macht had
of zou krijgen. leidde tot spanningen.
- VS: democratie, kapitalisme, vrij ondernemerschap
- Sovjet-Unie: communistische dictatuur, individu en de economie ondergeschikt waren aan
de staat
Tijdens de oorlog maakten de Amerikaanse regering zich nog niet zo druk voor het
communisme. Maar dat veranderde toen bleek dat de Sovjetdictator Stalin in de gebieden die
door zijn Rode Leger waren bevrijd, het communisme invoerde.
Waarom deed Stalin dat?
Hij voelde zich onveilig. Zijn westgrens was kwetsbaar en hij vertouwde zijn westerse
bondgenoten niet. Hij was er van overgetuigd dat de westerse mogendheden een einde wilde
maken aan het communisme.
Gevolgen: Stalin wilde zijn grens een flink stuk naar het westen opschuiven.
Voegde Estland, Letland, Litouwen en het oosten van Polen, Roemenië toe.
1945 Duitsland werd in 4en gesplitst, maar dat werkte niet. Gevolg: ijzeren gordijn.
23 mei 1949 twee staten: Bondsrepubliek (West) en Duitse Democratische Republiek (Oost).
1947 Marshallhulp. West-Europa nam het dankbaar aan. Oost mocht niet van Stalin.
1.2 De Koude Oorlog in Europa
Vanaf 1946 angst voor het communisme, met name in Griekenland.
Griekenland was niet bevrijdt door de Russen of Amerikanen, maar door de Britten.
De Britten hadden geen geld meer voor Griekenland te beschermen, Amerikanen kwamen in
actie. President Truman besloot om zowel Griekenland als Turkijke financiële en militaire
steun te geven.
12 maart 1947 sprak Truman het volk toe (uitleg waarom steun aan Griekenland).
Containment politiek = indammen van het communisme (begin Koude Oorlog).
Tot het einde van de Koude Oorlog bleef de vrede bewaard, door militaire dreiging.
1945 twee atoombommen op Japan. 1949 Sovjet-unie ook een atoombom.
Vanaf 1960 waren de supermachten zo bewapend, dat in een handomdraai totale wederzijdse
vernietiging mogelijk was.
Chroestsjov (Stalins opvolger): 1956 vreedzame coëxistentie.
1960/1970 Ontspanningspolitiek: vijandschap en de wapenwedloop te beperken.
1
, 1.3 Dekolonisatie
Tot de Tweede Wereldoorlog hadden de Europese mogendheden grote koloniale rijken in
Afrika en Azië.
Dekolonisatie 1945 Azië en eind jaren 50 Afrika.
1942 liep Japan heel Zuidoost-Azië onder de voet (Indonesië).
Nederland (blanken) werden verdreven. Daardoor werd het nationalisme gestimuleerd van de
inheemse bevolking. 1945 gaf Japan zich over, nationalisme had enorme proporties
aangenomen. Twee dagen na de capitulatie van Japan verklaarde de belangrijkste
nationalistische leider Indonesië onafhankelijk. Twee weken later in Vietnam hetzelfde.
De Europese mogendheden konden de klok niet meer terugdraaien, Engeland en Nederland
legden zich er snel bij neer, Frankrijk wat later.
Stalin had weinig belangstelling voor dekolonisatie: geen arbeidersklasse en meer aandacht
voor nationalisme.
De Amerikanen waren een antikoloniale mogendheid. Ze stimuleerden Engeland om Brits-
Indië en Birma op te geven, en dwongen Nederland om Indonesië onafhankelijk te laten zijn.
Maar Frankrijk waren ze voorzichtig mee, omdat Indochina onder communistische leiding
stond. Daarom bleven ze, tegen hun gewoonte in, neutraal toen in 1946 in Vietnam een
onafhankelijkheidsoorlog uitbrak.
Truman vond in eerste instantie dat de Fransen zelf het communisme in Vietnam moesten
bestrijden. In 1950 zou zijn standpunt veranderen.
1.4 Koude Oorlog in Azië
In China woedde al vele jaren een bloedige burgeroorlog tussen communisme en
nationalisme. De Sovjet-Unie en VS hadden hiervoor nooit heel veel belangstelling gehad.
Dat veranderde in één klap toen eind 1949 de communisten de macht grepen.
1949 China communistisch. Mao (communistische leider China) en Stalin maken afspraken.
China invloed op Azië en SU in Europa.
China steunt onafhankelijkheidsbewegingen met troepen, wapens en advies.
SU geeft op de achtergrond: materiële steun en advies.
VS is tegen kolonialisme, en heeft wel politieke en economische belangen in Azië.
Bijv. grondstoffen en afzetmarkten. (olie, rubber).
Containment politiek van de VS. Het communisme moet ingedamd worden. Angst voor
domino-effect. 1950 viel het communistische Noord-Korea Zuid-Korea aan die gesteund was
door Amerika. 1950-1953 bemoeiens met Korea-oorlog.
De Korea-oorlog versterkte in de VS de overtuiging dat ook in Azië grote inspanningen nodig
waren. In 1950’s en 1960’s gaf de VS economische, militaire en politieke steun aan de
Derde Wereld.
Nadat Stalin in 1953 overleden was, waren er hoge spanninngen tussen de twee
communistische grootmachten: Oost-Europa en China.
China vond vreedzame coëxistentie verraad van de wereldrevolutie.
China: boeren. SU: industrie-arbeiders.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Ella1993. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.